Grensgangers
Aline Sax
Aline Sax (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2012 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 935.4 SAX |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2012 |
VOLW. : NON FICTIE : 935.4 SAX |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Manteau, 2012 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 935.4 SAX |
15/02/2013
Elke ingrijpende gebeurtenis creëert haar eigen scheefgetrokken verhalen en heroïsche figuren. Omdat die verwrongen beeldvorming vaak aansluit bij wat mensen graag voor waar aannemen, is ze doorgaans erg hardnekkig, en zal zelfs een goed gedocumenteerde tegenspraak de mythe nauwelijks corrigeren. , het uitgegeven proefschrift van de jonge historica Aline Sax, nodigt alvast uit om enkele stereotypen over de collaboratie ernstig te bevragen — en waar nodig bij te sturen.Sax relativeert het door collaborateurs geschetste en almaar opnieuw opduikende verhaal van de naïeve kleine garnaal, die zich deels uit onwetendheid, deels uit Vlaams idealisme achter het project van de Duitse bezetter schaarde. Uit de analyse van één procent van de Vlaamse dossiers die door de krijgsraden in het kader van een juridische procedure werden opgesteld, blijkt dat de motieven van de ‘gewone collaborateur’ doorgaans minder nobel waren, stelt de auteur. Bijna twee op drie veroordeelden (64%) collaboreerden uit ideologische motieven, wat betekent dat ze sympathie koesterden voor de ideeën van de nieuwe orde. Vaak waren ze al voor de Tweede Wereldoorlog tot een collaborerende organisatie toegetreden, en in 58% van de gevallen werden ze daarin vergezeld door andere leden van hun familie. De kleinere groep die met de bezetter samenwerkte uit niet-ideologische overwegingen deed dit in hoofdzaak (72%) uit economische redenen. Omdat ze door toetreding tot een collaborerende organisatie aan verplichte tewerkstelling hoopten te ontkomen, sloten veel economische collaborateurs zich pas laat aan, bleven ze slechts korte tijd lid en waren hun familieleden er zelden bij betrokken. Avonturiers en klaplopers maakten slechts een zeer klein deel uit van de onderzoeksgroep.Het onderzoek van bijna driehonderd egodocumenten geeft daarenboven aan dat velen zich sterk met het nazisme identificeerden. Ze geloofden in een mythisch oerverleden en een schitterende toekomst, die door een strijdend/arbeidend volk met elkaar waren verbonden. Velen verheerlijkten de figuur van de , voor wie ze — eerder dan voor Vlaanderen — bereid waren de zwaarste offers te brengen. Religieuze motieven voor de strijd tegen het bolsjewisme en antisemitische uitspraken konden in de bestudeerde brieven, waarin de verduitsing in ruime mate is doorgedrongen, nauwelijks worden aangetroffen. Wél werd gefulmineerd tegen ‘interne vijanden’, tegen ‘anglofielen’, die niet begrepen dat ze een samenlevingsvorm nastreefden die tot het verleden behoorde en hardnekkig bleven weigeren de idealen van nazi-Duitsland te omarmen.Aline Sax heeft een weloverwogen en stevig gefundeerde studie aan de geschiedschrijving van de Tweede Wereldoorlog toegevoegd. De gevolgde methode is deugdelijk, het bronnenmateriaal onontgonnen. Heel wat resultaten bevestigen bestaand onderzoek, en dat is een verdienste op zich. De te verwachten kritiek dat de steekproef te klein zou zijn om enkele nieuwe conclusies te schragen, zal door bijkomend onderzoek getoetst moeten worden. Laten we wel wezen: dat de studie de sterk gepolariseerde standpunten met betrekking tot de collaboratie op korte termijn dichter tot elkaar zou brengen, is weinig waarschijnlijk. Maar finaal kan ze bijdragen tot een volwassener omgang met het verleden, waarbij ons geschiedbeeld niet gekneed wordt naar onze eigen verlangens, maar maximaal samenvalt met wat zich echt heeft voorgedaan. [Fabian Van Samang]
Redactie Vlabin-VBC
In het proefschrift van de jonge historica Aline Sax nodigt zij ons uit om enkele stereotypen over collaboratie ernstig te bevragen en waar nodig bij te sturen. Ze relativeert het vaak geschetste verhaal van de naïeveling die zich deels uit onwetendheid, deels uit Vlaams idealisme achter de Duitse bezetter schaarde. Een grondige analyse toont aan dat de motieven van de ‘gewone collaborateur’ doorgaans minder nobel waren, stelt de auteur. De meesten collaboreerden uit ideologische motieven, dus uit sympathie voor de ideeën van de Nieuwe Orde. De kleine groep die met de bezetter samenwerkte uit niet-ideologische overwegingen deed dit voornamelijk om economische redenen. Velen verheerlijkten Hitler en waren bereid voor hem de zwaarste offers te brengen. De auteur heeft een stevig gefundeerde studie aan de geschiedschrijving van de Tweede Wereldoorlog toegevoegd. De gevolgde methode is deugdelijk, het bronnenmateriaal onontgonnen. De resultaten bevestigen bestaand onderzoek, en dat is een verdienste op zich. Dit werk kan bijdragen tot een meer volwassen omgang met het verleden. Kleine letter; met voetnoten en uitgebreide bibliografie. Fotokatern achteraan.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.