Lugalbanda : de prins die ten strijde trok
Kathy Henderson (Auteur), Jane Ray (Illustrator)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Christofoor, cop. 2006 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : HEND |
Besprekingen
31/12/2007
rins Lugalbanda woont in de beroemde stad Uruk. Hij is de zoon van Enmerkar, die over de stad heerst. Enmerkar is als koning uitverkoren door de godin van liefde en oorlog Inana. Ter ere van Inana wil hij van Uruk de grootste stad ter wereld maken, maar daarvoor moet Aratta, de stad achter de bergen, vernietigd worden. Enmerkar stelt een leger samen en onder zijn leiding vertrekt het richting bergen. Lugalbanda, vol bewondering voor de soldaten, waaronder zijn zeven broers, gaat mee.
In het Zabugebergte wordt Lugalbanda echter ziek. Zijn broers brengen hem naar een grot en laten hem daar met een voedselvoorraad achter. Het leger moet verder, de oorlog wacht niet. Lugalbanda bidt tot de goden om zijn leven te sparen en langzaamaan geneest hij. Hij reist het leger achterna en ontmoet onderweg de verschrikkelijke monstervogel Anzu. Lugalbanda bewijst Anzu echter eer en uit dank schenkt die hem kracht in zijn benen zodat hij nooit meer vermoeid raakt, en wapens zodat hij nooit meer zwak hoeft te zijn. Lugalbanda vindt het leger terug, dat er niet in slaagt Aratta in te nemen. Koning Enmerkar stuurt Lugalbanda als bode naar Uruk terug om godin Inana om hulp te vragen. Met haar hulp neemt Enmarkar een wijs besluit en spaart Aratta. Prins Lugalbanda groeit op in vrede en zal de volgende koning van Uruk worden. En de vogel Anzu wordt geëerd in kunstwerken en verhalen, opdat niemand hem ooit zou vergeten.
Het verhaal van prins Lugalbanda stamt uit het oude Soemerië (in het zuiden van het huidige Irak) en is meer dan 5000 jaar oud. Het werd opgetekend in spijkerschrift op kleitabletten. Lugalbanda betekent letterlijk 'kleine prins'. Hij was mogelijk de zoon van Enmerkar ? hij volgde hem in elk geval als derde koning van de eerste dynastie van Uruk op ? en Lugalbanda's zoon was (de beter bekende) Gilgamesj. De stad-staat Uruk was een van de eerste steden ter wereld en restanten ervan werden midden 19e eeuw ontdekt door de Britse archeoloog W.K. Loftus. De vroegste literaire geschriften die men in Uruk heeft gevonden dateren van 2600 v.C. In 1888 groef John Punnet Peters in Nippur een bibliotheek op van 30.000 à 40.000 kleitabletten. De tabletten die het eerste deel van het verhaal van Lugalbanda vertellen, zijn in de jaren '20 en '30 van de 20e eeuw ontdekt; het duurde tot de jaren '70 voor de eerste passages werden ontcijferd en opgetekend.
Lugalbanda is opgetekend in twee gedichten: 'Lugalbanda in de grot' en 'Lugalbanda'. 'Lugalbanda in de grot' dateert van ca. 2400 v.C. en zou daarmee het oudste geschreven verhaal ter wereld kunnen zijn. Vast staat in elk geval dat het ouder is dan het Gilgamesj-epos. Het tweede gedicht wordt gedateerd tussen 2150 en 1650 v.C. en wordt daarmee gesitueerd in de bloeiperiode van de geschreven Soemerische literatuur.
Kathy Henderson heeft deze twee gedichten opgenomen in dit verhaal van Lugalbanda (vanaf hoofdstuk vijf). Ze heeft zich gebaseerd op een wetenschappelijke vertaling van het spijkerschrift en heeft het oorspronkelijke verhaal zo getrouw mogelijk willen weergeven. Wat, gezien de enorme afstand in tijd en het feit dat het uiteraard niet om een verhaal voor kinderen ging, niettemin inhoudt dat er interpretatie aan te pas kwam, dat er passages werden weggelaten of vereenvoudigd. Zij licht een en ander toe in de 'Aantekeningen bij het verhaal' die het boek afsluiten.
