Syngué sabour : pierre de patience
Atiq Rahimi
Atiq Rahimi (Auteur), Kiki Coumans (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Geus, 2010 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 5779 |
31/12/2009
In een kale kamer op een rode matras ligt een man in coma. Tijdens een ruzie met een jihadstrijder uit eigen kamp kreeg hij een kogel in de nek en sindsdien ligt hij ? nu al 16 dagen lang ?- bewegingloos te ademen. Zijn vrouw zit naast hem en laat de kralen van een zwart bidsnoer een voor een door haar vingers glijden terwijl ze de 16e naam van God reciteert: Al-Qahhâr, de Heerser. Het is een van de 99 voorgeschreven namen van Allah die ze elk 99 keer per dag moet opzeggen, 99 dagen achter elkaar, zoals de moellah haar bevolen heeft. Anders zal haar man nooit beter worden. En morgen is het de 17e dag, zonder dat er ook maar enige verbetering in zicht is en ze allang geen uitkomst meer weet om haar twee dochtertjes, die in de nabije kamer zitten te huilen, eten te geven.
Ze is om beurten wanhopig en boos, maar kan op nog andere momenten een zenuwlachje niet onderdrukken als ze terugdenkt aan sommige gebeurtenissen uit haar verleden met deze man, met wie ze pas drie jaar na hun huwelijk voor het eerst mee naar bed ging. Door de angstige spanning was ze een week te vroeg ongesteld geworden en bloedde dus fel tijdens de bijslaap. Haar man denkt dat die bloeding een gevolg is van de ontmaagding en is verrukt en trots. Maar, zegt ze nu aan zijn ziekbed: "ik heb nooit begrepen waarom trots bij jullie mannen verbonden is met bloed". En: "Jouw eer is niet meer dan een stuk vlees".
De kracht van deze korte maar intense roman ligt in de minutieuze, uiterst gedetailleerde beschrijving van de kamer waar het stille drama zich voltrekt, de afgemeten handelingen van de vrouw en de futiele gebeurtenissen die zich daarbij voordoen: het reciteren op het ritme van de ademtocht van de gewonde, een vlieg die na een wilde verkenning de mond van de man binnendringt, het regelmatig aanvullen van het infuus met een mengeling van water en zout... Dat alles tegen de dreigende achtergrond van de huilende kinderen die de kamer niet mogen betreden, het gejammer van de oude buurvrouw die langzaam gek wordt, de straatgeluiden, de opflakkerende gevechten, het gedaver van een voorbijrijdende tank, schoten, soldaten van God...
Maar in de eerste plaats blijft het een verhaal over een vrouw en een relatie die er nooit een was ("Je hebt nooit naar me geluisterd, je hebt me nooit gehoord"), er ook nooit geen kon worden in een samenleving waar vrouwen amper als mensen worden beschouwd en waar deze vrouw nu voor het eerst de kans ziet om haar man, die daar ligt als de magische steen waar men al zijn zorgen aan kwijt kan, eindelijk eens de volle waarheid te zeggen.
Vooral het begin van deze korte roman is ijzersterk, hoewel het die kracht naderhand enigszins zal verliezen in details die het claustrofobische en obsessieve karakter aantasten. Blijft de aangrijpende wijze waarop de hoofdpersoon door de omstandigheden gedwongen en onder de continue dreiging van de burgeroorlog steeds meer gaat revolteren tegen het lot dat haar en haar lotgenoten werd voorbestemd. [Jan Baes]
Marita de Sterck
De auteur-cineast (1962, Kaboel) ontvluchtte in 1984 de Afghaanse oorlog en kreeg asiel in Frankrijk. De titel van deze met de Prix Goncourt 2008 bekroonde roman verwijst naar het Afghaanse gebruik om alle zorgen en ergernissen aan een steen toe te vertrouwen, die dit opslorpt tot hij uiteenspat. Het comateuze lichaam van een man die een kogel in zijn nek kreeg, wordt zo'n steen voor de echtgenote die bij hem waakt in hun huis dat in vol oorlogsgebied staat. Eerst bidt ze eindeloos de gebeden die de imam haar heeft opgedragen. Dan gaat het gebed over in een jammerklacht én in een aanklacht die pagina na pagina aan heftigheid wint. Eindelijk kan ze haar woede uiten, omdat ze zonder inspraak is uitgehuwelijkt aan een echtgenoot die alleen maar aan vechten denkt en die haar als hij er is misbruikt. Een beklemmende actuele roman met grote slagkracht, geschreven in een ingehouden, maar aangrijpende stijl, vakkundig opgebouwd naar een hallucinant einde toe. Met zorg vertaald. Gebonden; normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.