De 100 beste gedichten van deze eeuw : een soevereine bloemlezing
Rob Schouten
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Arbeiderspers, cop. 2011 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : POEZIE : SCHO |
15/04/2012
Rob Schouten is al enkele decennia actief als dichter — hij debuteerde in 1978 — maar zijn werk heeft nog steeds nauwelijks ingang gevonden bij een breder publiek. Daar blijft hij vooral bekend als een voortreffelijk poëziecriticus. In die zin is het een goed idee om via een ruime keuze uit die poëzie dat poëtische oeuvre als een geheel voor te stellen. Zelf onderstreept de dichter voortdurend de nauwe band tussen zijn werk en zijn leven. Zinnen als ‘Ik volg de opleiding tot autobiograaf’ duiken meer dan eens op. Inderdaad volgen wij in deze bundel de levensloop van de dichter: zijn liefdes en zijn verlies, vrienden en vooral een identiteit die met de jaren wijzigt maar er niet minder problematisch op wordt. Op grond van die preoccupatie met zichzelf is Schouten meer dan eens een ‘solipsist’ genoemd, maar in feite stamt ook die karakterisering uit zijn eigen werk. Dergelijke karakteriseringen zijn evenwel erg misleidend, want de ‘ik’ die Schouten in zijn werk neerzet is allereerst een constructie, een personage. Zijn gedichten mogen dan wel persoonlijk zijn wat de inspiratie betreft, doorgaans laat de dichter het achterste van zijn tong niet zien en kiest hij integendeel voor een nogal theatrale (en daardoor onbetrouwbare) verwoording. Die uitvergroting verleent aan deze poëzie een bijzonder statuut. Gevoelens van verlatenheid, maar ook jongensdromen worden als het ware opgeblazen, zodat ze onmiskenbaar kantelen in een vorm van ironie. Tegelijk echter doet dat geen afbreuk aan hun authentieke waarde. De dichterlijke ik manifesteert zich als iemand met erotische obsessies — direct taalgebruik is, zelfs in de eerste bundels, nooit ver weg — maar tegelijk als een dromer, iemand die geen genoegen kan nemen met alles wat voorbijgaat. In die zin wordt deze poëzie ook gedragen door een gevoel van heimwee. Vooral in de recentere gedichten krijgen herinneringen een grotere plaats in die beleving van het verleden. Wat deze gedichten echter bovenal speciaal maakt, is het uitzonderlijke taalgevoel van Schouten. De dichter kiest en speelt met taalregisters, met uitdrukkingen, met woorden en tonaliteiten. Aanvankelijk beroept hij zich daarbij ook vooral op klassieke versschema’s, maar de latere poëzie is bij momenten formeel vrijer. Schouten schakelt moeiteloos over van het verhevene naar het banale en het vulgaire (de titel van deze verzameling, Vuil goed, wijst op die bij uitstek paradoxale beleving van de werkelijkheid en zichzelf). Dat bijzondere vakmanschap draagt onmiskenbaar bij tot het theatrale effect, maar tegelijk dwingt het de lezer om nauwkeurig te lezen en te herlezen, met oog voor alles wat er staat (en niet staat). [Dirk De Geest]
Arjen van Meijgaard
Een keuze van Rob Schouten (1954) uit 35 jaar poëzie van zijn hand, verspreid over tien bundels. De titel verklaart hij min of meer in het voorwoord: 'Misschien probeer ik in mijn gedichten wel een soort weerstand op te bouwen tegen overmatige reinheid.' Hoe toepasselijk is dan het gedicht 'Documentaire' uit de bundel 'Bij bewustzijn' uit 1996 met als eerste regels: 'Mijn hoofd doet me sterk denken / aan buitenwijken met het vuil / dat nog moet worden opgehaald'. Vaste vormen (sonnetten) veranderen door de jaren heen in een vrijer vers, hoewel het ritme een vast basis blijft. Hij levert commentaar op de wereld en het alledaagse leven, soms vanaf de zijlijn en dan weer van middenuit. Prachtige regels zijn er genoeg te vinden: 'Ik breek een ongeopend dagje aan', of 'Ik heb geen zin te overlijden - maar wie geen zin heeft moet zin maken'. Een heerlijke bundel, door z'n diversiteit en de te volgen tijdslijn waarlangs Rob Schouten de afgelopen jaren heeft gedicht.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.