Overspel
Bob Mendes
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Manteau, 2009 |
VERDIEPING 2 : DUIVELSHOEK : SPANNEND : MEND |
Aanwezig |
Manteau, 2009 |
VERDIEPING 2 : DUIVELSHOEK : SPANNEND : MEND |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Manteau, 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 5201 |
i /un/12 j
Het siert Bob Mendes, die vorig jaar tachtig is geworden, dat hij het heeft aangedurfd om een thriller te schrijven die is geïnspireerd op de ondergang van Lernout & Hauspie. Als je Vuil geld leest, besef je pas hoe ingewikkeld het dossier rond het spraaktechnologiebedrijf was.
Jammer genoeg slaagt Mendes er niet in om de ondoorzichtige fiscale constructies, het financiële gesjoemel en de gulzige bankiers, politici en managers in een sterk verhaal samen te brengen. Hij begint nochtans overtuigend met een mooie scène op Cyprus waar een bosbrand voor enkele hoofdrolspelers bijna fataal afloopt. Het vervolg zakt wat in, omdat hij te veel moet uitleggen, te veel moet goochelen met economische terminologie en zijn 'factionthriller' niet goed uitwerkt. Hij mixt te nonchalant echte met fictieve personages en realiteit met verbeelding. Dat heeft hij in het verleden al beter gedaan.
BOB MENDES
Vuil geld. Manteau, 369 blz., 21,95 euro.
jov ■
jdr
i /un/11 j
'In liefdadigheidsorganisaties draait het vaak om macht'
Bob Mendes
In de werkkamer van Bob Mendes, op de eerste etage van zijn moderne huis in het groen van een villawijk in Schoten, ligt een minigolfbaantje. 'Hier sla ik tussendoor een balletje om te oefenen, maar deze namiddag trek ik naar buiten om met de vrienden te spelen. Ik heb heel mijn leven intensief diverse sporten beoefend, maar op je 81ste mag het al iets rustiger. Via mijn golfnamiddagen blijf ik in contact met de wereld, want ik ben niet het type schrijver dat zich opsluit in zijn kamer.'
Omdat uw thrillers steevast spelen tegen de achtergrond van een heikel sociaal-economisch of politiek thema?
Bob Mendes: 'Precies. Ik heb nooit het type boeken geschreven waarin op de eerste bladzijde een moord gebeurt die dan op het einde via een paar verwikkelingen wordt opgelost. Dat soort verhalen interesseert me niet, maar ik heb wel alle respect voor wie ze schrijft en leest.'
Vindt u het de taak van een thrillerschrijver uw lezers iets te leren?
'Boodschap is een gedevalueerd woord, laat ik dus zeggen dat ik in de eerste plaats een spannend boek wil aanbieden waarin tegelijk een actueel probleem verweven zit dat stof tot nadenken biedt.'
Wat wou u dan vertellen over Lernout & Hauspie?
'Als naar gewoonte heb ik mijn research grondig gedaan en uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat Jo Lernout en Pol Hauspie heel licht op het schavot zijn gebracht. Zij waren niet méér schuldig dan gelijk welke directeur van gelijk welke bank die in de problemen is gekomen en die nu ondertussen gered is. Ik heb in het hele dossier nauwelijks iets gevonden om zo'n bedrijf failliet te laten gaan. Wat bij L&H is gebeurd, doet zich voor bij nagenoeg alle bedrijven en zeker bij de banken. Alleen pakken die het misschien iets gesofistikeerder aan.'
Waarom is Lernout & Hauspie dan failliet gegaan?
'Ik leg Jo Lernout de uitspraak Eten of gegeten worden in de mond, maar zo zat het ook in de realiteit. Bij L&H hebben ze altijd willen eten, steeds maar andere bedrijven opslokken. Dat was een foute beslissing. Hadden ze op een bepaald punt gezegd: oké, neem ons maar over, dan zaten Jo en Pol nu ergens op hun eigen eiland waar ze in de grootste luxe konden leven. Ze waren te gedreven om hun bedrijf en product groot te maken en uiteindelijk hebben ze gereageerd zoals de Vlaming van achter de kerktoren: niet slim genoeg om hun bedrijf op het juiste moment uit handen te geven. De Bill Gates'en die hun onderneming in eigen handen weten te houden, zijn echt de uitzondering.'
