Jouw huid : roman
Jeroen Theunissen
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij Antwerpen, 2014 |
VOLWASSENEN : ROMANS : THEU |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij Antwerpen, 2014 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 11123 |
Lies Scheerlinck
ob/kt/15 o
Enthousiast prijzen wij Onschuld aan, de nieuwe roman van de Vlaming Jeroen Theu-nissen. Zoals in zijn vorige, De omwegen (shortlist Librisprijs), slaagt hij er opnieuw in een mooi uitgewerkt, meeslepend verhaal neer te zetten tegen een wel erg actuele achtergrond.
Oorlogsfotograaf Manuel Horst wordt in Syrië ontvoerd. Hij komt uiteindelijk vrij, wordt verliefd op de Syrische vluchtelinge Nada en neemt haar mee naar België in de hoop hier met haar een nieuw leven op te bouwen.
Onverwerkte trauma's, onuitgesproken gevoelens en een zoektocht naar zichzelf door- spekken het verhaal met een intensiteit die je als lezer dwingt verder te lezen. Mooi, integer leesvoer om de nakende koude maanden door te komen.
De fraaie cover met het schilderij Umarmung van Egon Schiele maakt het boek ook esthetisch af.
---
Lies Scheerlinck
Letters & Co, Deinze. Lezing Jeroen Theunissen op zondag 19/10 om 11 uur.
www.confituurboekhandels.be
RV ■
Dirk Leyman
te/ep/24 s
Jeroen Theunissen durft weleens romans à thèse te schrijven, zoals dat zo fraai heet. Bij het openslaan van zijn boeken heb je al enig vermoeden hoe de plot zich zal ontvouwen. Een vleugje sociologie, een mespuntje maatschappijkritiek, een fractie politiek en vaak ook wat geaccidenteerde familierelaties.
De richting die de samenleving uitgaat, is altijd al een bekommernis van Theunissen geweest. Hij krijgt vaak het label 'geëngageerd auteur' opgeplakt, al zit dat hem niet zo lekker. "Haast altijd (...) is aan dit profiel de connotatie verbonden dat ik een auteur ben die het literaire aspect van literatuur verwaarloost voor iets anders", schrijft hij daarover beteuterd op zijn website.
In zijn vorige roman De omwegen (2013) - het blijft een mysterie hoe het boek op de Libris-shortlist is gesukkeld - reed hij zich vast in een omslachtige familiesaga, met nogal wat filosofische uitweidingen. Vorige romans waren in hetzelfde bedje ziek: de boodschap overvleugelde weleens de literatuur (zoals in De stolp, over het Big Brotherfenomeen). Maar het valt niet te ontkennen dat Theunissen ambitieuze thema's aansnijdt. Ronddrentelen onder de dorpskerktoren - bij sommige andere Vlaamse literatoren weer bon ton - zit er bij hem niet in. Zijn hoofdfiguren kiezen graag het ruime sop en hebben een avontuurlijk, onstuimig gemoed. Er hangt een wereldse atmosfeer.
Onthecht
Dat is ook het geval in Onschuld, een roman waarmee Theunissen zich in de slipstream van de actualiteit nestelt (en erdoor wordt ingehaald). De 25-jarige oorlogsfotograaf Manuel Horst wordt ontvoerd en gemarteld door jihadisten in het wespennest Syrië en kan met enig geluk toch ontsnappen. Hij reageert laconiek op zijn nieuwe vrijheid, bezweert dat hij geen posttraumatische hulp nodig heeft en maakt stiekem plannen om zich weer in de brandhaard te storten.
Maar de lezer beseft al gauw dat de kidnapping meer sporen naliet dan Manuel wil toegeven. Zeker wanneer hij in Libanon verneemt dat zijn vader is overleden, met wie hij een gebrouilleerde verhouding had. Manuel reageert gelaten. De stoppen slaan pas door wanneer hij ontdekt dat zijn vader, een veel geconsulteerd psychiater, meewerkte aan een tendentieuze tv-reportage over hem en zijn verdwijning.
