De gast : roman
Emma Cline
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lebowski Publishers, 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : CLIN |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lebowski Publishers, 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : CLIN |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lebowski Publishers, 2016 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 9678 |
Cathérine Ongenae
i /un/15 j
`Het vertrouwde van de dag werd verstoord door de meisjes die de vaste orde ontregelden. Soepel en achteloos, als haaien die opspringen in het water.'
Al van de eerste pagina trekt Emma Cline de lezer mee in de emotionele rollercoaster van onzekerheid en bewondering die zo eigen lijkt aan puberale relaties. We schrijven de eindeloos lange zomer van 1969. De ouders van de veertienjarige Evie zijn net gescheiden. Vader woont ver weg met zijn nieuwe vriendin. Moeder probeert haar leven opnieuw op te pakken, maar heeft meer oog voor haar goeroes en potentiële minnaars dan voor haar dochter.
Evie hangt overwegend rond met de oersaaie Connie. Ze roken marihuana, likken aan batterijen voor de metaalachtige schokjes op hun tong "waarvan men zegt dat het als een achttiende van een orgasme voelt" en wachten op de toekomst. Maar dan leert Evie de wilde Suzanne kennen. Suzanne woont in een commune met Russell, een charismatische spirituele leider, en een heleboel andere meisjes. Evie raakt gefascineerd, en zoekt toenadering. Voor ze het goed en wel beseft, leeft ze in een web van seks, misdaad en leugens. Dat komt haar net niet duur te staan.
Het verhaal wordt verteld door dezelfde Evie, intussen zestig, maar nog steeds ontworteld. Soms woont ze in bij mensen als bediende, soms past ze op een leegstaand huis. Zo leeft ze al jaren. In een tussenwereld, onopgemerkt. Tot ze de jonge vrouw Sasha leert kennen. Die heeft opgevangen dat Evie een van 'de meisjes' was die betrokken waren bij de moord op de beroemde muzikant Mitch Lewis. Met groeiend respect luistert Sasha naar het verhaal van Evie, die zowaar opleeft bij de aandacht en haar vertelt over haar relatie met Suzanne en Russell, en wat ze ervoor over had om bij de groep te mogen horen.
De meisjes wordt nu al hét debuut van 2016 genoemd. Voor het manuscript telde uitgeverij Random House een voorschot van twee miljoen dollar neer. Terecht: de stijl van de 27-jarige Cline is bedrieglijk lichtvoetig. Haar verteltrant is sferisch - denk aan de scheppende verbeeldingskracht van een jonge Donna Tartt. Op magistrale wijze lokt ze de lezer mee in de egocentrische wereld van een op drift geraakte tiener.
Seksuele ontgroening
Voor het verhaal baseerde Cline zich losjes op de commune rond de charismatische crimineel Charles Manson. De slachtpartijen die Manson in de zomer van 1969 organiseerde met leden van de Manson Family, een sekte die vooral jonge vrouwen aantrok die hem seksuele gunsten verleenden, resoneren nog steeds in het Amerikaanse nationale geheugen.
Het bekendste slachtoffer van de Manson-moorden was actrice Sharon Tate, de echtgenote van regisseur Roman Polanski en op dat moment acht maanden zwanger. In de nacht van 8 op 9 augustus drongen op verzoek van Manson drie vrouwen (Susan Atkins, Patricia Krenwinkel en Linda Kasabian) en een man (Tex Watson) het huis van het koppel binnen. Ze brachten er zes mensen met messen om het leven: Tate en haar ongeboren kind, drie aanwezige vrienden en een toevallige bezoeker van de conciërge van het huis.
De dag na de slachtpartij pleegde de bende samen met Manson en een andere vrouw, Leslie Van Houten, opnieuw een dubbele moord. In beide gevallen zetten de daders het macabere bloedbad in scène als een raciale afrekening. Op de muren schreven ze met bloed woorden als 'Pig' en 'Helter Skelter'. Helter Skelter verwijst naar een song op The White Album van The Beatles, waar Manson door geobsedeerd was. Hij zag de plaat als een gecodeerde aankondiging van een rassenoorlog, die hij wilde versnellen.
Vandaag, bijna vijftig jaar later, spookt de geest van Charles Manson, die nog steeds in de gevangenis zit, nog altijd rond in de Amerikaanse verteltraditie. In de nasleep van de moorden en het proces verwierf Manson de status van popicoon. Maar zoveel aandacht er naar Manson ging, zo ongeïnteresseerd leek het publiek in de verhalen van de vrouwen die voor hem moordden. Terwijl de nadruk meestal op de figuur van Manson als de verpersoonlijking van het kwaad ligt, richt Cline haar lens op de motieven van de Manson-meisjes.
