De duivelsverzen
Salman Rushdie
Salman Rushdie (Auteur), Karina van Santen (Vertaler), Martine Vosmaer (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Atlas Contact, 2015 |
VERDIEPING 2 : DUIVELSHOEK : FANTASY & SCIFI : RUSH |
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Niet beschikbaar |
Atlas Contact, 2015 |
VOLWASSENEN : ROMANS : RUSH |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Atlas Contact, 2015 |
VOLWASSENEN : ROMANS : RUSH |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Atlas Contact, 2015 |
VOLWASSENEN : ROMANS : RUSH |
Karel Verhoeven
te/ep/11 s
Het is een wreed verwijt. Als één schrijver nooit saai was, dan Salman Rushdie. Zijn romans omschrijven als een huwelijk tussen Hollywood en Bollywood doet de kracht van hun ideeën onrecht aan, maar voor alles is Rushdie een entertainer. Zijn intellectualistisch imago ten spijt zat Rushdie nooit verlegen om intriges, doorspekt met magie, geweld, seks en rock-'n-roll, en op steroïden gezet doorspecial effects. Een schrijver hoort te vertellen alsof zijn leven ervan afhangt. Sheherazade is zijn beschermengel. Het motief van Duizend-en-een-nacht duikt overal in zijn oeuvre op. Hier werkt een schrijver die altijd de langere, mooiere, spannendere en bochtiger route verkiest boven de efficiënte, zoals hij uitlegde in Haroen en de zee van verhalen, een prachtig helder sprookje dat hij in 1990 voor zijn zoon schreef.
Twee jaar acht maanden en achtentwintig nachten (of alles samen 1.001 nachten) grijpt hij terug naar die Arabische sprookjeswereld. Maar de veelvraat van populaire cultuur die Rushdie is, lijkt voluit te zijn opgegaan in de wereld van de fantasyvideogames. Het begin is typisch Rushdie. Een storm beukt in op New York. Een tuinman weent bij de ravage aan het landschap dat hij decennialang heeft aangelegd en voelt dat zijn voeten de grond niet meer raken. De wereld scheurt open, langs kieren wurmen zich krachten naar boven uit een parallel universum. Alles wat we kennen, wordt gewelddadig op zijn kop gezet. De djinns zijn uit de fles en ze terroriseren de mensheid. Duistere djinns willen de wereld voor een paar honderd jaar aan hun terreur onderwerpen. Positievere djinns, hoewel ze ook wezens van rook en vuur zijn, geil als de nacht en nukkig als Griekse halfgoden met een slecht karakter, trekken het verzet op. Eén man, onze tuinman, zal door zijn onfortuinlijke liefde voor de koningin van de Elfenwereld tegen heug en meug de rol van held vervullen.
Kalief
Klinkt dat simplistisch, weet dan dat alle ellende eigenlijk begint met een theologisch dispuut dat plaatsvond in Córdoba in het jaar 1195. Filosoof Ibn Rushd, die de lijfarts was van kalief Abu Yusuf Yaqub, vocht voor de vrijheid van wetenschappelijk denken tegen de erfenis van theoloog Ghazali van Tus. Hij leek lange tijd te verliezen.
Aan ideeën geen gebrek in deze roman. Hij speelt zich af in het tijdperk van de irrationaliteit. In een wereld waar mensen de grond niet meer raken omdat de zwaartekracht hapert, tiert de angst welig, laat terreur zich makkelijk vermenigvuldigen, wint religieus fanatisme en blijkt een maatschappij zich gewillig te laten verdelen. 'Een fantasie, een verhaal over het denkbeeldige schrijven, is ook maar een manier om de hedendaagse werkelijkheid te beschrijven', noteert de verteller. 'Als dat niet waar was, zou het een zinloze exercitie zijn, en zinloosheid proberen we in ons dagelijks leven zo veel mogelijk te vermijden.'
Helaas werkt het niet. Geronimo de tuinman is er het grootste slachtoffer van. Een schitterend Rushdie-personage kon hij zijn, en zijn levensverhaal begint Dickensiaans veelbelovend als kind van pater Jerry in India dat vervolgens geadopteerd wordt door een excentrieke oom in New York. Maar Rushdie is te gehaast om zijn magische wereld van djinns aan te snijden en haspelt Geronimo af tot hij de lezer koud laat. Almaar duizelingwekkender volgen de verhalen en personages elkaar op, alsof duizend nachten zich in tien nachten moeten afspelen. En Rushdie zich maar wentelen in zijn lust tot vertellen, met alle metier van de grote schrijver die hij is laat hij zoveel weirdo's van Elfenland ten strijde trekken, tot de lezer zich afvraagt of er iets bij is wat ertoe doet. Dat is een dodelijke vraag.
Rushdie worstelt er duidelijk zelf mee. Alsof het niet ingewikkeld genoeg is, situeert hij de verteller duizend jaar verder in de tijd. Het is een truc die de complexe janboel helemaal irrelevant maakt.
Rest bij het dichtklappen de vraag hoe een reus als Rushdie met alle ingrediënten uit zijn grootse oeuvre, met de metamorfoses en de clownerieën, de valse identiteiten, de ideeënclashes en de onttoveringen, zo'n onaangrijpende roman kon schrijven.
SALMAN RUSHDIE
Twee jaar, acht maanden en achtentwintig nachten.
Vertaald door Karina van Santen, Atlas Contact, 368 blz., 24,99 euro. Oorspronkelijke titel: 'Two Years Eight Months and Twenty-Eight Nights'.
De auteur: beroemd en berucht van Middernachtskinderen en De duivelsverzen.
Het boek: een duizelingwekkend sprookje vol irrationaliteit.
ONS OORDEEL: onaangrijpend, irrelevant en saai.
Karel Verhoeven ■
Jacqueline Wouda
De relatie tussen de twaalfde-eeuwse filosoof Ibn Rushd en Dunia, een seksverslaafd mythisch wezen, brengt in twee jaar, acht maanden en achtentwintig nachten 25 kinderen voort. Hun afstammelingen, de jinns, zijn wispelturige mythologische wezens die zich uit verveling en om geloofsvetes aan te zetten, bemoeien met de mensen. Binnen enkele maanden raakt de westerse samenleving compleet ontwricht. Het boek is een surrealistische mengelmoes van Duizend-en-één-nacht, oosterse en westerse filosofie, geschiedenis en populaire cultuur. Het verhaal is wervelend, chaotisch en een stuk humoristischer dan eerdere boeken van de schrijver. Complex is het ook, door de vele literaire en filosofische verwijzingen, de vele zijpaden die de verteller inslaat en de tientallen personages in het boek. Een ingenieus futuristisch sprookje voor liefhebbers van magisch-realisme, dat gelezen kan worden als ‘een allegorie tegen fundamentalisme en een pleidooi voor meer relativeren’ (Elsevier). Goed vertaald. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.