Dit land is mijn land : een reis naar Europa
Jan Hunin
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff, 1999 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 357.7 HUNI |
31/12/2000
Camille Huysmans (26 mei 1871 - 24 februari 1968) was een fenomeen. Als 90-jarige ging deze marxistische dwarsdrijver nog geregeld op bezoek op het Stuivenbergpaleis bij koningin Elisabeth, die evenmin bevreesd was voor een artistiek en politiek solonummertje. Zij noemde hem "le plus grand homme de Belgique" en "l'unique que nous ayons en Belgique". Ook na zijn dood bleef hij controversen uitlokken. Zo, toen men in Antwerpen de Kolonielaan omdoopte in Camille Huysmanslaan en zekere bewoners zich daardoor in hun stand aangetast achtten. Liever een verwijzing naar de twijfelachtige glorie van "onze Kongo" dan naar een politiek unicum.
Jan Hunin, een Vlaams-Poolse of Pools-Vlaamse historicus, heeft het aangedurfd om het veelzijdige en vaak zelfs avontuurlijke leven van "enfant terrible" Camille Huysmans te beschrijven. Huysmans is een van de niet zo talrijke Belgische politici die Europese geschiedenis hebben gemaakt. Zijn hardnekkige, helaas mislukte pogingen tijdens de Eerste Wereldoorlog om als secretaris van de Internationale de socialisten van de oorlogvoerende landen in 1917 in Zweden voor een vredesconferentie te verenigen, maakten van hem de zowel bewonderde als verguisde "man van Stockholm". Hij trok ook een diep spoor door de Belgische politiek. Partij en organisaties beschouwde hij als werktuigen -- bij voorkeur zijn werktuigen -- niet als doel op zichzelf. Nooit ontbrak het hem aan moed en met zijn rapierscherpe tong duelleerde hij graag, zowel binnen als buiten zijn partij. Als leerling in de lagere school en als jong leraar was hij het slachtoffer van katholieke onverdraagzaamheid, maar samen met de katholiek Van Cauwelaert onderhandelde hij in 1921 het 'schoolcontract' in Antwerpen, verre voorloper van het schoolpact. Hij streed succesvol voor de vernederlandsing van het Vlaamse culturele en openbare leven, maar vocht later voor de rechten van de Franse minderheid in Vlaanderen. In zijn gezin was Frans trouwens de voertaal. Vanuit zijn democratisch en geweldloos marxisme legde hij de basis voor de samenwerking tussen sociaal-democraten en christen-democraten. Toen velen van zijn partijgenoten nog droomden van het gebroken geweer, drong hij aan op herbewapening tegen het nazistisch en fascistisch gevaar. Als burgemeester van Antwerpen bezocht hij in de jaren '30 terwille van de havenbelangen schoorvoetend Keulen en Hamburg, maar thuis nam hij politieke en joodse vluchtelingen in bescherming. Hij bleef tot zijn laatste zucht een vriend van Israël. Na de bevrijding ijverde deze vroege aanklager van het nazisme voor een zachte repressie. Hij kwam tussen voor vele veroordeelden en was "verschrikkelijk vergevensgezind."
Achter al die paradoxen schuilde een ijzeren rechtlijnigheid, waarvoor hij zijn carrière desnoods op het spel zette. Hij was koppig, eigenzinnig, arrogant, kwetsend, maar ook hondstrouw. Jan Hunin zet zijn levensloop vinnig in de verf. Dat is het goede nieuws. Maar voor zijn omvangrijke onderneming had de auteur veel gedrevenheid nodig, en blijkbaar heeft hij zich door zijn geestdrift laten meeslepen. Dat gaf aanleiding tot enige slordigheid. Bij een eventuele herdruk moet dringend een corrector aan de slag om dit uit te vlooien. Verder ontdekten we een aantal onjuistheden. Zo wordt de Nederlandse auteur (Godfried) Quack (1834-1917) een marxist genoemd, terwijl die veeleer een corporatist was. Salomon Grumbach was geen Zwitser maar een uit de Elzas afkomstige Franse socialist. Ergens schrijft Hunin over "Polen, dat toen nog een deel van Oostenrijk was", terwijl Polen in 1914 verdeeld was onder Duitsland, Rusland en Oostenrijk-Hongarije. Herhaaldelijk heeft Hunin het over August Cools als een van de eerste socialistische schepenen van Antwerpen, terwijl Albert van Laar in zijn Geschiedenis van de Arbeidersbeweging te Antwerpen en omliggende (1926) Alfred Cools vermeldt. Er zijn er meer. Niettemin heeft Hunin een krachttoer aangedurfd en meteen een monument opgericht voor een van de markantste staatslieden die België heeft voortgebracht. [Robert Schoeters]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.