Toch is dit geen True Crime-verhaal. Het hoofdpersonage is niet de moordlustige Susan Atkins, al is zij wel te herkennen in de ondernemende Susanne. De communeleider heet niet Charlie, maar Russell. In De meisjes ligt de klemtoon niet op de bloedbaden, maar op de perverse kant van meisjesvriendschappen, op de vraag hoe jonge vrouwen in staat zijn om zulke gruwelijke dingen te doen.
De 19-jarige Suzanne ontfermt zich over de jonge Evie, maar buit haar ook uit. Dat doet ze niet op een brute manier, maar veeleer passief-agressief: door haar te negeren, zet ze het meisje aan tot stelen en inbreken, of tot seks met Russell en andere mannen die hun commune bezoeken. Evie voelt zich aangetrokken tot Suzanne, en zou alles voor haar doen, maar toch is ze niet alleen maar een slachtoffer. Ze wil wat elke puber wil: voor vol worden aangezien, en ze is bereid om daarvoor te doen wat men nodig acht.
In dat proces leert ze dat ze wel degelijk macht heeft en dat haar lichaam een handig instrument kan zijn. Ideaal is het niet, maar het is het enige dat voorhanden is in een wereld waarin het verlangen van mannen iets is waar je blij om moet zijn.
Emma Cline brengt die seksuele ontgroening van meisjes, waarin ze schakelen tussen machteloosheid en macht, subtiel zónder de dubbelzinnigheid ervan uit het oog te verliezen. In die optiek zijn de Manson-moorden eerder een vehikel, het Trojaanse paard waarmee Emma Cline de lezer wil initiëren in de onderbelichte gevoelswereld van tienermeiden op het moment dat zowel hun identiteit als hun seksualiteit tot volle wasdom komt. Ze ontrafelt op die manier een verhaal dat zelden wordt verteld, over hoe meisjes niet altijd onschuldig zijn maar in staat tot geweld, en dat doet ze meticuleus.
Emma Cline: "Mensen associëren geweld altijd met mannen, staan er niet bij stil dat ook vrouwen tot gruwelijkheden in staat zijn. Die meisjes waren geïndoctrineerd, dacht men. Ik ben daar niet zo zeker van. Dat fenomeen van vrouwelijke wreedheid is allesbehalve passief."
Wat heeft dat onderzoek u geleerd?
Emma Cline: "Razernij lijkt me een valabele uitleg. Naar mijn gevoel ontspruit vrouwelijke furiositeit uit een gevoel van onbeduidend zijn."
In die zin doet De meisjes denken aan The Virgin Suicides.
"Hoewel The Virgin Suicides zich afspeelt in de jaren 70, waren die decadente sfeer en het verhaal beslist inspirerend. We zien tienermeisjes als lachende en onbezorgde wezens. Maar achter die frivoliteit kan erg veel duisternis schuilen."
Relaties tussen jonge vrouwen kunnen intens zijn; er heerst ook een opmerkelijke erotische spanning tussen de meisjes van de commune.
"Meisjesvriendschappen zijn ambigu en moeilijk te definiëren. Veel tienermeisjes beleven hun eerste seksuele ervaringen met elkaar. Ze evolueren in een ander tempo dan jongens. Terwijl meisjes worden opgevoed met de gedachte dat verliefd worden en een relatie het hoogste goed is, krijgen jongens de ruimte om met zichzelf bezig te zijn.
"Zij reageren dan ook niet op de verlangens van meisjes, die met al die opgekropte emoties blijven zitten. Ze moeten ergens heen met die energie, dus projecteren ze hun gevoelens op elkaar. Zeker op die leeftijd heeft meisjesvriendschap veel weg van een protoromance. Ze oefenen op elkaar voor ze aan het echte werk beginnen."
U prikt ook de mythe van de seksuele bevrijding door. Zo wordt Evie door haar vriendin Suzanne in een trio gelokt. Voor ze het goed en wel beseft, wordt ze ontmaagd. Vandaag zou men dat verkrachting noemen.
"Mensen hebben de neiging nostalgisch te zijn over de jaren 60. Omdat alles mocht en kon, denken we dat het een fantastische tijd was. Maar de sixties zijn niet enkel de flowerpowermusical Hair waar men vrolijk zingt over de liefde. Door die zogenaamde vrije liefde kwam ook de vrouwelijke integriteit onder druk te staan.
