Zoete mond
Thomas Rosenboom
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2005 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ROSE |
31/12/2005
In het pamflet Denkend aan Holland, oorspronkelijk gebracht als Kellendonklezing, toont Thomas Roosenboom zich als een onverbeterlijke fatsoensrakker. Zevenendertig bladzijden lang kritiseert hij de almaar onbesuisder wordende uitgelatenheid en schreeuwerigheid die hij in de Nederlandse samenleving ontwaart. Onversneden moralisme dus, maar dan wel van de overtuigende en vooral geestige soort. Met zichtbaar genoegen maakt Roosenboom een karikatuur van al wat in de Nederlandse samenleving stilaan op zich karikaturale vormen begint aan te nemen, zoals de zichzelf compleet belachelijk makende Oranje-supporters of het verwende kleuterdom. Tegenover het ongericht uitleven van primaire impulsen dat klein en groot in Nederland als een ideaal wordt voorgehouden, predikt Roosenboom minder modieuze deugden als afstand houden, zelfbeheersing en geduld. Vroeger was het beter, stelt hij zoals het een cultuurpessimist betaamt. Toen moest je als kind weliswaar sterk tegen je zin naar de kerk, maar je leerde er wel om een uur lang stil te zitten zonder een ander te storen en om de verveling te verdrijven met fantasie. Die les is Roosenboom zijn hele leven bijgebleven, en hij verzet zich dan ook hevig tegen de hedendaagse opwindingscultuur, die vooral te zien is op feesten. En gefeest wordt er altijd, "want als er geen feest is, dan organiseren we toch gewoon een feest". Onschuldig is die mallemolen van vreugdeloze opwinding volgens Roosenboom niet: er hoeft "maar iets te gebeuren, iemand hoeft maar even zijn zin niet te krijgen, of diezelfde opwinding verschiet in een flits tot woede, razernij en geweld".
Roosenboom past zijn stellingen nog toe op het onderwijs, het integratiedebat en zelfs het gevangeniswezen, maar vooral ook op zijn eigen domein, dat van de kunst: "punkmuzikanten, die springen en schreeuwen ook, maar die doen dat nu juist omdat ze zich op hun instrument, in hun muziek helemaal niet kunnen uiten. De energie die er in muzikale vorm niet uit kan zoekt zich dan maar een uitweg in die ongevormde, ongeremde op en neer beweging. Jimi Hendrix zag je nooit springen; hij bewoog wel, maar dan ingehouden, niet als een kleuter of een punker maar als een panter, met zijn muziek mee, die was pas opwindend, ronduit sensueel. De ware opwinding, met name in de kunst, die ontstaat eerst bij gratie van het jezelf inhouden, de uitgestelde bevrediging". En dat is ook wat Roosenboom met Denkend aan Holland heeft gedaan: hij ergert zich blauw aan de gedachteloze Hollandse vrolijkheid, maar heeft die ergernis geduldig omgezet in een spits geformuleerd en zorgvuldig gecomponeerd opstel, dat ondanks zijn karikaturale karakter veel doeltreffender is dan het droogstoppelige 'normen en waarden'-geschut zoals we dat kennen van Balkenende en co. [Koen Van Baelen]
Dick Welsink
Op 14 februari van dit jaar sprak Thomas Rosenboom voor een aandachtig gehoor, dat met stijgende verbazing luisterde, zijn Kellendonklezing uit. Terwijl men zat te wachten op het moment dat zijn met vele voorbeelden van wangedrag geïllustreerde uitval naar het gebrek aan enige beschaving van de Nederlander in het algemeen en van de Nederlandse jeugd in het bijzonder een boutade zou blijken te zijn, moest men gaandeweg tot de conclusie komen dat de spreker ten volle meende wat hij zei. Door middel van dit kleine uitgaafje wordt de tekst van die lezing, op enkele plaatsen herzien, aan een breder publiek ter beschikking gesteld*. Er valt over te twisten of Rosenboom op elk punt gelijk heeft, maar de algemene strekking lijkt onweerlegbaar. Toch is hij niet wanhopig, want hij eindigt zijn betoog met de woorden ‘niemand is slecht.’
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.