De Kozakkentuin
Jan Brokken
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Atlas, 2010 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : BROK |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Atlas, 2010 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : BROK |
29/02/2012
Het Pruisische Königsberg werd onder de Sovjets Kaliningrad. Sinds het uiteenvallen van het Warschaupact is het een Russische enclave, ingeklemd tussen Polen en Litouwen. De roemrijke handelsstad werd beurtelings verwoest door de nazi’s, de geallieerden en de Russen. De geschiedenis van de stad is sterk verweven met die van de Baltische landen Estland, Letland en Litouwen, zoals blijkt uit het hoofdstuk in Baltische zielen dat Jan Brokken wijdt aan de stad van Immanuel Kant en Hannah Arendt.
Brokken bereisde intensief de landen aan de Oostzee. Hij doet daarvan verslag aan de hand van de bewogen levensgeschiedenissen van exemplarische figuren, bekende en onbekende, tegen de achtergrond van een traumatisch collectief verleden van oorlogen, deportaties en Jodenvervolgingen. Het resultaat is een proeve van narratieve geschiedschrijving met journalistieke inslag, waaruit een caleidoscopisch beeld oprijst van deze regio op het kruispunt van Duitse, Poolse, Scandinavische en Slavische culturen.
De auteur beschrijft conflicten tussen vaders en zonen, zoals tussen cineast Sergej Eisenstein en zijn vader Michail, de zoon vechtend in het Rode, de vader in het Witte Leger, en tussen de violisten Markus en Gidon Kremer, zoon Gidon worstelend met het Holocausttrauma van zijn vader, voordat hij eindelijk een reputatie als musicus kon opbouwen. De rijke Baltische muziekcultuur, waaronder de wereldvermaarde koortraditie, is trouwens opvallend aanwezig in dit boek. De Estse componist Arvo Pärt was een andere muzikale beroemdheid, die onder druk van sociaal-politieke omstandigheden zijn land verliet en in Berlijn terechtkwam. Andere ontwortelde Baltische zielen van wie Brokken de sporen volgt, zijn de beeldende kunstenaars Chaim Jacob Lipchitz en Mark Rothko, die allebei in Amerika neerstreken, en de schrijvers Eduard von Keyserling, een telg uit die merkwaardige klasse van Duits-Baltische grootgrondbezitters, en Roman Kacew, beter bekend als de Franse schrijver Romain Gary. Onder de interessante weetjes die Brokken opdist, valt vooral dat op over de Siciliaanse prins Giuseppe Tomasi di Lampedusa, die de aanzet voor zijn klassieke roman De tijgerkat vond in het kasteel van de Baltische barones met wie hij huwde.
Sinds hun herwonnen autonomie in 1991, nadat ze die in 1939 door het pact tussen Stalin en Hitler hadden verloren, lijkt het Estland, Letland en Litouwen voor de wind te gaan. Maar de gretige invoering van het westerse politieke model met vrijemarkteconomie, hebben niet kunnen verhinderen dat antisemitisme en autoritair nationalisme regelmatig opflakkeren, en dat de Russische minderheid wordt gediscrimineerd. Het verleden weegt nog altijd zwaar. [Hedwig Billiet]
Redactie
Tien jaar lang zocht Brokken in Estland, Letland en Litouwen naar opmerkelijke levensgeschiedenissen die samen de geschiedenis en het karakter van de Baltische staten in de 20e eeuw kunnen weergeven. Hij beschrijft onder meer de levensloop van de Letse Marcus Rothkowitz beter bekend als de schilder Mark Rothko, de beeldhouwer Jacob (Jacques) Lipchitz uit Litouwen en Loreta Asanaviciute, ook uit Litouwen, die in 1991 bij een vreedzame demonstratie door een Russische tank werd overreden, van architect Michail Eisenstein en zijn zoon de cineast Sergej Eisenstein (Slagschip Potemkim) uit Letland, van Roman Kacew uit Vilnius ofwel de schrijver Romain Gary/Emile Ajar, van de filosofe Hannah Arendt uit Königsberg (het huidige Russische Kaliningrad), van de Estse componist Arvo Pärt, enz. Goed geschreven, meeslepend en sfeervol vertelde levensverhalen vol historische achtergrondinformatie die de Baltische staten en hun roerige geschiedenis in de 20e eeuw - oorlogen, jodenvervolgingen, bezetting, migratie, revoluties - treffend weergeven. Met vele zwart-witfoto’s, een (foto)verantwoording, literatuur- en bronnenopgave en een register.
©Bibliotheek Gent
te/ep/01 s
De gebeurtenissen in Oekraïne zijn nu wereldnieuws, maar een kwarteeuw geleden kenden Estland, Letland en Litouwen hun eigen vreedzame revolutie. Met de Baltic Way, de mensenketting die Riga, Talinn en Vilnius met elkaar verbond, streden de Baltische Staten voor vrijheid en onafhankelijkheid. De gerenommeerde auteur en journalist Jan Brokken, die met De vergelding genomineerd was voor de Gouden Boekenuil 2014, ging op onderzoek en verdiepte zich in de familiegeschiedenis van Sergej Eisenstein, Konstantinas Ciurlionis, Hannah Arendt, Mark Rothko en Arvo Pärt.
Baltische zielen is een boek geworden over muziek, kunst en literatuur, maar vooral ook over verdriet en gemis, heimwee, emigratie en vervolging.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.