Jezus en de vijfde evangelist
Fik Meijer
Fik Meijer (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 923.4 MEIJ |
31/05/2014
Het gebeurt wel vaker dat overheden beslissen om hun hoofdstad te verhuizen. Een nieuwe stad is een uitgelezen kans om te schitteren met een prestigeproject en kan vaak ordelijker aangelegd worden. In een organisch gegroeide stad is het bovendien moeilijker om bij protesten een legermacht te ontplooien. Het is dan ook een wonder dat de Romeinse keizers zo lang vanuit Rome regeerden en er meestal ook resideerden. Maar het Romeinse Rijk was in het hoofd van de senatoren en eerste keizers geen land, maar een stad die het hele gebied rond de Middellandse Zee overwonnen had. Daar haal je het beslissingscentrum niet zomaar uit weg. In de loop van de tweede eeuw van onze jaartelling werd het bestuur vanuit Rome echter moeilijk. De grenzen kwamen onder druk te staan en de afstand tussen de hoofdstad en de gevarenzone werd te groot om snel te kunnen ingrijpen. Er werd geëxperimenteerd met collega-keizers, onderkeizers en verscheidene keizerlijke residenties, maar keizer Constantijn koos in de jaren 320 radicaal voor de vernieuwing. Bovenop het al bestaande Byzantium plande hij een nieuwe stad: Constantinopel. Het Romeinse Rijk creëerde op die manier een geduchte concurrent voor de stad waar het zelf uit voortgekomen was.
Het is rond deze tegenstelling dat Fik Meijer Twee steden heeft opgebouwd. Hij besteedt aandacht aan de geschiedenis van beide steden, maar gebruikt ook zijn eigen zwerftochten op zoek naar relicten van toen. Meijer schrijft bijwijlen heel verhalend en schrikt er niet voor terug om bijvoorbeeld amokmakers bij relletjes ‘raddraaiers’ te noemen, maar hoedt zich ervoor al te speculatief te worden. Het verloop van de gebeurtenissen is goed beschreven en hier en daar stopt hij om kerken of resten van tempels of arena’s van naderbij te bekijken.
Het boek gaat verder dan de traditionele comfortzone van veel classici, die stopt met de ‘val’ van het West-Romeinse Rijk in 476. Meijer legt de cesuur bij de opkomst van de Arabieren. In een epiloog kijkt hij kort verder naar de middeleeuwen en dat doet hij misschien wel te beknopt. Na een kleine driehonderd pagina’s ben je als lezer zo erg mee in zijn verhaal dat je meer wil. Op het eerste niveau is dit immers de geschiedenis van twee steden, maar op een tweede is het ook een hele geestesgeschiedenis. Middenin de veranderende staatkundige werkelijkheid bleek er een nieuwe machtsfactor in opkomst die nog sterker was, de christenen. Typerend is wel dat Rome blijkbaar moest krimpen tot een schamele 40.000 inwoners voor het uit zijn as kon herrijzen en zijn bijnaam Roma aeterna kon verdienen. En Constantinopel? De stad werd in 1453 uiteindelijk ook veroverd door de Turken en vervelde andermaal tot Istanbul. Het blijft een fiere stad, maar heeft op zijn beurt de duimen moeten leggen voor Ankara.
Dit is een abstract van een artikel van Dieter Wildemauwe, dat is verschenen in De Leeswolf 2014, nr. 2.
[Dieter Wildemauwe]
Danny Habets
Over Rome en het Romeinse rijk zijn al de spreekwoordelijke bibliotheken volgeschreven. Ook over Constantinopel/Byzantium/Istanbul en het Byzantijnse rijk zijn talloze boeken verschenen. De Nederlandse historicus Fik Meijer (1942), bekend van populariserende en gedegen boeken over onder andere de Romeinen en de Middellandse Zee, beschrijft de geschiedenis van de twee steden in hun samenhang, toegespitst op de periode 330-600. In die periode raakten Rome en het West-Romeinse rijk in verval, maar bloeiden Constantinopel en het Oost-Romeinse rijk (dat bestond tot 1453). Constantinopel werd rond 330 gesticht door keizer Constantijn de Grote, die een nieuwe en centraler gelegen hoofdstad zocht, op de grondvesten van de al veel oudere Griekse stad Byzantium, gelegen op het schiereiland aan de Bosporus. Beide steden kenden in genoemde periode een bewogen geschiedenis. Meijer schildert het lot van beide steden in heldere kleuren, onder andere de rivaliteit van 'supportersgroepen' van de wagenrennen. Voorzien van (detail)kaarten, noten, selectieve bibliografie en register. Enkele (gekleurde) illustraties.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.