"Is het niet interessant dat we die periode een belangrijke sociale en culturele omwenteling noemen en tegelijk een blinde vlek hebben voor de onevenredige machtsverhoudingen tussen de seksen?"
U bent van dezelfde generatie als Lena Dunham, het brein achter de serie Girls. Zij wil vrouwelijkheid ontdoen van de obligate glamour en ijvert voor het recht om niet volmaakt te zijn. Is dat ook uw bedoeling?
"Ik sta alleszins achter de gedachte dat je vrouwen als volwaardige wezens moet zien, dat je hun gebreken niet moet wegmoffelen. Het is gek dat dit nog steeds een politieke daad is."
Het verhaal dat telkens opnieuw wordt verteld, is dat Manson vooral jonge vrouwen uit gebroken gezinnen rekruteerde. Klopt dat volgens u?
"Ik geloof niet dat er een causaal verband is tussen een disfunctioneel gezin en tieners die op de dool zijn. Er belanden net zo goed mensen uit perfecte gezinnen in sektes. Op een bepaald moment wordt het nest saai en beginnen jongeren rond te kijken. Ze willen iets beleven in de echte wereld. Ontmoeten ze op zo'n moment slechte vrienden, of belanden ze in een groep die kickt op risicovol gedrag, dan kan het verkeerd aflopen."
In een essay in The Paris Review schreef u ooit over een oudere man die contact met u zocht toen u zelf dertien was. Als die man van slechte wil was geweest, had u zelf ook kunnen eindigen als Evie of een van de andere meisjes, zei u.
"Die man, Rodney Bingenheimer, zag me op straat lopen, vond dat ik op zijn eerste liefje leek, en vroeg me mijn adres. Hij maakte radioprogramma's, was eigenaar van een nachtclub en hij had iets te maken met de Ramones. Hij was 55, stokoud in mijn ogen, maar zoals veel meisjes van dertien was ik ondersteboven van al die aandacht. Ik werd gezien!
"Hij belde me nu en dan op, en schreef me lange kinderachtige brieven waarin hij vertelde hoe zijn dagen eruitzagen, hoe het weer was. Hij stuurde me foto's van zijn auto en kopieën van foto's van zijn eerste vriendin. Hij zei me dat ik mijn haar op dezelfde manier moest dragen.
"Als tiener had ik in een paar kleine films meegespeeld; hij beloofde me dat hij me zou introduceren bij zijn vrienden in de filmwereld. Ik wist dat dat niet waar was, maar ik stond mezelf de fantasie toe. Toen ik mijn eerste vriendje had, verbrak hij het contact. Pas veel later realiseerde ik me hoe bizar die situatie was en hoorde ik dat veel vrouwen iets soortgelijks meemaken als ze jong zijn.
"Jonge meisjes zijn niet alleen kwetsbaar, ze zijn ook avontuurlijk. Ze zoeken de grenzen op. Ook al vertelt iedereen hen dat het daarbuiten gevaarlijk kan zijn, toch liften ze stiekem, kruipen ze 's nachts uit hun raam en gaan ze mee met vreemde mannen."
De oude Evie lijkt nog steeds heimwee te hebben naar dat avontuur.
"Die dynamiek van die onvoorwaardelijke vriendschap, de kick van het stelen en samen experimenteren, dat intens gevoel van verbondenheid heeft ze nooit meer beleefd. Dat heeft de rest van haar leven bepaald. Mentaal is ze altijd veertien jaar gebleven.
"Je ziet die heimwee bij veel mensen die ook maar in de marge iets te maken hadden met die commune. Ze praten er met warmte over, alsof het de mooiste tijd van hun leven was. Of ze wensen, net als Evie, dat ze ook uitverkoren waren geweest om de moorden te plegen. Alsof ze dan belangrijk waren geweest. Vergelijk het met het gevoel dat je hebt als je terugkeert van een kamp of een andere intense ervaring met leeftijdsgenoten. Daar kan geen realiteit tegenop."
Lezers die de jaren 60 hebben meegemaakt, zeggen dat u een erg raak portret van die tijd hebt geschetst. Hoe hebt u die vibe weten te vangen?
"Veel heb je niet nodig om die sfeer op te roepen. Ik heb een hekel aan historische verhalen in de stijl van Forrest Gump, die halve geschiedenislessen zijn omdat men er elk historisch event in beschrijft. Het boek gaat uiteindelijk over wat zich afspeelt in het hoofd van één meisje.
"Als kompas in die egoïstische en narcistische denkwereld had ik de dagboeken die mijn moeder in die tijd bijhield. Mijn moeder schreef niet over politieke gebeurtenissen of de economische toestand, maar over een mislukt kapsel en de buurjongen.
