Een paard voor Sinterklaas
Ted van Lieshout
3 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Nieuw Amsterdam, 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 4605 |
Magazijn |
Nieuw Amsterdam, 2009 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : VANL |
Magazijn |
Van Goor, 2002 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : LIES |
15/02/2012
Gebr. van Ted van Lieshout is aan zijn zevende druk toe. Het boek dateert uit 1996, is vertaald in negen talen, heeft verschillende prijzen gewonnen en is in Vlaanderen en Nederland op scène gezet. Het is niet moeilijk te achterhalen waarom. Van Lieshout slaagde erin om een roman te schrijven over een loodzwaar thema in een sobere en fijngevoelige stijl. Het verhaal grijpt je naar de keel, maar is toch geen moment pathetisch of clichématig.
Lukas schrijft in het dagboek van zijn jongere broer Marius, die zes maand eerder stierf. Aanvankelijk is het een strategie van hem om te voorkomen dat zijn moeder het dagboek verbrandt. Zij wil symbolisch afscheid nemen van Marius door al zijn spullen te verbranden. Maar algauw leest Lukas wat Marius zelf heeft geschreven. Er ontstaat een erg mooie dialoog tussen levende en gestorven broer. De passages waar Marius klaagt over de onverschilligheid van zijn broer doen écht pijn. Lukas wordt ongenadig geconfronteerd met zichzelf. Maar wanneer hij leest dat zijn complexloze, populaire broer ook homo was, geeft hem dat de moed om zich te outen tegenover zijn moeder. Zo wordt het dagboek een doorbraak in Lukas’ zoektocht naar het omgaan met de dood van zijn broer én met zijn eigen homoseksualiteit. De slotzinnen geven het mooie antwoord op de vraag die Lukas al zes maanden zorgen baart: ben ik nog een broer nu mijn enige broer is gestorven?
Lukas beschrijft hoe Marius langzaam aftakelt zonder dat de dokters ontdekken wat er met hem aan de hand is. De onmacht van Lukas en zijn ouders is beklemmend. Zijn vader is het archetype van de afwezige vader die zich verbergt achter de rook van zijn pijp. Hij verzuimt om Marius nog te bezoeken in het ziekenhuis. De moeder is een typisch Van Lieshout-exemplaar: sterk karakter, laconiek, bruut, maar toch liefdevol. De complexe relatie die Lukas met zijn moeder heeft, zorgt voor de grappigste dialogen in het boek. Want dat is ook Van Lieshout: er kan gelachen worden ondanks het grootste verdriet.
Gebr. is in duidelijk, fris proza geschreven, soms ruw van toon. De gedachten van Lukas zijn helder beschreven. Maar af en toe merk je dat Van Lieshout in de eerste plaats een dichter is: ‘En nu houd ik op met schrijven. Ik moet gaan. Het is hoog tijd. Ik zal het zilver nog poetsen en daarna wil ik de stad in om te zien of iemand in het carnavalsgeweld mij herkent als ik verkleed ga in mijn eigen kleren.’ Van Lieshout verwerkte in dit boek veel autobiografische elementen. Het is knap hoe hij Lukas met dezelfde gebeurtenissen laat omgaan. Dit ontroerende verhaal zal beslist nog lang niet uitgelezen raken. [Eva Jacobs]
Redactie
Van de twee broers is Marius (Maus) op zijn veertiende jaar overleden aan de ziekte van Wilson, een stofwisselingsziekte die een teveel aan koper in het lichaam veroorzaakt. Indien niet tijdig onderkend tast het gif de hersenen aan met de dood als gevolg. Zijn oudere broer Luuk (ik-figuur) redt Maus' dagboek uit de vlammen waarin hun moeder alle eigendommen van Maus met enig ceremonieel wil verbranden op de eerstvolgende verjaardag na Maus' dood. Door in het dagboek te schrijven, te lezen en het ook nog te voorzien van commentaar, gaat hij als het ware posthuum een gesprek met Maus aan, waarvoor tijdens diens leven weinig gelegenheid was. De onthulling dat Maus homo was, geeft Luuk de moed te erkennen dat hij 'ook zo' is en de durf er voor uit te komen. Binnen een knappe literaire constructie beschrijft de auteur de gevoelens en gedachten van Luuk en zijn ouders. Een fraaie roman voor tamelijk rijpe en literair gevoelige jongeren vanaf ca. 14 jaar en volwassenen. Winnaar Zilveren Zoen 1997.
Lieve Raymaekers
ua/an/22 j
Wanneer Luuks jongere broer Marius op veertienjarige leeftijd sterft, vraagt de zestienjarige Luuk zich af of je nog wel een broer kan zijn, als je broer dood is. Elk lid van het gezin heeft zijn manier om de dood van Marius te verwerken: de moeder wil ritueel afscheid nemen door al zijn spullen te verbranden; de vader houdt zich afzijdig en huilt enkel wanneer niemand het ziet; en Luuk duikt in Marius’ dagboek. Eerst zogenaamd enkel om er zelf in te schrijven, in de hoop het zo te redden van de rituele brandstapel, maar uiteraard al snel lezend in de geschriften van zijn broertje. Op die manier ontstaat een postume dialoog, tussen het dagboek van Marius en de reactie van Luuk. Over hun relatie, over hun beider ontdekking van en geworstel met homoseksualiteit, over hun ouders die hier niet van op de hoogte zijn, over Marius' strijd met zijn mysterieuze ziekte en het onbegrip van de omgeving, over zijn aftakeling tot de dood erop volgt. Uit de lijkschouwing na zijn dood blijkt dat Marius de ziekte van Wilson had, een stofwisselingsziekte waarbij koper zich niet verwerkt in het lichaam maar zich gaat ophopen in de lever, het oog en de hersenen. Delen van de hersenen worden hierdoor vernield, wat resulteert in bevingen van de ledematen, verlies van controle over de spieren, moeite met spreken, schrijven en lopen. Blijkt dat beide ouders drager zijn, en Luuk dus evenveel kans heeft op de ziekte van Wilson. Dit verhaal is heel teder, ontroerend, subtiel en recht voor z’n raap tegelijkertijd. Het laatste contact tussen beide broers emotioneert, de onverschilligheid van de artsen kwetst, het onvermogen van ouders en broer om dit verlies te verwerken raakt. Al is de conversatie tussen beide broers niet altijd even gemakkelijk te volgen, de vorm is wel bijzonder origineel en laat een openheid in ontboezemingen toe die je in geen andere vorm zou kunnen bereiken.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.