'Bovendien heeft het meegespeeld dat L&H een bedrijf uit West-Vlaanderen was. Waren ze in handen van Fortis geweest of van een andere invloedrijke maatschappij uit onze nationale bestel, dan hadden heel Brussel en Wallonië op hun achterste poten gestaan bij een dreigend faillissement. Maar nu was L&H Vlaams en her en der hoorde je al stemmen opgaan van wat denken die Vlamingen wel? Ik heb best sympathie voor Jo en Pol. Hun misdaad was niet groter dan wat dagelijks in het bedrijfsleven gebeurt.'
Zegt u dat vanuit uw ervaring als accountant?
'Ik heb jarenlang een accountancykantoor gerund en ik heb gezien hoe makkelijk er geldcarrousels ontstaan als je een beetje aan creatief boekhouden doet. Ik heb altijd binnen de wet gewerkt, maar je krijgt ze natuurlijk wel, de vragen van als jij er voor zorgt dat we onze aandelen aan die of die kwijt kunnen, dan hangt er voor jou een leuk bedrag aan vast. Als je dat eenmaal doet, staat er zes maanden later een volgende aan je bureau voor iets gelijkaardigs.'
En vroeg of laat hang je?
'Niet noodzakelijk. Ik stel vast dat de meesten er mee wegkomen.'
De tweede rode draad is die van de machtsspelletjes rond liefdadigheidsorganisaties.
'De wereld van ngo's is ingewikkeld geworden, zonder de vele goedmenende organisaties voor het goede doel en hun vrijwilligers met de vinger te willen wijzen. Iedere strekking of groepering wil tegenwoordig zijn eigen niet-gouvernementele organisaties hebben en sommige daarvan zijn sterk gepolitiseerd. Zo kun je door geld aan een of andere liefdadigheidsactie te geven steun verlenen aan de anti-Israëlische en pro-Palestijnse stellingnames of net omgekeerd. Er worden onwaarschijnlijke machtspelletjes gespeeld achter de schermen.'
Leg eens uit.
'Daarvoor verwijs ik naar het boek. (lacht) Mijn boek is fictie en daar kun je meer kwijt dan in een krant. Ik reik in mijn boek elementen aan en het is aan de lezer om er al dan niet zijn conclusies uit te trekken.'
U bent plots wel erg voorzichtig.
'Bepaalde ngo's zijn machtige organisaties en die zouden wel eens vervelend kunnen doen als je hypothesen formuleert die je niet meteen kunt bewijzen. Dat maakt fictie, of beter nog faction, de mix van feiten en fictie, zo plezierig.'
Is het voor uzelf ook niet spannend? U noemt volop namen, van Jo Lernout en Pol Hauspie tot Johan Vande Lanotte tot Davignon.
'En KPMG, een machtige maatschappij met wereldwijd 100.000 werknemers én bedrijfsrevisor van mijn uitgever, Manteau! (lacht) Manteau heeft trouwens het boek naar KPMG opgestuurd, maar geen reactie gekregen. Ik verwacht geen reacties, maar ik heb in het verleden wel al enkele keren indirect gevoeld dat ik op zere tenen had getrapt door namen te noemen.'
Hoe dan?
'Laat ik een fictief voorbeeld geven. Stel, er wordt een scenario geschreven op basis van een van mijn boeken en die film komt in aanmerking voor subsidie. Die moet langs een commissie passeren en dan wordt dat project om onverklaarbare redenen afgeschreven. Zulke dingen.'
Dekt u zich in?
