Ik omhels je met duizend armen
Willem Van De Sande Bakhuyzen
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 700 APPEL |
31/12/2000
Karel Appel (geb. 1921) is de beroemdste Nederlandse schilder van na de oorlog en tevens een van de meest omstreden artistieke figuren. In 23 hoofdstukken, die elk de titel van één van Appels werken dragen, laat deze geautoriseerde biografe met groot inlevingsvermogen de verschillende fases in diens leven en werk de revue passeren. Door schrijfsters vroegtijdige overlijden breekt het boek vroeger af dan gepland, met Appels reis door China in 1989. Er hadden nog drie hoofdstukken moeten volgen, maar de biografie zou in elk geval een open einde hebben gekregen. In de vier jaar die ze aan het boek werkte, heeft Van Houts niet alleen veel gesprekken met Karel Appel en mensen uit zijn omgeving gevoerd, maar ook stapels persknipsels en kritieken over zijn werk doorgenomen en veel van zijn werken aandachtig bekeken. Die bronnen hebben de opzet van haar boek bepaald: achtergrond, leven en werk met elkaar te verweven, zowel in te gaan op Appels privé- als op zijn publieke (volgens sommigen: publicitaire) leven, en de kritische receptie van het werk en de rol die kopers, galeriehouders en museumdirecteuren erin hebben gespeeld niet te verwaarlozen.
Het boek begint als een roman, inzoomend op de jonge Karel Appel in het gras langs de Ringvaart in Amsterdam-Oost. De verwondering van een kind dat anders kijkt dan de volwassenen om hem heen en de vaak vertwijfelde strijd met doek, verf en hout om uit te drukken wat in hem leeft, karakteriseren zijn hele oeuvre. Karel Appel zal het later 'imaginair expressionisme' noemen.
Van Houts biografie is, ondanks de nauwe samenwerking met de kunstenaar, geen hagiografie geworden. Karel Appel wordt wel doorlopend met sympathie benaderd, maar ook zijn kleine kanten komen ter sprake: zijn bezetenheid door het werk, waarvoor alles moet wijken, zijn egocentrisme en kleinzerigheid, zijn hardheid in geldzaken en zijn verwaarlozing van vriendschappen en het sociale leven. De vrouwen die een rol in zijn leven speelden, moesten zich helemaal voor hem opofferen. Dat zijn voortdurende behoefte aan geld (o.m. door zijn buitensporige verfgebruik), zijn soms kritiekloze productiviteit en zijn naïviteit tegenover de kunsthandel vervalsers in de kaart hebben gespeeld en ook heel wat minderwaardige Appels op de markt hebben gegooid, wordt niet verzwegen. Evenmin het feit dat zijn jetsetachtige allures het beeld van zijn kunstenaarschap geen goed hebben gedaan. Aan de slechte houdbaarheid van een deel van zijn pasteuze werk wordt evenwel voorbijgegaan. Het boek is analytisch iets te zwak om het al hét standaardwerk over leven en werken van Karel Appel te noemen. Dat het ondanks de chronologische volgorde spannend wordt, is te danken aan de knappe opbouw met per levensfase een in kleur afgebeeld werk dat vaak pas aan het eind van het hoofdstuk wordt besproken. De gedreven, deels journalistieke, deels literaire schrijftrant, en de ruime aandacht voor afzonderlijke werken en Appels schildertechniek maken er een veelzijdige, vlot lezende biografie van. [Erik de Smedt]
Drs. Erik Kreytz
Is dit nu DE biografie van 'een van de belangrijkste Nederlandse schilders van de 20e eeuw'? Het is meer een hagiografie, één aanhoudende lofzang op de persoon Appel wiens belang als schilder niet wordt betwist en dus nergens wordt aangetoond. Het is bij vlagen boeiend, maar ook vermoeiend; vol anekdotes, hoofd- en bijzaken die niet zijn gewogen, een vergaarbak die zonder duidelijke visie met veel hartstocht over de lezer wordt uitgestort. Talloze personen en gebeurtenissen fladderen even langs zonder reliëf te geven. Dat ligt aan de wordingsgeschiedenis: journalist Jan Bart Klaster werkte eraan tot zijn dood in 1995, zijn collega nam het over tot haar dood in 1999. Haar man en Appel zelf deden de eindredactie. Zo werd het de bonte verscheidenheid van een carrière, zonder de noodzakelijke afstand: een egocentrisch beeld dat argument- en overtuigingskracht mist door de ongeremde bewondering en versmelting van auteur en personage. Er is heel veel materiaal verwerkt in een bij tijden overrompelend boek dat toch ook een grote leegte en veel vragen openlaat. In die ongebreidelde stortvloed van informatie ligt de verklaring voor DE biografie. Met 23 kleurreproducties uit meer dan 10.000 schilderijen, beelden, grafiek en keramiek, een alles overheersende werkdrift. Met zwartwitfoto's.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.