Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - afdeling Rumbeke
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Averbode, 2010 |
VOLW. : NON FICTIE : 209 BEAT |
Besprekingen
15/02/2013
Tina Beattie, docente Catholic Studies aan de universiteit van Roehampton in Londen, geeft reeds in haar voorwoord te kennen dat De nieuwe atheïsten niet alleen gegroeid is vanuit haar dagelijkse contacten, maar vooral een reactie wil zijn op de militante antireligieuze beweging die, onder de naam ‘nieuw atheïsme’, vooral in de Angelsaksische landen is ontstaan.
De aanvoerder en spilfiguur van deze militante beweging zou Richard Dawkins zijn, die onder meer in 2006 The God Delusion publiceerde. Ook andere populariserende wetenschappelijke boeken veroverden de bestsellerlijsten in Engeland en Amerika, waardoor deze katholieke auteur zich geroepen voelde te reageren tegen de vertekende en erg simplistische beelden die deze auteurs gebruiken om het complexe verschijnsel van religie en geloof aan te vallen.
Vanuit de evolutieleer van Darwin en in het licht van de moderne wetenschap, die het niet meer redelijk zou vinden om nog in God te geloven, stellen deze ‘nieuwe atheïsten’ dat religies verantwoordelijk zijn voor het merendeel van menselijk geweld in de loop van de geschiedenis. Na 9/11 stellen ze resoluut het seculiere liberalisme tegen de opkomende vloed van religieus fanatisme.
Beattie wil, als theologe en als vrouw, deze ongenuanceerde stellingen tegen en veroordelingen van religies serieus nemen en pleit voor een intellectueel eerlijke aanpak in een ernstiger debat. Zij vermoedt dat deze nieuwe atheïsten alle religies over dezelfde kam scheren: die van het islamitische extremisme en het christelijke fundamentalisme in Amerika.
Ook al is het creationisme in Europa een randverschijnsel zonder politieke invloed, via de VS dringt het toch wel door bij heel wat mensen. Als vrouw denkt de auteur ook een meerwaarde te geven aan het debat, omdat zij haar mannelijke collega’s ervan verdenkt nog steeds een ‘mannelijke’ God te verdedigen. Zij zijn voor haar in hetzelfde bedje ziek als de imperialistische wetenschappers die even strak dogmatisch redeneren. Ze pleit voor verscheidenheid en pluraliteit, en een eerlijke dialoog.
De hoofdstukken vormen een reeks essay’s die je apart en/of als een samenhangend betoog kan lezen. In de eerste twee hoofdstukken verklaart zij duidelijk waar wetenschap en religie in het Westen voor staan, vooral vanuit negentiende-eeuwse ontwikkelingen. Daarna komt de erfenis van de Verlichting aan bod en de ontwikkeling van de Westerse waarden. In de volgende hoofdstukken gaat het over de rol van religie, natuurwetten, de theorie van het intelligente ontwerp en de westerse rationaliteit. Ze sluit af met een beschouwing over vormen van religieus fundamentalisme en identiteit in het postmodernisme, steeds met de ‘nieuwe atheïsten’ op de achtergrond.
Beattie wil niet eindigen met een strijdlustige retoriek, al lijkt ze daar even bedreven in als haar ‘tegenstanders’. Daarom sluit ze af met een essay over kunst, creativiteit en verbeelding in relatie tot het geloof. Zij hoopt dat het communicatieve in kunst en literatuur de verhaalde waarheid en de zin voor het transcendente weer kan doen oplichten.
De nieuwe atheïsten leest boeiend omdat het pertinente antwoorden geeft op even pertinente vragen. Het is ook een oproep om minder simplistisch en zeker minder dogmatisch te argumenteren. Daarom is het ook welkom in de Vlaamse en Nederlandse debatten. [Jan Scheers]
Redactie Vlabin-VBC
De auteur, een feministische theologe, reageert tegen de antireligieuze beweging 'nieuw atheïsme' die in de Angelsaksische landen is gegroeid. Ze zet zich af tegen simplistische beelden die auteurs als Richard Dawkins en Christopher Hitchens gebruiken om het complexe verschijnsel van religie en geloof aan te vallen. Dezen stellen dat het seculier liberalisme het antwoord is op de golf van religieus fanatisme. De auteur wil de ongenuanceerde stellingen van de nieuwe atheïsten serieus nemen. Ze pleit voor een intellectueel eerlijke aanpak in een ernstiger debat, voor verscheidenheid en dialoog. De hoofdstukken vormen een reeks essays die je apart maar ook in samenhang kunt lezen. Ze zet uiteen waar wetenschap en religie in het Westen voor staan. Ze bespreekt de erfenis van de Verlichting, de ontwikkeling van de westerse waarden en de rol van religie, natuurwetenschappen en westerse rationaliteit. Ze analyseert vormen van religieus fundamentalisme en identiteit in het postmodernisme. Dit boeiende, vlot geschreven boek is een oproep om minder dogmatisch te argumenteren. Met talrijke voetnoten en een bibliografie.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.