God liefhebben
Bernardus van Clairvaux
Bernardus van Clairvaux (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Damon, 2012 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 245.4 BERN |
15/05/2013
De inleiding van Voorschrift werd geschreven door Lode Van Hecke, die Bernardus van Clairvaux een monument binnen de geestelijke wereldliteratuur noemt, vooral door zijn sermoenen en zijn speculatief en juridisch denken. Het gaat over een evenwicht tussen realistisch denken en de trouw aan de eeuwenoude Regel van Benedictus. Zo vernemen we dat Voorschrift als centraal thema de ‘toepassing’ inhoudt van de aloude regel van Benedictus, die in de twaalfde eeuw door Bernardus van Clairvaux ‘geactualiseerd’ werd onder invloed van de concrete vragen van zijn tijd, zijn theologisch inzicht, zijn zorg voor geestelijke begeleiding en zijn mystiek leven bij zijn monniken.
Het geschrift kwam tot stand voor 1142 omwille van een paar monniken die zich afvroegen of die ‘oude regels’ goddelijke geboden zijn of voor interpretatie vatbare aanbevelingen. Gezien de ingewikkelde vragen van ‘wat allemaal màg en wat niet’ wordt de brief van Bernardus uiteindelijk een heus traktaat. Het gaat dan over een vernieuwd inzicht in de drie geloften van de benedictijnen: gehoorzaamheid, zuiverheid en stabiliteit. Het fungeerde sindsdien als gewaardeerde commentaar op de aloude Regel van Benedictus. Voorschrift presenteert, na de verhelderende inleiding, een hoofdstuk over de gehoorzaamheid, meer bepaald over dispensatie en waardenhiërarchie, een debat over monastieke gehoorzaamheid, een kleine studie over het ‘eenvoudige oog’, en de rangorde van verdiensten. Het tweede hoofdstuk gaat over de ‘stabilitas loci’, het contract om op dezelfde plaats te blijven, en de uitzonderingen op deze regel. Het derde hoofdstuk gaat in op nog vele andere concrete vragen van monniken onder de titel ‘Samenvattende conclusie’.
Het boek is duidelijk geschreven voor insiders en geïnteresseerden in de geschiedenis van deze oudste monnikenorde van Europa. De rivaliteit tussen Cluny en Citeaux-Clervaux is tekenend voor tegenstellingen die van alle tijden zullen zijn: de fundamentalistische interpretaties die vaak erg vreemd aandoen en afwijkingen genereren, en een meer persoonlijke interpretaties, vanuit de concrete beleving en de empathie. Bernardus zal kiezen voor een moraliteit met een menselijk gelaat. Dat alle canonieke wetten ondergeschikt moeten zijn aan het primaat van de liefde.
De lange inleiding is hier wel op zijn plaats, de argeloze lezer zou anders wat verdwalen in deze oude teksten. De realiteit van mensen die angstvallig volgens ‘aloude regels’ leven en zij die vooral de inspiratie willen ‘actualiseren’ is dus van alle tijden. Wellicht is ze ook aan de orde voor de huidige generatie monniken, die in de 21e eeuw gehoorzaamheid beloven aan diezelfde Regel van Benedictus. [Jan Scheers]
Dr. E. Sengers
De cisterciënzer orde volgt de kloosterregel van Benedictus. Op een vraag van twee monniken kreeg kerkleraar en mysticus Bernard (twaalfde eeuw) de gelegenheid zijn visie op de omgang met die regel te geven. De regel is voor hem de actualisering van het Evangelie en moet daarom gevolgd worden. Maar omdat het Evangelie de wet van de liefde preekt, moet de interpretatie van de regel in dat kader staan. Monniken hebben beloofd de regel te gehoorzamen en kunnen daarop worden aangesproken, maar de abt moet kunnen dispenseren om in individuele gevallen de groei naar God te bevorderen. Deze oude boodschap van de gulden middenweg komt door de mooie vertaling van Hunink in helder Nederlands tot ons. Ook de inleiding van Aerden mag er zijn en helpt de lezer naar de actualiteit van het boek: onder strikte handhaving van de regels verdwijnt de menselijkheid, maar zonder regels gaat het menselijk samenleven niet; geduldig luisteren biedt de kunst van onderscheiding. Een conclusie waar menig manager, ambtenaar en politicus van kan leren.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.