Ik heb hem nog niets verteld : roman
David Trueba
David Trueba (Auteur), Tineke Hillegers-Zijlmans (Vertaler), Frieda Kleinjan-van Braam (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Anthos, cop. 2010 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : TRUE |
00/00/0000
Alledaagse eenzaamheid
Een kleine tien jaar had David Trueba (1969) nodig voor hij na zijn tweede roman, Vier vrienden, de tijd en rust gevonden had voor een volgende roman. Hij wilde andere wegen bewandelen als in zijn eerdere werk. Wie een vergelijkende lezing toepast, kan beamen dat hij in zijn streven is geslaagd. Zijn debuutroman Abierto toda la noche (niet in het Nederlands vertaald) is een zwartkomische roman over het wel en wee van de buitenissige, Almodóvarachtige familie Belitre. Vier vrienden raakt in zekere zin een thema van De kunst van verliezen, namelijk verlies, in die zin dat het verhaal gaat over de hilarische twee vakantieweken van vier vrienden die rond hun 26ste, nu de tijd van hun intrede in de serieuze wereld der volwassenen nadert, maar met moeite afscheid kunnen nemen van hun onbezorgde jonge jaren. Het is een groteske, en wat vrouwbeeld en gebezigde taal betreft grove roman ? het cliché 'mannen denken maar aan één ding' is prominent aanwezig; de jongens zelf noemen hun vakantie dan ook de kuttentocht ? maar desondanks klinkt er ook een diepere, beklemmende toon in door en is de roman boeiend geschreven. De kunst van verliezen kent ook vier hoofdpersonages, maar is geheel anders van toon en opzet dan Trueba's vorige twee romans. Het hyperbolische element heeft plaatsgemaakt voor de werkelijkheid van alledag in de stad Madrid en ook het taalgebruik is veel ingetogener. Dat maakt het boek niet minder interessant, integendeel, de roman gaat onder je huid zitten.
In vier delen worden door een alwetende verteller afwisselend hoofdstukken verteld vanuit het perspectief van Sylvia, de zestienjarige kleindochter, Leandro, haar opa van vaderskant, Lorenzo, Sylvia's vader, en dat van Ariel, een twintigjarige Argentijnse voetballer die is binnengehaald door een van de twee grote, niet met name genoemde Madrileense voetbalclubs. Deze personagekeuze maakt het Trueba mogelijk de deur naar vele werkelijkheden te openen, die hij vervolgens door de familieband en Lorenzo's passie voor voetbal verweeft tot een in elkaar grijpend geheel, waarin elk hoofdpersonage in een eigen wereld, bevolkt door intrigerende bijkomende personages, wordt geplaatst. Dat het geen positief getinte geschiedenissen betreft, kondigt de titel al aan. Soms is dat verlies al van meet af aan aanwezig. Sylvia's ouders zijn gescheiden en daarmee heeft ze haar moeder verloren, want die is met haar geliefde in een andere stad gaan wonen. Opa Leandro had graag carrière gemaakt als pianist, maar zijn talent bleek daartoe ontoereikend en hij moest het doen met het beroep pianoleraar. Lorenzo heeft achtereenvolgens zijn baan, zijn bedrijf en spaargeld, en zijn vrouw verloren. En Ariel mist onder meer Argentinië en zijn broers beschermende aanwezigheid in Spanje. Naarmate je in het boek vordert, voel je de personages verder in het verlies glijden. Toch is het mede dankzij Trueba's benaderings- en schrijfwijze geen roman waar je triest van wordt.
De roman begint en eindigt met Sylvia; de jeugd heeft immers de toekomst, suggereert dit, al hoeft die niet per se rooskleurig te zijn, zoals het levensverhaal van haar (groot)ouders wel laat zien; het leven is er gewoon, met al zijn aangename en minder aangename kanten. Sylvia worstelt met haar ontluikende seksualiteit en vindt in Ariel haar eerste grote liefde, een liefde die volstrekt geheim moet blijven omdat ze minderjarig is. De geheimhouding noopt Sylvia tot het leiden van twee levens: dat van een gewoon puberend schoolmeisje en dat van het stiekeme vriendinnetje van een beroemde voetballer. Treffend beschrijft Trueba het tafereel van een meisje dat met haar schoolaantekeningen om zich heen verspreid in een hotelkamer ligt te wachten op de komst van haar beroemde vriendje. Dat de relatie gedoemd is te mislukken, wordt al snel duidelijk. Sylvia verliest weliswaar haar maagdelijkheid en haar vriend, maar het dubbelleven heeft haar wel zelfbewuster gemaakt.
Behalve een misgelopen carrière als pianist krijgt opa Leandro ook meerdere verliezen te verwerken. Zijn vrouw Aurora maakt een ongelukkige val in bad, wordt afgevoerd naar het ziekenhuis en het gaat van kwaad tot erger met haar. In dezelfde tijd raakt Leandro verstrikt in een onbeheersbare obsessie: hoewel hij zich er terdege van bewust is dat het hem naar de afgrond voert, dwingt iets hem ertoe telkens weer terug te keren naar een bordeel waar de Nigeriaanse (illegale) immigrante Osembe werkt. Hij weet dat hun contact voor haar puur zakelijk is; hij is ook niet verliefd op haar, maar probeert desondanks een soort van persoonlijke relatie met de prostituee op te bouwen. Met Leandro's opgebloeide lusten en bordeelbezoekjes introduceert Trueba de wereld der illegaliteit.
Dit (illegale) immigrantenleven krijgt ook beslag in de hoofdstukken waarin vader Lorenzo centraal staat. Werkloos en verlaten door zijn vrouw, knoopt Lorenzo een moeizame relatie aan met het kindermeisje van de bovenburen. Deze uit Ecuador afkomstige Daniela heeft evenmin papieren, is zeer behoudend en religieus, en maakt het Lorenzo behoorlijk lastig. Via haar krijgt hij een inkijkje in het donkere bestaan der illegalen en maakt hij kennis met verschillende immigranten. Dat Lorenzo, die bovendien een ernstig misdrijf op zijn geweten heeft, nog meer verliezen zal lijden, laat zich raden.
Ariel ten slotte voelt zich volstrekt ontheemd in Spanje, is daar niet op zijn plek en ligt evenmin lekker bij de aanhang en derhalve het bestuur van de voetbalclub. In Sylvia vindt hij enig houvast, maar diep in zijn hart weet hij ook dat het nergens toe zal leiden. Aan het einde van het seizoen wordt hij min of meer gedwongen van club te wisselen. De voetbalwereld en bijbehorende corruptie zijn fraai gestalte gegeven en de droom van vele jongetjes, een beroemd voetballer worden, blijkt niet altijd die goudgerande werkelijkheid te zijn.
Het bestrijden van eenzaamheid, je geluk zoeken in gezelschap is een constante in deze roman. Emotionele uitschieters of heftig taalgebruik als in zijn vorige twee romans zijn schaars. Trueba toont het actuele leven van alledag, geleefd in een grote stad, in al zijn facetten, en werpt een relatief afstandelijke blik achter de façade van al die werelden. Werelden en werkelijkheden die vragen oproepen als: 'Is dit verlangen?' 'Is dit liefde?' 'Ben ik dit?' en 'Is dit het einde?', eveneens de titels van de vier delen. Juist de combinatie van de vertelelementen trekt je de wereld van Trueba's personages binnen. Het feit dat deze goed gecomponeerde roman deels in de tegenwoordige tijd is geschreven en dat gesproken tekst niet is gemarkeerd, versterkt dat gevoel van nabijheid en betrokkenheid. [Jacqueline Visscher]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.