"Verder heb ik vooral mijn ouders uitgehoord. Zij groeiden op in Californië en waren dertien en veertien ten tijde van de moorden. Voor hen waren dat scharniermomenten. Alles werd breed uitgesmeerd op televisie, iedereen zag dezelfde beelden...
"Het is overigens een voordeel dat mensen zich de jaren 60 perfect kunnen voorstellen. Ze verzinnen er de huizen en de olifantenpijpen zelf bij."
U beschrijft de innerlijke wereld van pubermeiden in de jaren 60, maar zijn de jonge vrouwen van 2016 anders?
"Uiteindelijk is dit een verhaal over meisjes in de adolescentie en over het verlangen om gezien te worden. Dat verlangen is universeel, en zeker niet uniek voor meisjes. Maar het manifesteert zich bij die groep wel anders, omdat meisjes tijdens het opgroeien geobjectiveerd en geseksualiseerd worden. In die zin is er nog niets veranderd."
Ook vandaag zijn er groepen die jongeren lokken. IS rekruteert onder adolescenten, zowel jongens als meisjes. Niemand begrijpt waarom die jongeren zoiets doen. Tenzij het om dezelfde dynamiek gaat die u beschrijft.
"Dat die jongeren iets willen betekenen, lijkt me ook in dit geval een adequate verklaring. Adolescenten geloven als geen ander hun eigen hersenschimmen. De meisjes die naar Syrië trekken, dromen van een geïdealiseerd leven. Als de vreselijke realiteit zich manifesteert, zijn ze niet in staat om die onder ogen te zien. Ze fabriceren er een eigen verhaal rond.
"In een artikel las ik over een meisje dat haar vriendin een brief schreef met de vraag om beha's mee te brengen, want de beha's in Syrië vond ze niet goed. Hoe kan iemand die vertrok onder valse voorwendselen en een seksslavin werd nu aan beha's denken?
"Dat is de waanzin van de puberteit. Tieners zijn gek, en dat bedoel ik letterlijk. We onderschatten de veranderingen die ze doormaken. Dat ze nog geen besef hebben van de toekomst maakt hen kwetsbaar, maar ook gevaarlijk. Ze nemen risico's zonder de gevolgen te zien. Ze leven in een andere, verwrongen realiteit. Net daarom verdienen ze onze liefde en aandacht: je kunt alleen maar hopen dat ze ongeschonden en zonder al te veel kleerscheuren de volwassenheid bereiken."
Lebowski Publishers, 352 p., 19,99 euro.
Kathy Mathys
i /ul/08 j
De coming of age-roman is zo geliefd in de VS dat hij haast net zo Amerikaans is als baseball of geroosterde marshmallow. Meestal begint zo'n roman met een tiener die zich verveelt; de wereld lijkt te stollen, meestal is het zomer. En dan gebeurt er iets waardoor niets ooit nog hetzelfde zal zijn. De meisjes van Emma Cline beantwoordt helemaal aan dit model. Baanbrekend is de opzet dus niet en toch is dit dé roman van deze zomer. Het manuscript werd voor een gigabedrag aangekocht door Random House. Al mag je het talent van Cline niet onderschatten, toch heeft de hype alles te maken met haar inspiratiebron: het spectaculaire verhaal van de moorden van de Mansonsekte op het einde van de jaren 60.
De Amerikaan Charles Manson stond aan het hoofd van The Family, een commune die vooral jonge vrouwen aantrok. In 1969 liet hij enkele van die vrouwen negen mensen vermoorden, onder wie de zwangere actrice Sharon Tate, echtgenote van filmregisseur Roman Polanski. Dat leidde tot veel ophef en betekende het einde van het hippietijdperk. In haar roman geeft Cline de betrokkenen fictieve namen.
In de zomer van 1969 is Evie Boyd veertien. In het park merkt ze drie rafelige meisjes op die niet thuishoren in het keurige dorp in de buurt van San Francisco. Evie beschrijft ze als 'prinsessen in ballingschap'; de drie zijn 'tragisch losgezongen' van het blije familiegebeuren. Ze roepen verwondering op, angst ook, zijn 'soepel en achteloos, als haaien die plotseling opduiken uit het water'. De lezer is meteen net zo nieuwsgierig als Evie, die haar hart voelt bonzen.
De meisjes behoren tot de entourage van ene Russell, profeet, popster en heler in een, een personage dat enigszins wazig blijft omdat Evie hem van een afstand adoreert.
