Drarrie in de nacht : roman
Fikry El Azzouzi
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Vrijdag, 2016 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ELAZ |
Sofie Gielis
em/ec/30 d
Josje Huisman verscheen een poosje geleden in De slimste mens ter wereld met een ironische outfit: haar T-shirt schreeuwde 'IMMIGRANT'. Klopt, want Josje is een naar Antwerpen uitgeweken Nederlandse. Al zullen weinig Vlamingen haar als immigrant, laat staan als allochtoon bestempelen. In zijn nieuwe roman, Alleen zij, beoogt Fikry El Azzouzi een gelijkaardig effect via de omgekeerde weg. Hoe ingeburgerd moet een Marokkaan zijn voor we hem niet meer als immigrant beschouwen?
Een meisje ontmoet een jongen. Maar het meisje is bezet en de jongen is een afwasser, een ambitieloze Marokkaanse en dus potentieel gevaarlijke kracht onderaan op de ladder in het restaurant dat Eva uitbaat met haar vriend Stefaan. 'Afwasser lijkt allesbehalve een opgedraaide radicalist' - door hem zo te benoemen, geeft Eva indirect aan dat dat tegen haar verwachtingen ingaat. Het is niet afwasser Ayoub maar deftige sommelier Filip die een flirtende serveerster verkracht. Ayoub vindt haar bij de vuilcontainer en belt de politie, terwijl Stefaan het opneemt voor de sommelier. Voor Eva is dat het signaal om de verhoudingen anders te bekijken.
Vijandig Vlaanderen
Alleen zij gaat opnieuw over een Ayoub, de volwassen versie van de elfjarige die botste met zijn traditionele vader in El Azzouzi's debuut Het schapenfeest en van de stoere puber uit Drarrie in de nacht. Na het verleden neemt de schrijver nu de toekomst onder de loep. Eva en Ayoub leven in een vijandig Vlaanderen. Europa sluit de grenzen voor vluchtelingen, de Koran wordt een verboden boek, de islam is geen erkende godsdienst meer, hoofddoeken en moskeeën moeten verdwijnen uit het straatbeeld. 'Maar de regering wil ook menselijkheid en altruïsme tonen. Op televisie wordt toegelicht dat moslims die terugkeren naar hun land van herkomst forse premies krijgen zodat ze daar opnieuw aan een toekomst kunnen bouwen. Een toekomst waarin ze naar hartenlust hun achterlijke religie kunnen beleven.'
Het dystopiethema ligt er vingerdik op, en subtiliteit is niet aan El Azzouzi besteed. Op een demonstratie tegen de islamisering spreekt Eva, die na haar breuk met Stefaan aan de slag is als journaliste, naïeve Vlaamse extremisten aan. Ludiek verkleed als Zwarte Piet of onheilspellend ballonnen met afbeeldingen van de profeet Mohammed doorprikkend, kramen ze kortzichtige nonsens uit. Een man zeult een geit mee met een bord om haar nek: 'De geiten zijn het beu om in hun kont gepakt te worden door de vreemdeling. Ik vond het een goede metafoor, want wij worden al decennialang in onze kont gepakt.'
Ingesleten vooroordelen
El Azzouzi schrijft nogal zuinig. Hij neemt niet veel omwegen en kleedt zijn zinnen weinig aan. Dat werkt meestal goed omdat het de onontkoombaarheid van het verhaal onderstreept, maar af en toe leidt het tot wat opvallende ingrepen omdat er plots in droge zinnen nieuwe elementen binnengesmokkeld worden die nodig zijn voor de ontwikkeling van het verhaal. Als Eva wil uithuilen bij haar moeder, moet er bijvoorbeeld in een paar zinnen geschetst worden waarom en hoe hun relatie wat afstandelijker werd.
Gelukkig compenseert El Azzouzi die geforceerde passages met slimme en minder zichtbare omkeringen. Zo is het niet de voormalige bijna-Syriëstrijder Ayoub maar wel de brave Vlaamse Eva die vaak onverwacht agressief uit de hoek komt. Deze omkering van standpunten die wijst op ingesleten vooroordelen, maakt Alleen zij sterk. Doordat El Azzouzi op het prille koppel focust, kan hij de achterdocht, het wederzijdse onbegrip en het onvermogen om echt dichter bij elkaar te komen van binnenuit beschrijven. Bovendien verandert de wereld geleidelijk aan, op de achtergrond. Hoewel de extreme toekomst die hij schetst nog geen realiteit is, wijst hij wel op de kiemen. Het kleine onbegrip dat kan leiden tot grote misverstanden is dichtbij. 'Angst is een machtig wapen dat ons allemaal kapot kan krijgen.'
Vrijdag, 206 blz., 17,50 €.
Marnix Verplancke
em/ov/09 n
Ayoub, het hoofdpersonage uit Fikry El Azzouzi’s twee vorige romans, keert in dit boek terug. Hij is nu een volwassen man, werkt als afwasser in een restaurant en wordt verliefd op zijn bazin Eva. En de liefde blijkt wederzijds. Eva verlaat Stefaan en diens eethuis, wordt journaliste en vooral ook het lief van een allochtoon die worstelt met zijn gezondheid en zijn identiteit. Er gaapt immers niet alleen een culturele, maar ook een opleidingskloof tussen Eva en Ayoub.
El Azzouzi vertelt zijn verhaal vanuit het standpunt van Eva, een blanke vrouw dus, waardoor hij zijn eigen wereldje verlaat en ons een geloofwaardig beeld geeft van de verwondering en soms ook totale afwijzing die deze vrouw voelt bij haar introductie in de leefwereld van haar geliefde. Dat zij niet bij Ayoubs begrafenis aanwezig zal zijn, omdat dat nu eenmaal niet gebruikelijk is in zijn cultuur, vindt ze bijvoorbeeld moeilijk te aanvaarden.
Het liefdesverhaal van Eva en Ayoub speelt tegen de achtergrond van een veranderend Europa, een continent dat door aanslagen en moslimhaat getekend wordt en zich steeds meer in zijn eigen angst en onbegrip lijkt op te sluiten. Wanneer Eva na een aanslag op reportage trekt naar het Beursplein en daar geconfronteerd wordt met onverholen xenofobie – een man heeft een geit mee met een bordje rond de nek: ‘Ik ben het beu om misbruikt te worden’ – zien we El Azzouzi op zijn meest sarcastisch. Het komt niet meer goed met deze samenleving, denk je dan, en dat doet het ook niet, evenmin als de relatie van Eva en Ayoub een happy end kent. Jammer, denk je dan, het ware zo mooi geweest, maar zoals een van de personages zegt: ‘Dat is de leven.’
****
Vrijdag, 207 blz., € 17,50.
C.H. Gajadin
Eva is een moderne jonge vrouw die verliefd wordt op Ayoub van Marokkaanse afkomst. Hun relatie wordt sterk beïnvloed door hedendaagse ideeën die bepaald worden door angst en vooroordelen over moslims. De schrijver weet dit op knappe wijze te integreren in hun dagelijks leven. Eva’s begrip voor Ayoubs gedrag en achtergrond komt soms echter uit de lucht vallen alsof liefde alles zou moeten verklaren. Ayoub is in zichzelf gekeerd, werkloos en gevormd door een moeilijke jeugd. De waarden van de islam bieden hem enig houvast. Hoe hij omgaat met wat hij om zich heen ziet gebeuren, aanslagen en repercussies, blijft onduidelijk. De schrijver (1978) debuteerde in 2010 met het jeugdboek 'Het schapenfeest'*.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.