De laatste bedoeïen
Marcel Kurpershoek
Marcel Kurpershoek (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Augustus, cop. 2010 |
VERDIEPING 3 : SIBERIË : REISVERHALEN : KURP |
29/02/2012
In de Anabasis beschrijft Xenophon hoe hij rond vierhonderd v.C. met Cyrus en zijn tienduizend Griekse huurlingen tegen de Perzische koning optrok, en hoe hijzelf de troepen huiswaarts leidde, nadat Cyrus bij een nederlaag gesneuveld was en andere Griekse leiders in een hinderlaag omgekomen waren. In Volg de wolken verkent Marcel Kurpershoek de streek van Xenophons terugtocht, het oostelijke deel van Turkije.
Het is een gebied waar maffia, stamhoofden, geheime agenten, militairen en islamitische radicalen lang vrij spel kregen. De ooit omvangrijke christelijke bevolking werd grotendeels vermoord, verdreven of uitgeruild. De Koerden, die in het oosten en zuidoosten geconcentreerd zijn, kregen geen erkenning en reageerden met de PKK. Een kleine Syrisch-orthodoxe gemeenschap houdt in Tur Abdin lijdzaam stand. Daar wordt de omgeving op grote schaal platgebrand, zogezegd om te voorkomen dat de PKK er dekking vindt, maar de christenen vermoeden dat de Turkse staat en de Koerdische clans van dorpswachters hen willen verdrijven. Die dorpswachters zijn de echte bandieten, terwijl de PKK de christenen als de rechtmatige bewoners van het gebied ziet. De auteur baant zich een weg doorheen de woeste natuur, mijnenvelden, en vijandige bevolking. Meermaals wordt hij geschaduwd, want ze verdenken hem ervan een vijandige invasie voor te bereiden, of in het beste geval, een schat te zoeken.
Regelmatig verwerkt de auteur reisverslagen van vroegere bezoekers in zijn verhaal, zoals dat van Austen Layard, die als archeoloog roem verwierf en als Engels politicus Turkije steunde, omdat het een verdedigingslinie tegen Moskou kon vormen. Maar vooral Xenophon gebruikt hij als een rode draad in Volg de wolken. Meermaals stelt Kurpershoek vast dat de gegevens die de Anabasis over afstanden, tijden en landschap geeft, niet kloppen, hetgeen hij verklaart doordat het werk tientallen jaren na de tocht geschreven werd. Wanneer hij onderweg elementen opmerkt die ook bij Xenophon voorkomen, weidt hij erover uit: vuren om signalen te geven, gruwelijke folteringen, gastvrije uitnodigingen die op moord uitlopen. De auteur heeft een grote bewondering voor Xenophon, die als veldheer en manager door het handhaven van discipline, zijn redekunst en democratische ingesteldheid, tot in de moderne tijd leiders bleef inspireren.
Kurpershoek geeft een massa informatie, met heel wat historische uitweidingen en details, over Oost-Turkije. Zoals de plaatselijke situatie (met cryptochristenen en cryptomoslims) is ook zijn verhaal wel eens complex. Hij beschrijft alles nogal afstandelijk en droog, maar zijn reisgezellen reageren wél verontwaardigd over het lot van de christenen. Soms zijn er verwijzingen naar het toeziend oog van Europa dat alleen maar vrije staten toelaat. Buiten een paar kaartjes vindt de lezer geen illustraties in dit boek. [Jef Ector]
I. Klerk
De auteur, arabist en Midden-Oostenspecialist, was als diplomaat werkzaam in o.a. Damascus, Riaad en Caïro en is sinds 1998 verbonden aan de Universiteit van Leiden. Hij geeft een beeld van zijn reis door het oosten van Turkije. Vanaf Nusaybin gaat de tocht noordwaarts op zoek naar de route van de 10.000 Grieken, zoals Xenophon in zijn boek 'Anabasis' beschreef ca. 400 jaar BC. Onderweg krijgt de lezer een historisch overzicht en kan hij zich verbazen over de dramatische veranderingen van de laatste honderd jaar. De Britse Gertrude Bell, die als eerste vrouw afstudeerde in Oxford, was in dit gebied werkzaam als adviseur van het Britse Foreign Office rond 1920. Zij was verantwoordelijk voor de vaststelling van de grens tussen Irak en Saoedi-Arabië, de landen die ontstonden door het uiteenvallen van het Ottomaanse sultanaat. De weg voert langs verlaten kloosters en kerkdorpen van Syrisch-orthodoxe christenen, langs Armeense overlevenden, Koerdische stammen en Turkse staatsdienaren tot uiteindelijk de crypto-christenen in de Pontische Alpen de weg wijzen naar de Zwarte Zee. Actuele situaties krijgen historische achtergronden. De moderne omstandigheden, die coëxistentie van verschillende bevolkingsgroepen onmogelijk maken, worden verduidelijkt.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.