De onschuld van voorwerpen : het museum van de onschuld, Istanbul
Orhan Pamuk (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ludion, 2012 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : OVER LITERATUUR-SCHRIJVERS : TURK 851.6 PAMU |
Besprekingen
28/02/2013
Ter herinnering: in 2009 schreef Orhan Pamuk de bedwelmend mooie roman Het museum van de onschuld. Daarin wordt verteld over de obsessionele liefde van Kemal, een rijke Istanbulse zakenman, voor Füsun, een achttienjarig achternichtje. Om zijn liefde voor haar tastbaar te maken, verzamelt hij allerhande voorwerpen die hem aan haar doen denken: bioscooptickets, sigarettenpeuken, haarspeldjes. Op het einde van de roman droomt Kemal over een museum waarin hij die voorwerpen zou kunnen tentoonstellen: 'Soms viel me in dat ik […] mijn eigen collectie ook rond een verhaal zou kunnen rangschikken en het op die manier vertellen, en dan stelde ik me opgetogen voor hoe ik mijn leven tentoon zou kunnen stellen, mijn leven dat ik volgens iedereen, vooral volgens mijn moeder en mijn broer, verspild had; hoe ik het door middel van spullen van Füsun en aan de hand van mijn verhaal zou kunnen uitstallen in een museum zodat iedereen er lering uit zou kunnen trekken.' Bij dat museum hoort ook een catalogus: 'Mijn catalogus zou dus door een schrijver geschreven kunnen worden alsof het een roman was. Ik wilde niet eens proberen zelf een dergelijk boek te schrijven. Wie zou dit voor mij kunnen doen? En zo kwam ik bij de heer Orhan Pamuk terecht […].' In opdracht van zijn romanpersonage heeft Pamuk nu daadwerkelijk het museum opgericht en er ook de catalogus van gemaakt. Die catalogus, De onschuld van voorwerpen, werd uiteindelijk niet geschreven in de vorm van een roman, maar meer als een traditionele catalogus.
Net zoals Kemal in de roman, is Pamuk een bewonderaar van kleine musea. Hij houdt van het Gustave Moreaumuseum in Parijs, het Frederic Marèsmuseum in Barcelona en het Sir John Soane in Londen. Het is ook zo’n klein museum dat Pamuk wou inrichten, omdat die kleinschaligheid het vermogen heeft om de verhalen van afzonderlijke individuen te vertellen. In 1999 koopt hij een verwaarloosd huis in de Istanbulse wijk Çukurcuma. 'Füsun had hier gewoond, natuurlijk. Dat wist ik zeker.' Hij doet er jaren over om het huis te renoveren en in te richten als een museum, maar het resultaat is verbluffend. Pamuk richt vitrines in die overeenkomen met de hoofdstukken uit de roman. De voorwerpen die in de hoofdstukken voorkomen of die aan de sfeer van een hoofdstuk doen denken, komen terecht in vitrines die op het maniakale af zeer precies zijn vormgegeven. Daartoe bezocht Pamuk gedurende jaren allerhande vlooienmarkten en curiosawinkeltjes en kocht voorwerpen uit de jaren zeventig, de periode waarin de roman zich afspeelt: oude foto’s met zicht op de Bosporus, taximeters, klokken, oorbellen, beeldjes van honden, kopjes, asbakken, speelgoedautootjes, medicijndoosjes, sleutels, pakjes lucifers. In de catalogus staat bij de foto’s van sommige vitrines enkel een citaat uit de roman, maar bij andere vitrines noteert Pamuk allerhande bedenkingen die te maken hebben met Istanbul: bij de vitrine over het hoofdstuk ‘Offerfeest’ weidt hij uit over het stiekeme alcoholverbruik tijdens religieuze feestdagen, bij ‘De pijn van het wachten’ lezen we een filosofische bespiegeling over de tijd en bij ‘Eau de cologne’ lezen we over de zogenaamde klassiek Turkse muziek. Ook gaat Pamuk soms in dialoog met zijn personage Kemal.
Het lezen van de catalogus is het herbeleven van de roman, maar het dompelt je ook onder in de weemoedige sfeer van het Istanbul uit de jaren zeventig. Aan de hand van alledaagse voorwerpen vertelt Pamuk het verhaal van zijn jeugd en het verhaal van Kemal en Füsun. Het museum en de catalogus ervan zijn uiteraard voer voor de liefhebber van Pamuks Het Museum van de onschuld, maar museum en roman kunnen ook onafhankelijk van elkaar begrepen worden. De onschuld van voorwerpen is een prachtig en mooi vormgegeven prentenboek met heerlijke stukjes tekst van Pamuk. Een boek om te koesteren. [Kris Velter]
S. Tut
Orhan Pamuk (Nobelprijs 2006, Legion d’honneur in 2012) is in 1952 geboren als zoon uit een industriële familie. Hij heeft naar zijn idee nog de nadagen meegemaakt van het vroeg twintigste eeuwse Istanbul, die nog enige tijd na de oorlog voortduurden voor de modernisatie, waardoor het oude karakter van de stad verdween. Over deze vroegtwintigste eeuwse tijd heeft hij zowel een roman met de titel 'Het museum van de onschuld'* als een soort museum ingericht met veelal alledaagse voorwerpen, die een zeer grote mate van nostalgie vertonen. In dit prachtig uitgevoerd boek dat los te lezen is van zijn eerdergenoemde roman wordt de bezoeker rondgeleid in zijn museum van vitrine naar vitrine. Daarnaast bevat de tekst ook zeer vele anekdotes over het alledaagse leven in deze stad; een reis door het oude Istanbul, dat nu vrijwel verdwenen is. Oude ambachten, koffiehuizen, straatleven enz. worden belicht. In deze bijzondere catalogus laat Pamuk zijn enorme talent als schrijver, cultuurcriticus en kunstenaar zien. Bijzonder fraai uitgegeven en geïllustreerd boek met veel oude foto’s, deels van Pamuks familie.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.