De onzichtbare maat : archeologie van goed en kwaad
Andreas Kinneging
Andreas Kinneging (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Het Spectrum, 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 170 KINN |
31/12/2005
De vraag naar goed en kwaad is zo oud als de mensheid, maar iedere tijd en iedere cultuur heeft een eigen antwoord. Vanuit verzet en kritiek ontstonden steeds nieuwe antwoorden die de algemeen aanvaarde vanzelfsprekendheden doorbraken. Ook vandaag is de tijd weer vol spanning. Vele mensen leven met onzekerheden en weten niet goed hoe ze de lijnen van goed en kwaad moeten onderscheiden. Andreas Kinneging is ervan overtuigd dat er weer orde op zaken moet worden gesteld. Hij is een fervent voorstander van het conservatieve denken dat zich radicaal afzet tegen de opvattingen van de verlichting en de Franse Revolutie met in hun kielzog de geest van mei '68. Zij zijn volgens hem de grote schuldigen van de teloorgang van de traditionele westerse waarden. In oppositie met deze tendensen verdedigt het conservatisme de traditionele waarden uit de klassieke wereldbeschouwing met de deugdenleer als een 'spirit of the gentleman' en uit het christendom met zijn 'spirit of religion'. De klassieken gingen uit van de ondeugden; de christelijke theologen van de erfzonde. Zij steunen op het 'fait primitif' dat de menselijke natuur in wezen slecht is en door een beschavingsproces deugdzaam moet worden gemaakt. Het wordt volgens Kinneging hoog tijd terug te keren naar deze bronnen. Zijn lijvig boek is een poging om die terugkeer te ondersteunen. Hij bouwt zijn boek op rond de persoonlijke ethiek, de gezinsethiek en de publieke ethiek.
In de persoonlijke ethiek legt Kinneging de klemtoon op het herstel van het geestelijk kapitaal van de mens. De kern van de crisis van onze tijd ligt in de verschraling van het moreel besef, in de 'de-moralisatie'. Er is grote nood aan een morele opvoeding, want van nature blijft de mens een woeste barbaar.
Zoals in het traditionele klassiek-christelijke paradigma moeten ook vandaag gezin en familie onderwerp van grote zorg zijn. Het gezin is de haven in de harteloze wereld en het hart van gezin is het huwelijk. De seksuele hervormingen in de tweede helft van vorige eeuw hebben zeer veel schade toegebracht aan het kerngezin. De auteur pleit daarom voor het herstel van het traditionele huwelijk met zijn hiërarchische structuur, exclusief en permanent.
De problematiek van goed en kwaad stelt zich ook op het publieke vlak, met name in de opbouw of de afbraak van de rechtsstaat. Kinneging analyseert hier nauwgezet enkele bekende auteurs, zoals Adam Smith, Montesquieu en Alexis de Toqueville. In dit deel geeft de auteur een goed uitgebalanceerde beschrijving van de filosofische basis van het ontstaan van de democratie op de achtergrond van het rechtspositivisme, de rechtsstaatideeën en het natuurrecht.
In het laatste hoofdstuk brengt de conservatief echter alle geschut in stelling tegen de verlichting en de romantiek. Niemand zal ontkennen dat deze tendensen in hun eigen absoluutheid zijn vastgelopen, zoals dat ook in het postmodernisme duidelijk is geworden. Maar Kinneging neemt met zijn kritiek alleen de negatieve effecten in ogenschouw. Waar blijft hij met de positieve impact van de kritische rede, van de emancipatie van het individu, van de gelijkheid als basis voor solidariteit? In plaats van verlichting en romantiek verder door te denken, keert Kinneging op zijn stappen terug naar de traditionele wereldbeschouwingen alsof daar de zon alle duisternis wegneemt. De geschiedenis van het ancien régime en van de kerk laten op dit vlak soms wel een andere smaak na. Een goede geografie vraagt meer evenwicht en vooral veel aandacht voor de verscheidenheid. Dit vlot geschreven boek mist juist die inspiratie. [Willy Deckers]
Redactie
Dit boek is eigenlijk een verzameling en bewerking van verschillende reeds eerder verschenen geschriften van de schrijver (1962, hoogleraar rechtsfilosofie, mede-oprichter van de conservatieve Edmund Burke-stichting en bekend woordvoerder van 'nieuw rechts'). Volgens de schrijver zelf bevat het zware kost die alleen in volle rust bestudeerd kan worden. Deze opgave is vandaag voor velen te veel gevraagd zijn door de zoals hij zegt heersende oppervlakkigheid in pers, onderwijs, universiteit en politiek. Aanvankelijk was Kinneging een fan van de ideeën van de Verlichting. Door zijn studie van de klassieken en het vroege christendom kreeg hij echter veel kritiek op het aan de Verlichting eigen optimisme en bekeerde hij zich tot het conservatisme, dat de mens van nature geneigd acht tot alle kwaad. Geneigd, niet gedoemd! Hij moet hulp zoeken om goed te leren leven. Het is duidelijk dat de liberalen op de positie en de taak van sociale verbanden, vooral van de staat, een heel andere kijk hebben dan de conservatieven. De schrijver meent dat we terug moeten naar onze bronnen: Oudheid en het vroege chistendom. Boeiende maar niet eenvoudige bijdrage tot de gedachtevorming rond het neoconservatisme.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.