Toch heeft Manuel geen zin "om het beeld dat ik van de man had op grond van een of andere weinig vruchtbare vorm van sentimentaliteit te veranderen". Zijn onthechte levenshouding doet denken aan Meursault in L'Etranger van Camus (we weten dat Theunissen een bewonderaar is). Maar al snel brokkelt Manuels harnas af en komt mededogen in de plaats.
De persfotograaf wordt verliefd op Nada, een Syrische vluchtelinge. Hij brengt haar naar België, waar ze niet zonder slag of stoot een bestaan opbouwen, samen met haar zoontje Basil, die ze aan een verkrachting zou hebben overgehouden. Maar speelt hij "een manipulatief spel" of is het onbaatzuchtigheid? En waar verloor Nada haar 'onschuld'?
Wanneer Manuel gaat spitten in het leven van zijn vader, volgt een genadeloze zelfconfrontatie. Lijken vader en zoon niet bevangen door eenzelfde onrust? Vragen over de vrije wil duiken op aan de einder. Manuel wrikt geheimen los, op zoek naar een 'onschuld' waar moeilijk de vinger op te leggen is.
Leergeld
Theunissen lijnt zijn verhaal eenduidiger en scherper af dan in De omwegen. Daardoor heeft het meer tempo en sleept deze ingrijpende Vatersuche je wel degelijk mee. De complexiteit van de hoofdpersonages is aannemelijk en invoelbaar. Dat komt ook doordat Theunissen Manuel vanuit het ik-perspectief laat vertellen, zij het dan gericht aan koorddanseres Judith, een adolescentenliefde van zijn vader.
Een aantal al te onbesuisde verteltechnische hinkstapsprongen moet je voor lief nemen - citeren uit dagboeken is tegenwoordig een té courant trucje. Stilistisch zakt Theunissen wel nog regelmatig door het ijs. Vooral de dialogen zijn van een verregaande, onnatuurlijke stroefheid. Ook bezondigt hij zich te vaak aan uitleggerigheid waar suggestie zou volstaan. Van elk kortstondig opduikend personage lepelt hij de halve levensloop op.
Toch heeft Theunissen veel leergeld betaald. Zijn zinnen zijn opvallend sober, de worsteling met taal is minder opzichtig. Hij is onmiskenbaar gegroeid als romancier, met een boek dat opnieuw grotendeels handelt over de spanning tussen een braaf burgermansbestaan en risicovol leven op het scherp van de snee. 'Onrust' zou ook een goeie titel zijn voor deze mentale krachtmeting a posteriori tussen een vader en een zoon.
Jeroen Theunissen, Onschuld, uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen, 236 p., 19,99 euro.
DIRK LEYMAN ■
Bert Van Raemdonck
us/ug/29 a
Terwijl het beeld van de onfortuinlijke James Foley als een vloek over het journaal hangt, maken we inOnschuld van Jeroen Theunissen kennis met Manuel Horst. Fotograaf aan vele fronten, reporter van allerlei oorlogswaanzin en nu in Syrië op zoek naar getuigen van de gruwel. En dan, het onvermijdelijke: hij wordt geflikt, gevangen en gemarteld.
Daar stopt meteen ook elke gelijkenis met Foley. Horst weet te ontsnappen en lijkt weinig wonden aan zijn avontuur over te houden. Totdat hij verneemt dat zijn vader ondertussen in merkwaardige omstandigheden is gestorven. Wat voerde hij op het einde van zijn leven zo ver van huis uit? En waarom probeerde hij na jaren zonder contact om zijn zoon in Syrië te zoeken? Terwijl Manuel vroeger slechts op zoek ging naar verhalen over bloedvergieten, begint hij nu een zoektocht naar de vele (on)waarheden over zijn eigen bloedverwantschap. Die queeste leidt langs grote waarden als liefde, trouw en vaderschap. Maar zit de grootste gruwel niet net daarin verscholen?