Evie merkt op dat zij in de talrijke non-fictieboeken over de moorden meestal niet wordt genoemd. Zij is het meisje aan de zijlijn- al scheelde het niet veel, het had ook anders kunnen lopen. Een van de vragen in De meisjes is dan ook of het hoofdpersonage had kunnen doden, net als de rest.
Buitenplee
Evie beweert op de leeftijd te zijn dat ze voortdurend meisjes beoordeelt op hun schoonheid en uitstraling. Haar blik wordt de onze in deze roman over het verlangen om gezien te worden. Evie hunkert vooral naar de aandacht van de negentienjarige Suzanne, een personage waarvoor de schrijfster zich liet inspireren door het leven van Susan Atkins, een van de moordenaars.
De veertienjarige wil haar onzekerheid afgooien en opgaan in het communeleven waar het normale gevoel voor tijd - mede door rijkelijk drugsgebruik - verdwijnt. Cline beschrijft de ranch, het zwembad vol algen en de geur van de buitenplee zo zintuiglijk dat de stank van de bladzijden lijkt te dampen. Het hele boek is ontzettend goed geschreven, in een taal die zowel precies als broeierig is. De meisjes roken wiet 'in onze gewijde broeikasstilte'. Evies gedachten aan haar moeder zijn 'vinnige hondenbeetjes van bezorgdheid'.
Feministisch
Interessant is ook dat deze roman als een terugblik wordt verteld. De oudere Evie past op het huis van een vriend en krijgt bezoek van diens zoon Julian, een tiener die gestopt is met school en drugs dealt. De confrontatie met de jonge garde - Julian heeft zijn vriendinnetje mee - zet haar aan het denken over wat het betekent om een meisje te zijn in een wereld die vrouwen 'vetmest' met beloftes van liefde en romantiek. Cline laat Evie beweren dat de meisjes niet tot moord gedwongen werden. Toch bestaan ze pas wanneer Russell naar hen kijkt. Over Suzanne: 'Ze had haar hele leven aan Russell overgedragen, een ding dat hij vast kon houden, kon omdraaien, aan alle kanten kon bekijken, het gewicht ervan kon bepalen.' Dergelijke observaties maken van De meisjes een feministische roman over scheve machtsverhoudingen.
Is Emma Cline de nieuwe Donna Tartt zoals hier en daar wordt beweerd? Dat zal haar tweede boek moeten uitwijzen. Haar taalbeheersing en stijl zijn boeiend, de psychologische diepgang overtuigt. Benieuwd of ze met minder sensationeel materiaal net zo'n storm kan veroorzaken.
Vertaald door Tjadine Stheeman, Lebowski, 304 blz., 19,99 € (e-boek 9,99 €). Oorspronkelijke titel: 'The girls'.
De auteur: debutante (26) uit Californië, die volgens geruchten meer dan 2 miljoen dollar kreeg als voorschot voor haar drie eerste boeken. Twaalf uitgeverijen deden een bod op het manuscript. Een dertigtal vertalingen staat op stapel.
Het boek: over de moordende meisjes rond de sekteleider Russell, gebaseerd op Charles Manson en zijn Family.
ONS OORDEEL: overtuigend van diepgang, taal en stijl.
J. de Jager-v.d. Wijst
Evie Boyd, van middelbare leeftijd, wordt geconfronteerd met haar jeugd in de jaren zestig. Ze groeit op in Petaluma, Californië. Haar ouders zijn gescheiden. Met haar veertien jaar voelt ze zich middelmatig en buitengesloten tot ze de negentienjarige Suzanne ontmoet die haar meeneemt naar een commune in de buurt van San Francisco. Russell, de goeroe, geeft met zijn begrip en warmte iedereen het gevoel speciaal te zijn. Evie is volkomen in zijn ban, ondergaat zijn seksuele handelingen met genot en heeft met Suzanne een lesbische liefde. Er worden veel drugs gebruikt en uitzinnig geleefd. Ze voelt zich geaccepteerd door de andere bewoonsters en is provocerend en uitdagend. Als Mitch, popartiest, het contract om met Russell een plaat te maken, cancelt, wil Russell wraak. Suzanne, Helen, Donna en Evie gaan naar het huis van Mitch, maar onderweg wordt Evie uit de auto gezet. Later blijkt dat er een gruwelijke moordpartij heeft plaatsgevonden. In trefzekere bewoordingen en groot psychologisch inzicht worden de emoties en extreme ervaringen van dit tienermeisje, geloofwaardig en indringend weergegeven. Goed ontvangen debuutroman. Vanaf ca. 16 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.