Pinguïnpost
Karla Stoefs
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2003 |
THEMACOLLECTIE ENKEL VOOR ONDERWIJS EN DIENST ROUW : ROOD : STOE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2003 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : STOE |
31/12/2004
Voor altijd bij jou van Karla Stoefs is een van de opmerkelijkste debuten van 2003. Dat is niet meteen te danken aan de verhaalinhoud, maar wel aan de manier waarop sfeer en emoties worden opgeroepen.
Haar rustige leventje van Hannah dreigt door elkaar geschud te worden als oom Fredo, tante Zoë en neef Gill bij hen komen wonen. De ernstig zieke Gill zou in haar kamer slapen en zij moet bij haar jongere broertje, wat ze verschrikkelijk vindt.
Als Gill arriveert, vraagt hij echter meteen of hij op zolder mag slapen, dicht bij de sterren. Hannah helpt hem met plezier het zolderkamertje inrichten en raakt geboeid door haar neef, door zijn enthousiasme voor de zee, zijn bijzondere band met de sterren, zijn liefde voor klassieke muziek. Toch blijft er tussen hen een afstand die ze maar af en toe echt weten te overbruggen. Hun band is als eb en vloed. Nadat ze elkaar vonden op het zolderkamertje, komt er een verwijdering als Gill haar broertje Piet voor zich inneemt. Nog dieper is de kloof en groter het onbegrip als Gill vriendschap sluit met Jacques, de zonderlinge vuurtorenwachter. Volgens Hannahs moeder is hij een kindermoordenaar. Hannah kan moeilijk aanvaarden dat Gill haar waarschuwingen in de wind slaat en geheimen met Jacques deelt. Toch brengt Jacques hen dichter bij elkaar. Samen graven ze in het verleden en ontdekken een band tussen de vuurtorenwachter en Hannahs opa. Een brief van opa en een sleutel brengen hen op het juiste spoor. In de oorlog, toen Hannahs opa met Jacques hulp vele joden hielp ontsnappen, leidde een vreselijk drama tot opa's dood en Jacques loodzware schuld.
Jacques doet zijn verhaal aan de kinderen in een sprookjesachtige nacht tussen de zee en de sterren. Alhoewel de hele scène met kaarslicht gevaarlijk dicht tegen het melodrama aanleunt, grijpt ze aan. Voor Gill, die het geheel ensceneerde, is het gebeuren een noodzakelijke stap in zijn afscheid van het leven. Hij weet dat hij binnenkort zal sterven.
De thematiek van het afscheid is het sterkst uitgewerkt in het boek. Karla Stoefs slaagt er doorgaans in de emoties strak in de hand te houden. Gills ziekte komt vooral aan bod in korte observaties (bv. van de groeiende verzameling medicijnen) of bespiegelingen ("Gill is stil. Die onderzoeken doen hem geen goed. Iedere keer lijkt hij weer een stukje verder van ons verwijderd te zijn"). Ook in de meest emotioneel geladen ogenblikken blijft de verwoording sober, zoals wanneer Gill Hannah duidelijk maakt dat hij niet lang meer zal leven. Na een aarzeling geeft ze hem een zoen "Langzaam buig ik me voorover en geef hem een kus op de wang. Mijn lippen gloeien. Hij glimlacht. En wat later slaapt hij snurkend op mijn schoot. Zo gaat het in geen enkel sprookje". Gills soms vreemde uitspraken bereiden Hannah voor op het onvermijdelijke. Als ze samen door het dakvenster kijken, zegt Gill: "Als ik naar de sterren kijk, voel ik me een beetje thuis". Gills vader neemt op zijn manier afscheid in zijn schilderijen en zijn moeder verwerkt haar verdriet in haar eetgedrag en klampt zich vast aan elk sprankeltje hoop. Zij is als personage te zwak uitgewerkt. De manier waarop Hannahs ouders het afscheid verwerken, krijgt nog minder aandacht, zij functioneren vooral in de andere verhaallijn rond het oorlogsverleden. En precies daar verliest de auteur. De twee verhalen haken soms te gekunsteld in elkaar en de aandacht voor de ene beperkt de uitdieping van de andere lijn. De zoektocht naar de precieze toedracht rond opa's dood zorgt wel voor spanning in het verhaal, maar perkt de innerlijke spanning rond Gills naderende dood te veel in. Komt daarbij dat de auteur een paar nog zwakkere draden in het verhaal verweeft. Zo is Hannahs verliefdheid op een klasgenoot te weinig functioneel. Als tegengewicht voor de relatie met Gill weegt ze te licht. Gills herinneringen aan een straatjongen die hij in Amerika leerde kennen, zijn met zo duidelijke bedoelingen ingelast en daardoor onecht.
Het sterkst is Karla Stoefs als ze in poëtische beelden bijzondere momenten en gevoelens oproept. Een van de pakkendste taferelen is de laatste tocht met Gill naar de zee om de sterrenregen te zien. Door de bedwongen en suggestieve verwoording voel je wat het gebeuren voor de personages betekent. Het begint met "Op het strand heeft de zee zich ver teruggetrokken. Ze houdt haar adem in". Het slotbeeld luidt: "Dan gebeurt het: het is alsof iemand de ronding van de volle gouden maan bijslijpt en de sterren er als gensters afspringen". Het laatste hoofdstuk 'Voor altijd bij jou' begint met een stemmig wintersfeerbeeld als introductie voor "Ik mis Gill". Jacques geeft haar een afscheidsbrief van Gill en een medaillon. Daarin zit een klein, blauw schelpje, de wederhelft van het schelpje dat ze hem ooit gaf.
Karla Stoefs maakte het zichzelf niet gemakkelijk: zowel het oorlogsverleden als de dood zijn zware thema's en het is niet evident om die vanuit het standpunt van een jonge meisje weer te geven. De poëtische stijl zorgt ervoor dat het verhaal niet vervlakt, maar botst soms met de inleving. Desondanks bevat dit debuut onvergetelijke passages en een beeldrijke stijl die de lezer niet onberoerd laten. [Jan Van Coillie]
Nelleke Hulscher-Meihuizen
In de ik-vorm geschreven verhaal vanuit het perspectief van de 11-jarige Hannah die met haar ouders en broertje aan de Belgische kust woont. Bij dit gezin trekken een naar Amerika geëmigreerde oom en tante in met hun ernstig zieke zoon Gill. Men hoopt, tegen beter weten in, dat de zeelucht Gill zal genezen. Na aanvankelijk verzet van Hannah worden neef en nicht de beste maatjes mede door hun zoektocht naar het oorlogsverleden van hun overleden opa. Ontroerend beschreven verhaal over een modern en realistisch meisje dat leert omgaan met verdriet door mee te leven met haar vroegwijze en poëtisch ingestelde neef. Thema's als vriendschap en liefde, afscheid nemen en dood worden op subtiele wijze in eigentijds taalgebruik verwoord. Opmerkelijk debuut. Vanaf ca. 11 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.