Lucas van Leyden en de renaissance
Christiaan Vogelaar
Christiaan Vogelaar (Auteur), Gerbrand Korevaar (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Waanders, cop. 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 700 REMBRANDT |
31/12/2006
Rembrandts moeder: mythe en werkelijkheid is de titel van de openingstentoonstelling waarmee Nederland de 400e verjaardag van Rembrandt viert. Het onderwerp is verrassend, want wie wil er nu een tentoonstelling wijden aan de moeder van een kunstenaar? Uiteraard is de inhoud veel rijker dan gedacht, want niet de moeder zelf, maar schilderijen waarop oudere mensen (ook mannen -- de vader) op een emotioneel scherpe en fijnzinnige manier in beeld zijn gebracht, is het onderwerp van deze tentoonstelling en van het bijbehorende boek. "Voor kenners en onderzoekers vanaf de latere zeventiende eeuw tot ver in onze tijd was het een uitgemaakte zaak dat de oude vrouw met het gerimpelde gezicht" die regelmatig in het werk van Rembrandt optreedt, 'Neeltje van Zuytbrouck', Rembrandts moeder was. Onderzoek heeft echter aangetoond dat verscheidene werken waarop het gezicht van de vrouw te zien is, pas na haar dood in 1640 zijn geschilderd. De aanduiding 'Rembrandts moeder' is bijgevolg eerder een epitheton ornans dat een eigen leven is gaan leiden. Niet enkel Rembrandt maar ook tijdgenoten als Gerrit Dou en Jan Lievens hebben haar als model gebruikt. Het was dan ook niet de ambitie van de hoofdconservator en bedenker van de tentoonstelling Christiaan Vogelaar, om een sluitend antwoord te vinden op de vraag of "al die werken nu wel of niet Rembrandts vader of moeder weergeven". Het was veeleer de bedoeling om de mythe te verkennen en uit te zoeken of er een grond van waarheid in schuilt.
De publicatie bestaat uit vier essays, gevolgd door een klassieke catalogus van de werken die op de tentoonstelling te zien waren. 'Rembrandt in Leiden: zijn stad, werkplaats en modellen' opent het verhaal. De tekst geeft een inzicht in het Leiden van de ouders van Rembrandt en focust op de werkplaats waar die mensen mogelijk model hebben gestaan. Op die manier ontstaat een ruime context die vooral de jeugdjaren van Rembrandt tot leven roept. Het tweede essay 'Rembrandts moeder. Ontstaan, ontwikkeling en ontmanteling van een mythe' schetst het verhaal van de mythevorming, terwijl de aandacht voor de iconografie van de ouderdom in het derde essay is uitgewerkt. De belangstelling van Rembrandt voor de ouderdom blijkt immers niet uniek, maar is gefundeerd in een oudere 16e-eeuwse traditie. In het laatste essay worden dan ook een aantal andere kunstenaars die mensen uit hun directe entourage in beeld brachten, belicht.
Door de originele invalshoek en het ruime kader waarin het verhaal is geplaatst, groeit deze publicatie uit tot een standaardwerk over de geschiedenis van het denken over en de verbeelding van de ouderdom. Ineens krijgt een opvallende thematiek in de Hollandse en ook Vlaamse schilderkunst van de 17e eeuw vaste grond. Het boek is een aanrader zowel voor wie de werken van Rembrandt graag ziet en leert kennen, als voor meer antropologisch geïnteresseerde lezers. [Brigitte Dekeyzer]
T. Geerts
Catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in De Lakenhal te Leiden. Deze publicatie gaat in op de vraag of Rembrandt zijn naasten als model gebruikte. Zo is de 'moeder van Rembrandt' een steeds terugkerend thema bij de schilder, maar ook bij andere kunstenaars in Rembrandts tijd, waaronder Gerard Dou. Ook worden portretten van een oude man in Rembrandts werk en dat van anderen vaak aangeduid als Rembrandts vader. In vier hoofdstukken gaan verschillende kunsthistorische auteurs op deze vragen in. Er is aandacht voor Rembrandts Leidse jaren, de verbeelding van de ouderdom in algemene zin, de ontwikkeling van de mythe rondom Rembrandts moeder en de plaats van deze werken in het oeuvre van Rembrandt. In het catalogusgedeelte (71 nrs.) worden talrijke schilderijen van Rembrandt en anderen uitvoerig besproken. Een interessant en nieuw aspect in het Rembrandtonderzoek. Met 158 afbeeldingen, waarvan 125 in kleur. Met literatuuropgave.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.