De hand van Mustang Sally
Eva Posthuma de Boer
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ambo|Anthos, © 2018 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : POST |
Arjan Peters
i /ul/28 j
Schilderen wat je ziet. Een erg intelligent programma lijkt het niet, maar dat kon het ongepolijste collectief De Groep van Vijf niets schelen - er zat niet veel achter, en dat was goed, want al die theorieën zijn de pest en komen te vaak tussen het kunstwerk en de kijker in staan. Eropuit met de ezel, stillevens en naakten maken, en die tentoonstellen op rijkelijk besprenkelde vernissages. En daarna vangen en feesten.
Natuurlijk wil de letterenstudent Tosca Maes daar bij zijn, en is ze onder de indruk van een van de jongens, Morrison Lauwers (roepnaam Lok) uit Leiden, een van de twee kunstbroers, de stotterende die zich niet direct overgeeft aan de drugs, drank, party's en afterparty's waar zijn bentgenoten in zwelgen.
We hoeven niet te prakkiseren welke ruige schildersgroep model heeft gestaan voor de Groep van Vijf in de roman En het wonder ben jij van Eva Posthuma de Boer: After nature (1987-1995), met als woordvoerder ofwel praatjesmaker Peter Klashorst, die nog immer kwistiger snuift en neukt dan kwast, en die hier de mooie roepnaam Kaaskorst heeft gekregen.
Daarmee maakt ze van Klashorst, een bijna Nescio-achtig schildertje, een type, en dat is de satiricus in Posthuma de Boer. In haar vorige roman Ica (2015) gaf ze die kant het volle pond, door een dweepzuchtige debutante zich te laten vergapen aan de literaire vedette Ica Metz, die goed Connie Palmen zou kunnen zijn, die zegt in de buitenwereld een rol te spelen, en dat doet Ica in de roman ook, dus is fictie alleen maar interessantdoenerij met-andere-namen of zit er een artistieke noodzaak achter?
Het thema heeft de auteur niet losgelaten. In de nieuwe roman volgt ze het korte leven van Aad Donker (1967-1998), een van de drie Leidse broers die bij After Nature zaten. Donker woonde lang in New York met zijn geliefde Amy, en pleegde zelfmoord op Terschelling. In het boek heet hij Lok Lauwers, komt vroeger aan zijn einde (1967-1995) en de geliefde is Nora geworden. Al zijn dat geringe verschillen, de vertekening is essentieel. Donker doet zijn eigen verhaal niet, het is een auteur die zich zijn leven voorstelt. En die ook de student Tosca een artikel laat schrijven over autobiografie en fictie, waarin ze zich afvraagt of de scheidslijn zo scherp getrokken kan worden als sommige critici beweren. Fictie is toch grenzeloos?
Opnieuw geeft Posthuma de Boer een personage (Tosca) de gelegenheid om te dwepen met een kunstenaar (Lok), en dat wordt alleen maar erger als hij naar New York gaat, rijkaards ontmoet, en met verwilderde blik en een penseel in de hand de Brooklyn Bridge op het doek gooit, terwijl zij in Amsterdam achterblijft en hannest met een lek waterbed en foute vriendjes.
Het contrast werkt: zijn leven is 'te mooi om waar te zijn', in de letterlijke zin want hij kan de weelde niet aan, en zijn studerende vriendinnetje Nora helemaal niet. De cocon van hun liefde verandert in een cokehol.
Nét toen ik dacht dat Lok zich niet zo moest aanstellen als een Kirk Douglas die met verwilderde blik Vincent van Gogh nadoet (Lust for Life, 1956), blikt hij om zich heen in dat luxueuze appartement waar niets van hem is, en denkt: ik hoor hier niet.
Zonder het te weten, komen de twee dicht in elkaars buurt, maar voordat Tosca zich bij elkaar heeft geraapt om hem op te zoeken, is Lok al stuurloos. Posthuma de Boer heeft het midden gevonden tussen romantiek en realisme, ze kan sentimenteel worden (de zoetsappige titel) én zich dan ook weer nuchter terugfluiten (hoofdstuk 4 heet 'Een beetje de held uithangen/ Dat dan weer wel/ Weet je wel'). Ze toont Loks zoektocht naar zuiverheid en de hindernissen die hij onderweg ondervindt op zo'n manier dat er niet mee te spotten valt. De fictie laat Donkers werk en leven leven.
****
Ambo Anthos; 293 pagina's; € 20.
J. de Jager-v.d. Wijst
Tosca Maes, 24 jaar, studente Nederlands, helpt bij de bediening in de Sociëteit in Amsterdam. Bij de opening van de expositie valt haar oog op de kunstschilder Lok Morrison en ook al ontmoeten ze elkaar nooit, ze kan hem niet vergeten. Ze heeft een relatie met David, maar blijft Lok zoeken. Lok, de kunstschilder Aad Donker, gaat met de vier anderen van het schilderscollectief After Nature naar New York. Hier heeft hij een hartstochtelijke relatie met Nora, de dochter van een schatrijke kunstverzamelaar. Als hieraan een einde komt door haar overmatig drugsgebruik, voelt hij zich wanhopig en verloren. Op 31-jarige leeftijd maakt hij op Terschelling een eind aan zijn leven. De drang om te schilderen, zijn visie omtrent vormgeving, de sfeer van Amsterdam en New York in de jaren negentig, zijn karakter en dat van de personen om hem heen, worden in een treffende, hedendaagse en onopgesmukte taal invoelend weergegeven.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.