Jane Ray zorgde voor sterk narratieve prenten, die geïnspireerd zijn door de Perzische kunst. Het perspectief ontbreekt vrijwel volledig, ze beeldt de personages veelal frontaal of in volledig profiel af, en schildert soms onderdelen van het vertelde volledig in miniaturen uit. De paginagrote exotisch aandoende prenten zijn kleurrijk en met zeer veel detail uitgetekend. Zij zijn de belangrijkste aantrekkingspool van dit prentenboek, dat een verhaal brengt met een grote literair-historische waarde, maar dat bij momenten wat te stroef loopt en dat, ondanks de verklarende in- en uitleiding, te veel de cultuurhistorische kloof tussen het oude verhaal en de lezer van vandaag laat bestaan. [Jen de Groeve]
Drs. A.W.M. Duijx
Navertelling van het leven van de jonge prins Lugalbanda (de latere vader van Gilgamesj, wiens epos zeer bekend is geworden) die leefde van 2672 tot 2652 voor Chr. in het oude Irak. Lugalbanda trekt met zijn broers ten strijde om de stad Aratta, die veel mooier is dan hun stad Uruk te veroveren, maar wordt tijdens de reis ziek. Hij wordt alleen achter gelaten, herstelt wonderbaarlijk en krijgt van de Vogel Anzu magische krachten. Hij haalt het leger in en dankzij zijn magische krachten weten ze uiteindelijk de stad te veroveren. Het verhaal is als een echte vertelling opgebouwd en wordt met soms paginagrote, kleurrijke illustraties ondersteund. Klassieke verhaalelementen, zoals het moeten verzwijgen van de herkomst van de magische krachten omdat anders deze zich tegen hem zullen keren, zijn zeer herkenbaar. Het verhaal laat zich goed voorlezen, maar is ook geschikt om zelf te lezen; het blijft boeiend tot aan de laatste zin. Het boek is erg mooi vormgegeven (de pagina’s hebben verschillende kleuren); een inleiding en verantwoording maken dit 5000 jaar oude verhaal heel toegankelijk. Vanaf ca. 9 jaar.
Lugalbanda de prins die ten strijde trok
Veerle Uyttersprot
ua/an/22 j
Het verhaal van Lugalbanda is afkomstig uit het oude Soemerië, dat we nu kennen als Irak. Letterlijk vertaald betekent de naam: kleine prins. Lugalbanda woonde in de stad Uruk en hij was voorbestemd om een van de grote koningen van Uruk en Soemerië te worden. Hij is ook de vader van Gilgamesj, de held van het beroemde Gilgamesj-epos. We kennen twee gedichten over Lugalbanda die 4500 jaar geleden in spijkerschrift werden vastgelegd op kleitabletten. In deze publicatie vertelt Kathy Henderson de belevenissen van Lugalbanda na en Jane Ray maakte er illustraties bij. Dankzij de helder geschreven inleiding en de aantekeningen achteraf krijgt de lezer tegelijk ook achtergrondinformatie bij de Soemerische cultuur en de manier waarop hun verhalen werden overgeleverd. Hoewel Lugalbanda mee ten strijde trekt tegen de concurrerende stad Aratta, gaat het hier niet om een oorlogsverslag. Tijdens de tocht naar Aratta wordt Lugulbanda ziek en zijn tochtgenoten laten hem achter in een grot. Tegen de verwachtingen in blijft de jongen leven. Wanneer hij genezen is en op zoek gaat naar zijn gezellen, heeft hij een merkwaardige ontmoeting met de vogel Anzu. Omdat Lugalbanda het jong van Anzu voedde, verleent de vogel hem magische krachten. Kathy Henderson maakt van de twee overgeleverde gedichten één doorlopend verhaal dat leest als een avonturentocht. Bijzonder actueel en wellicht van alle tijden is de waarschuwing die de godin Inana via Lugalbanda naar koning Enmerkar stuurt: hij mag de stad Aratta niet vernietigen en zal de zegen van de godin enkel krijgen wanneer hij alle oorlogsschade in de stad herstelt, er rust tot stand brengt en respect toont voor de kunst en cultuur van de bevolking. Bijna als vanzelfsprekend verbindt de lezer deze vredelievende boodschap aan de huidige conflicthaarden in het Midden- Oosten, al stuurt Henderson daar niet expliciet op aan en wordt ze ook nergens belerend. De overvloedige illustraties van Jane Ray zijn zoals steeds bijzonder kleurrijk en stijlvol. Bij de menselijke figuren vallen vooral de grote amandelvormige, donkere ogen op, waarin Ray zowel droefheid als vreugde kan leggen en die zo op indringende wijze het verhaal kracht bij zetten. 'Lugalbanda, de prins die ten strijde' trok is een prachtige uitgave geworden, tot in de puntjes afgewerkt. Dit is een geslaagde poging om een stuk van het werelderfgoed te actualiseren en nieuw leven in te blazen. Kinderen kunnen dit verhaal zelf lezen vanaf negen jaar, maar de kleurige prenten en de wonderlijke avonturen van Lugalbanda zullen ook jongere luisteraartjes weten te boeien.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.