Nada
Jeroen Theunissen mikt metOnschuld recht op het hart. In dit vaderboek krijgen we een rusteloze figuur te horen die de wereld onder zijn voeten voelt schudden. Om zijn verhaal over schuld en onschuld, vrije wil en voorbestemming te vertellen, houdt Manuel Horst de ironie ver weg. Met zijn vele retorische vragen en herhalingen zit zijn relaas zelfs voortdurend op (en soms over) de rand van de sentimentaliteit.
In zijn poging om over de grenzen van de dood het contact met zijn vader te herstellen, ontpopt Horst zich als een tegenpool van Meursault, de onverschillige hoofdpersoon uitL'Étranger van Albert Camus. In plaats van kil te blijven daagt het verlies van zijn vader Manuel uit om zich onvoorwaardelijk aan anderen over te geven. Holderdebolder stort hij zich in een onmogelijke liefde en neemt hij een oorlogskind onder zijn hoede.
Maar wie zichzelf zo in anderen verliest, krijgt zijn eigen afgrond snel in het vizier. Wat dan lonkt, is de allesverslindende leegte. De naam van zijn geliefde is dan ook Nada: Arabisch voor 'gevend', maar ook Spaans voor 'niets'.
Engagement
Onschuld begint erg meeslepend. Vooral de dagen die Horst na zijn gevangenschap in Libanon doorbrengt, worden door Theunissen met veel gevoel voor sfeer en detail beschreven. De schizofrene gekte en schoonheid van het zwoele Beiroet komen in geuren en kleuren tot leven.
Die bedwelmende kracht gaat in de tweede helft van het boek wat verloren. Dat komt uiteraard doordat Horst zich daarin zowel fysiek als mentaal in een andere wereld bevindt. Maar ook doordat Theunissen te veel begint uit te leggen wat vanzelf ook al duidelijk was. Vooral de keuze om helemaal op het einde nog een andere figuur aan het woord te laten, levert nauwelijks nieuwe elementen op.
Daar staat tegenover dat de getroebleerde hoofdpersoon in de laatste scène vanOnschuld een keuze maakt die hem nog meer dimensie geeft. Theunissen bevestigt daarmee zijn profiel van een geëngageerd schrijver die geen zin heeft om zich achter een masker van ironie te verschuilen. Zijn oeuvre wordt met elk boek relevanter, overtuigender en onweerstaanbaarder.
JEROEN THEUNISSEN
Onschuld.
De Bezige Bij Antwerpen, 240 blz., 19,99 ? (e-boek 12,99 ?).
De auteur: debuteerde in 2004 metDe onzichtbare. Zijn jongste roman,De omwegen, kwam op de shortlist van de Librisprijs 2014 terecht.
Het boek: een fotograaf die terugkeert uit Syrië gaat op zoek naar de (on)waarheden over zijn bloedverwantschap.
ONS OORDEEL: begint meeslepend. Relevant en overtuigend.
¨¨¨¨è
Bert Van Raemdonck ■
Drs. W.A. Fasel
Tegen de achtergrond van het conflict in Syrië tekent de Vlaamse schrijver (1977) een portret van een man die verscheurd wordt door zijn verleden: hij haat zijn vader, die hij nauwelijks nog zag nadat zijn moeder met hem bij de vader was weggegaan. Als oorlogsfotograaf wordt hij gegijzeld, weet te ontsnappen en hoort dan dat zijn terminaal zieke vader naar hem op zoek was en ten slotte tijdens en bergwandeling is overleden. Het is niet eenvoudig actuele gebeurtenissen in een boek te verwerken, maar de auteur is er wonderwel in geslaagd om de verschillende lagen van zijn verhaal tot een geheel te smeden. Er gebeurt erg veel in dit boek, maar alles blijft met alles verbonden, rond het thema 'schuld' - terwijl de titel van het boek ironisch genoeg 'Onschuld' is. Maar dat legt dan ook meteen de diepere laag bloot: wie is schuldig, wie onschuldig als je langzaam aan steeds meer ontdekt dat de werkelijkheid gecompliceerder is dan je in eerste instantie wilt zien. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.