Een web van dromen : keuze uit de dagboeken 1960-2003
C.O. Jellema
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Querido, 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : JELL |
31/12/2003
Net voor de dichter C.O. Jellema overleed, verscheen van hem nog een laatste dichtbundel. Meteen is de verleiding groot om in Stemtest het literaire testament te lezen, van een dichter die nooit de belangstelling heeft gekregen die hij eigenlijk verdient. Jellema die ook naam verwierf als vertaler is inderdaad een dichter die op zijn eigen wijze omgaat met het probleem van de moderniteit en het modernisme. Aan de ene kant heeft hij zich de verworvenheden van onze postmoderne identiteit eigen gemaakt, aan de andere kant kiest hij als dichter echter ook nadrukkelijk voor een conventionele, klassiek gepolijste vormgeving. Ook in de gedichten van Stemtest blijft dat project aanwezig, al maakt deze kleine bundel een bijzonder gefragmenteerde indruk; het lijkt wel een amalgaam van afzonderlijke gelegenheidsverzen, zonder een expliciete samenhang. Toch vormt het ik een centrale leidraad in deze poëzie. Dat ik dient zich hier aan als een probleem, waarin de verteller via uiteenlopende wegen een groter inzicht zoekt te verwerven. Een eerste strategie is die van de 'indirecte' benadering, waarbij het ik niet via introspectie, maar via de omweg van de buitenwereld (en de confrontatie daarmee) wordt geanalyseerd. Een tweede strategie is die van de symbolisering; Jellema gelooft duidelijk in de kracht van symbolen, waardoor het alledaagse op een metafysisch (om niet te zeggen, religieus) niveau getild kan worden. Op vormelijk vlak gebeuren deze experimenten via uiteenlopende genres en stijlen, maar typerend is alleszins een sterk gestileerde (en daardoor nogal weerbarstige) zegging. Dit is weliswaar niet Jellema's beste bundel, maar liefhebbers van zijn werk zullen hier toch weer enkele pareltjes aantreffen. [Dirk De Geest]
T. van Deel
In 'Droomtijd' (1999) liet de dichter C.O. Jellema de vaste vormen van het sonnet en de ode los. Zijn laatste bundel 'Stemtest', twee weken voor zijn dood eerder dit jaar verschenen, zet die wending naar een grotere losheid voort. Met die formele veranderingen gaat inhoudelijk een sterke gerichtheid op het aardse, het lichamelijke, het tijdelijke gepaard, zij het altijd in het perspectief van de eeuwigheid of de dood. In de terugblik blijkt Jellema in feite in heel zijn oeuvre deze fundamentele tegenstellingen die het menselijk bestaan beheersen, te hebben gethematiseerd. Onbedoeld is 'Stemtest' nu de afsluiting van een dichterschap. En een bekroning, want de bundel is Jellema op zijn best. Beeld en gedachte, evocatie en bezinning, het oog en het oor, ze zijn hier onnavolgbaar mooi in evenwicht met elkaar. Ook het kleinste, een babykrabje op de palm van een hand, staat in verband met het grootste, het heelal. In het noorderlicht ervaart Jellema 'van een soort van eeuwigheid een glimp'. Zijn natuurmystiek is authentiek en sluit aan bij de religieuze ondertonen die in deze juist zo op het aardse en het bestaande gerichte bundel nooit ontbreken. Lezers hebben de kwaliteit van zijn werk onderkent: 'Stemtest' kreeg al drie drukken. Terecht.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.