Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Thoth, cop. 2001 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : KUNST : 705.8 GOOD |
Besprekingen
31/12/2002
Aan het begin van de 20e eeuw braken schilders en beeldhouwers met de opvatting dat kunst door illusionistische nabootsing of verbeelding de echte wereld behoort weer te geven. Die breuk liep parallel met bevindingen in de wetenschappen, die een wereld achter de zichtbare werkelijkheid hadden onthuld, vol dynamische relaties en innerlijke energie. Kunstenaars verruilden de representatie van herkenbare voorwerpen in een picturale ruimte voor de presentatie van een schilderij of beeldhouwwerk als een echt voorwerp in een echte ruimte. Lijnen, vormen en kleuren mochten voortaan rechtstreeks inwerken op de toeschouwer, wiens rol meteen ook veel actiever werd. De auteur gaat er terecht van uit dat er niet één 'abstracte beweging' is geweest, maar veel uitingsvormen om 'zich van de natuur af te wenden'. Hij behandelt eerst de abstractie en het onzichtbare: het zwarte vierkant en het suprematisme van Malevitsj, de innige band tussen muziek en schilderkunst bij Kandinsky, de ritmes van Mondriaan. Vervolgens heeft hij het over de abstractie en het zichtbare: de revolutie van het kubisme (Picasso, Braque), de pure schilderkunst en het nieuwe 'realisme' van Léger en Delaunay. In het hoofdstuk 'Abstractie in de wereld' -- het origineelste in dit boek -- geeft hij een heldere uiteenzetting over het constructivisme, waarvan enkele Russische vertegenwoordigers als Popova en Rodsjenko pas recent in het Westen zijn ontdekt.
De strenge geometrie van de geest in het werk van László Moholy-Nagy of Naum Gabo vormt een groot contrast met de naoorlogse abstractie van de fantasierijke Arshile Gorky of de krioelende razernij van action painter Jackson Pollock. Even overweldigend maar veel meer steunend op het effect van grote kleurvlakken is het werk van Barnett Newman en Mark Rothko. Schilders als Willem de Kooning en Nicolas de Staël keren terug naar de natuur. Ze bereiken een synthese van abstractie en representatie. In het monochrome werk van Ad Reinhardt en Yves Klein en de opengesneden doeken van Lucio Fontana lijkt de cirkel met Malevitsj gesloten, maar de auteur beklemtoont de eigenheid van de besproken kunstenaars. Bespreking van in kleur gereproduceerd werk en achtergrondinformatie over intenties en stromingen wisselen elkaar af en geven een geschakeerd beeld van de veelvormigheid die de abstracte kunst kenmerkt. Helaas vervalt de auteur dikwijls in zweverig jargon, dat de leemten van het betoog niet kan opvullen. Het register vermeldt bij de belangrijkste kunstenaars de titels van de besproken werken en de in deze reeks steevast Angelsaksisch georiënteerde bibliografie is aangevuld met Nederlandstalige literatuur. Dit deeltje in de reeks 'Stromingen in de moderne kunst' is vooral vanwege het brede gezichtsveld en de interessante afbeeldingen de aanschaf waard. De tekstkwaliteit is te wisselend. [Erik de Smedt]
Drs. J. Kleisen
Abstracte kunst is, zegt Gooding, kunst die de beschouwer niet de illusie van een visueel geziene werkelijkheid geeft, maar die processen weerspiegelt die het oog en de geest waarnemen. Het is kunst die uiting geeft aan ideeën die gebaseerd zijn op intuïtie en persoonlijke ervaring en die een beroep doet op de beschouwer om haar in een creatieve reactie zelf te interpreteren. Beginnend met Malevitsj' zwarte en rode vierkant brengt Gooding de historische ontwikkeling in kaart, waarbij hij van 69 in heldere kleuren afgebeelde werken beschrijft wat erop te zien is en hoe men ze kan duiden: werken van groten als Kandinsky, Kupka, Mondriaan, Picasso, Braque en Léger, tot aan Pollock, Newman, Rothko en De Kooning. Hun werken stralen energie uit, zegt Gooding. Ruim aandacht schenkt hij aan de geestelijke achtergronden ervan en aan de visies van de kunstenaars op de rol die hun werken zouden kunnen spelen bij de opbouw van een nieuwe maatschappij en cultuur. Het prettig leesbare boek kan abstracte kunst toegankelijker maken voor mensen die er van nature minder voor openstaan. Met literatuuradviezen en een register.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.