Voor wie de klok luidt
Ernest Hemingway
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Cossee, © 2016 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : VANM |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Cossee, © 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : VANM |
Maria Vlaar
ua/an/13 j
Kinderboeken grossieren erin: pratende en als mensen denkende en bewegende dieren, soms compleet met hoofddeksel, eetnap en wandelstok. Maar zodra de lezer volwassen wordt, is het niet meer zo gebruikelijk om een verhaal te lezen dat wordt verteld door een dier. In de nieuwe roman van Jan van Mersbergen, De ruiter, gebeurt dat wel. Een bitter sprookje over een meisje en haar criminele loverboy, de schrik van de straat, wordt ons gebracht door een paard.
De afgedankte hengst, eens het dekpaard van een manege, slijt zijn laatste levensdagen in een weiland bij een oude man. Hij luistert wat naar de scharrelende kippen op het erf en probeert zijn schrikneigingen te onderdrukken. De belangwekkendste gebeurtenis is het nachtelijke bezoek van een vos, en de baas die deze indringer met een buks te lijf gaat. Totdat Sandra, de kleindochter van de oude baas, door haar vader wordt afgezet op de boerderij omdat ze 'een beetje rust nodig heeft'. In haar hals heeft ze een tatoeage, J&N, die staat voor 'Jour et Nuit', de beruchtste criminele jeugdbende van de grote stad, twintig kilometer verder. Al snel blijkt dat zij door haar vriend 'Appie' is ingezet om geld te verdienen met seks, drugshandel en overvallen.
Vertrouwensfiguur
Van Mersbergen is een bijzondere schrijver: hij kan als geen ander de lezer volledig meenemen in iemands gedachtegangen. In Naar de overkant van de nacht bijvoorbeeld kroop hij in de huid van een carnavalganger die in steeds ernstiger mate dronken en melancholisch werd, maar tegelijk ook steeds meer ontroering en bewondering bij de lezer opriep. In De ruiter zitten we in het hoofd van een geweldig interessant paard.
In hoeverre is dit paard nog een dier? Dat het geen vermomde mens is, maakt Van Mersbergen duidelijk door hem nadrukkelijk zijn zintuigen te laten gebruiken. Hij ruikt, hij proeft, hij voelt: 'Mijn neus gaat iets omhoog tot bij haar bovenarm en haar geur is zacht en warm als de veren van een kip.' Sommige woorden kent hij niet, zoals 'sigaret', 'kotsen', 'krant' en 'container', maar hij herinnert zich wel de 'hunkering' en 'passie' die hij voelde voor zijn merries en vertolkt zo het dierlijke verlangen naar liefde dat in de mens schuilt. Als een mens hem met zijn of haar hand beroert, dan komen de verhalen door en voelt het paard wat er aan dramatische zaken is gebeurd in het leven van die mens. 'Raak me aan en ik weet alles van je', beweert het luisterende paard. Hij is de vertrouwensfiguur voor de oude baas die zijn al jaren geleden overleden vrouw zo verschrikkelijk mist, en zou zomaar een goede therapeut zijn voor Sandra, die voortdurend in stress is en haar telefoon checkt. Krijgt ze bericht van haar Appie? Houdt hij van haar? Komt hij haar ophalen?
Het platteland, zo lijkt Van Mersbergens boodschap, biedt mindfulness, werkt als tegenkracht tegen het stadse gewoel, kan helend zijn voor een geschonden meisje als Sandra en zelfs een beter mens van je maken. Dat blijkt wel uit het laatste deel, waarin Sandra gewapend met een buks als een ridder te paard oprijdt naar de grote stad, onderweg nog een gehandicapte helpt, en ten strijde trekt tegen haar lot. Toch gaat juist in dit deel het ver doorgevoerde perspectief waarin alleen het paard vertelt, knellen. Hij is nog nooit in de stad geweest en al zijn herhaalde observaties worden eentonig als sommige minimal music kan zijn, terwijl je als lezer wil weten wat er nu eigenlijk in Sandra omgaat. Maar zij onthult dat zelfs niet op de verrassende slotpagina.
Cossee, 250 blz., 18,99 € (e-boek 9,99 €).
Mr. J.J. Groen
Of Jan van Mersbergen (1971) zich voor dit schitterende verhaal door ‘War Horse’ heeft laten inspireren, is niet duidelijk, maar hij slaagt er in om een oude hengst als buitengewoon geloofwaardig protagonist te gebruiken. Het dier neemt extreem helder waar en vertelt tegelijk het verhaal inbeddende achtergronden en omstandigheden. Van Mersbergen (onder andere winnaar van de BNG Nieuwe literatuurprijs 2011 en de F. Bordewijk-prijs 2014, shortlist Libris Literatuurprijs 2012) maakt met deze roman zonder meer kan op een literatuurprijs. In zeldzaam mooie en boeiende taal vertelt hij het verhaal van een meisje, Sandra, dat van haar loverboy moet loskomen en daarom door vader bij haar opa op het platteland wordt ondergebracht. Opa heeft een voor de slacht gered oud paard, waarmee het meisje een tere band opbouwt en samen tot een volstrekt onverwachte ontknoping komt. Zeer toegankelijke en in korte logische titelloze hoofdstukken opgebouwde roman.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.