11 november
Paul Dowswell
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Callenbach, cop. 2011 |
VERDIEPING 3 : STAMPKOT : YOUNG ADULT : DOWS |
15/01/2013
Oost-Berlijn, 1972-1973. Keuzevrijheid bestaat niet: de regerende SED wil elk individu tot de perfecte socialistische burger kneden. Met zijn lange haar, voorliefde voor Led Zeppelin en kritische houding tegenover het socialistische gedachtegoed, voldoet de zestienjarige Alex Ostermann niet aan dat beeld. Net als zijn oudere zus Geli, een fotografiestudente wier werk verwerpelijk, zelfs schadelijk genoemd wordt. Hun ouders zijn nochtans voorbeeldige burgers met een partijkaart. Toch discussiëren ze wel eens met hun kinderen en verbieden ze de West-Duitse televisiezenders niet. Hun trouw aan de partij lijkt eerder een rationele dan een ideologische keuze. De Stasi ziet Alex en Geli als een bedreiging. Hun dossier wordt de topprioriteit voor Sector 20, de afdeling die zich met dissidenten bezighoudt. Unterleutnant Kohl maakt het achtervolgen, bestraffen en heropvoeden van de kinderen Ostermann tot zijn levenswerk. Het gezin vlucht, maar zelfs in West-Berlijn zit de Stasi hen op de hielen.
Sector 20 is een rijk en belangrijk boek. Dowswell integreert een recent stuk Duitse geschiedenis in een spannend en geloofwaardig verhaal. Hij schetst een haarscherp beeld van het leven onder communistisch bewind en schuwt de talrijke historische namen, feiten en details niet. Omdat deze feitelijke informatie vlot verwerkt wordt in voor jongeren herkenbare thema’s en situaties, komt het boek nergens docerend over. Maar de angst voor terreur en intimidatie is overal voelbaar. Uiteindelijk is de macht van de Stasi zo groot, dat zelfs de kritische Alex twijfelt of hij zich niet beter als een ‘perfecte socialistische robot’ zou gedragen. Doordat de lezer aan den lijve ondervindt welke impact het communisme op het dagelijkse leven heeft, biedt het boek stof tot reflectie en discussie.
Dowswell realiseert zich dat Oost-Berlijn in de jaren zeventig niet voor elke burger een kwelling was. Hij wil een genuanceerd beeld geven en slaagt daar wonderwel in door het gebruik van een meervoudig vertelperspectief. Dat laat op een natuurlijke manier verschillende waarheden en standpunten doorschemeren. Daarnaast laat Dowswell zijn hoofdpersonage evolueren. Het leven aan de overkant blijkt niet zo gemakkelijk als Alex voorheen dacht. Hij vindt aanvankelijk geen aansluiting bij leeftijdsgenoten, omdat hij nergens over kan meepraten. Ook begrijpt hij de kapitalistische waarden van zijn klasgenoten niet. Uiteindelijk geeft hij toe dat zijn vaders kritische houding tegenover het Westen niet geheel ongegrond is. Van heimwee is echter geen sprake: vrijheid blijft het hoogste goed.
Wie zonder voorkennis aan dit boek begint, zal waarschijnlijk niet alles begrijpen. Verder is de ontknoping erg gezocht, en is de vertaling soms stroef of zelfs fout. Deze puntjes van kritiek vallen echter in het niet bij de ijzersterke prestatie van de auteur: in een levensechte thriller een onvatbaar stukje geschiedenis bevattelijk maken.
(Dit is een abstract van een artikel van Marit Trioen. De volledige tekst is verschenen in De Leeswelp 2012, nr.3.)
[Marit Trioen]
C. la Roi
Alex Ostermann (ca. 16) woont in Oost-Berlijn. Het is 1972, de Koude Oorlog is in volle gang. Alex stelt steeds meer vragen bij ‘zegeningen’ van het communisme. Met zijn liefde voor de rockmuziek en zijn lange haren past hij niet langer binnen het systeem. Ook zijn zusje Geli zet zich steeds meer af tegen de heersende cultuur. Dat brengt uiteindelijk het hele gezin in de problemen. Ontsnappen lijkt mogelijk, maar is dat wel echt zo? Spannend doordat afwisselend het perspectief ligt bij Alex en bij de Stasi-medewerkers die subversieve elementen moeten opsporen. De lezer weet meer dan de personages. Ingewikkelde constructies van spionage en contraspionage. De proloog krijgt pas aan het eind betekenis. De couleur locale wordt versterkt door het gebruik van Duitse begrippen. Nadruk ligt op de uitwassen van het communisme. Met nawoord van de auteur, van wie eerder 'Ausländer'* verscheen. Voor wie de periode heeft meegemaakt enigszins voorspelbaar. Voor de generatie die is opgegroeid zonder ‘de muur’ creëert dit spannende, goed lopende spionageverhaal mogelijk begrip voor nog steeds bestaande oost-westtegenstellingen in Duitsland. Vanaf ca. 15 jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.