De verdwijnkunstenaar
F. Starik
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Nieuw Amsterdam, cop. 2013 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : POEZIE : STAR |
15/09/2013
Starik is een dichter die wel van een grapje houdt. Zijn jongste bundel heet Door, maar op de kaft wordt de naam van de auteur daarna afgedrukt, waardoor er ‘door F. Starik’ lijkt te staan. Tegelijk vestigt de dichter in zijn eigen commentaren bij de bundel — het is typerend voor Starik dat hij graag uitvoerige toelichting geeft bij zijn werk, om de ontstaansgeschiedenis van bepaalde gedichten te verklaren of specifieke citaten te vermelden — de aandacht op de meerzinnigheid van de titel, die behalve op het auteurschap ook op het Engelse ‘deur’ kan slaan. Daarbij komt nog het voorzetsel ‘door’, dat wijst op een beweging van de ene ruimte naar de andere, of van het ene moment naar het andere. Er wordt in deze gedichten inderdaad vaak bewogen, zowel letterlijk als figuurlijk. Dat is uiteraard niet verwonderlijk voor een ex-Maximaal. In de hedendaagse maatschappij wordt de mens overstelpt door informatie en indrukken, is niets gewoon maar wat het lijkt.
Twee thema’s lijken mij daarbij voor deze bundel doorslaggevend. Aan de ene kant is er de spanning tussen het publieke en het individuele. Ondanks (en net door) zijn pogingen om tot een authentieke ervaring te komen, wordt de dichterlijke ik geconfronteerd met de anonieme conventies, met allerlei vormen van gedrag en regels. Dat leidt noodzakelijk tot vervreemding en veralgemeningen, tot een besef van ‘zoals het hoort’ of ‘wat gebruikelijk is’. Slechts sporadisch is sprake van een nadrukkelijk verzet tegen de autoriteit, maar in de bundel wordt wel doorlopend (en soms magistraal) gespeeld met clichés en stereotypen, met verwachtingspatronen en vooroordelen. In dit opzicht is Starik een echte seismograaf van de hedendaagse Nederlandse samenleving. Aan de andere kant is er ook de vaststelling dat de mens in feite een nomadisch wezen is. Starik heeft een bijzondere fascinatie voor de dood, maar in deze bundel wordt die obsessie toch wel gecounterd door een vitalisme, een vertrouwen in het leven en de toekomst. Ook in dit opzicht gaat het om een ‘door’gaan als drijfveer voor het leven.
De stijl van Starik is in ieder geval onveranderd gebleven. De dichter weet voortreffelijk af te wisselen tussen puntige oneliners en breedvoerige, bewust barokke passages. Wat hij te zeggen heeft zegt hij rechtuit, maar tegelijk blijft ook een ironische houding niet achterwege. Kortom, Door is een uitstekend visitekaartje van een boeiend dichter.
[Dirk De Geest]
Ko van Geemert
De Nederlandse dichter (1958) begint zijn nieuwe bundel met het gedicht Acteur: ‘De hele wereld is een steiger / van de wankelste soort en jij / staat daar natuurlijk bovenop’, en eindigt met Kapsalon: ‘de kapper praat tegen een vlek / in de spiegel, die wijs knikt, dat ben ik.’ Daartussen zeven afdelingen met in totaal zestig gedichten: Script – Licht der wereld – Festival – Dit is mijn stad – Moeder – Angst is het woord niet – Nooit meer drinken. En tot besluit een uitgebreide Verantwoording (11 pagina’s) van de dichter zelf: ‘Door. Dat is Engels voor deur. In deze bundel komen een hoop deuren voor. […] En de bundel is natuurlijk geschreven door F.Starik, iemand die een kinderachtig grapje weet te waarderen.’ Dat laatste is wel eens een probleem in de poëzie van deze voormalige stadsdichter van Amsterdam (2010-’12), al bevat de bundel zeker geestige gedichten. Bijvoorbeeld Mantel der liefde: ‘Heden heb ik Jezus van het kruis genomen. / Hij zat met drie zuinige spijkertjes vast.’ De meest geslaagde bundel van Starik tot heden.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.