'In mijn boek zeg ik vooraf dat alles het product is van mijn fantasie, maar ook mijn contract met mijn uitgeverij biedt me een buffer. Daarin staat dat ik hen het boek laat lezen, dat ze over alles uitleg mogen vragen en dat ik met eventuele opmerkingen rekening zal houden. Maar als ik niks hoor, dan accepteren zij het boek op hun verantwoordelijkheid. Als er zich een probleem zou voordoen, is het hun verantwoordelijkheid, niet de mijne. Hé, ik ben tenslotte accountant geweest, niet?'
31/12/2010
Bob Mendes geniet bekendheid als grootmeester van de 'factionthriller', een genre waarin feiten en fictie tot een spannend geheel worden verweven. Voor Vergelding en De kracht van het vuur werd hij respectievelijk in 1993 en 1997 bekroond met de Gouden Strop. In een vorig leven was Mendes een succesvolle accountant en het is precies die kennis van het complexe financiële zakenleven die hij aanwendt als thema in zijn thrillers. Ook in Vuil geld is de verhaallijn opgehangen aan het thema witteboordencriminaliteit met internationale fraude en corruptie als vaste waarden.
Met zijn nieuwste thriller werpt Mendes zich met veel elan en knowhow op de zaak Lernhout & Hauspie, de twee Vlamingen uit Ieper die eind de jaren '90 van vorige eeuw met hun bedrijf rond spraaktechnologie zo goed scoorden dat ze prompt werden bekroond als managers van het jaar. Investeerders smeekten om aandelen in het bedrijf, maar aan het feest kwam een bruusk einde na een onderzoek naar frauduleuze activiteiten. In 2001 ging de zaak in vereffening en in 2007 stonden de zaakvoerders terecht in wat het meest spraakmakende fraudeproces in de Belgische geschiedenis zou worden. Het uiteindelijk verdict moet nog volgen, maar dat verhindert Mendes niet om het complexe financiële opzet alvast te bevolken met fictieve personen. Hun aandeel in de diverse geledingen van het economische opzet dient de lezer een beter inzicht te verschaffen in opzet en motief, maar de auteur is zo begaan met de feiten en technische aspecten dat de lezer het noorden verliest tussen de vele verklaringen en details. Ook de spanning lijdt onder de topzware structuur. Net als in andere boeken van Mendes worden zijn personages al te zeer dragers van wat verklaard moet worden, waardoor zij vervagen tot sjablonen, figuranten zonder diepte en psychologische dimensies. Anderzijds dient gezegd dat Mendes ook nu weer zorgt voor een knappe sfeerschepping, met als dramatisch toemaatje een bosbrand op het door zon en droogte geteisterde Cyprus.
De mix tussen feiten en fictie helt in Vuil geld iets te nadrukkelijk door naar de feiten, maar dat zal de fans van Mendes die uit zijn op een flinke brok data en financiële knowhow een zorg wezen. [Staf Schoeters]
G.P. Schuring
Accountant Jelle Lievens krijgt een baan bij KPMG Vlaanderen. Hij moet de gang van zaken bij Lernaut & Hauspie onderzoeken, ooit paradepaardje op het gebied van spraakherkenning. Jelles voorganger is verongelukt, hoewel Jelle zich al snel afvraagt of het een ongeluk was, zo zorgvuldig zijn zijn activiteiten uitgewist. Er zijn vooral vragen over de buitenlandse afdelingen van L&H en hun financiering. Als Jelle hiervoor naar Korea reist, barst de bom. Het is duidelijk dat Mendes zelf accountant is geweest vanwege zijn vermogen ingewikkelde transacties, malversaties en creatief boekhouden inzichtelijk te maken. Toch blijft dat een hele kluif, omdat de zaken van L&H ook nog eens verbonden blijken met de grootste liefdadigheidsorganisatie van Vlaanderen. Een nieuwe Mendes wekt altijd verwachtingen; dit keer is er sprake van een knap, maar te verwarrend plot, een te naïeve hoofdpersoon en een te doorzichtige goede doelen magnaat. Niet de sterkste Mendes, maar wel intrigerend door de reële feiten waarop het boek gebaseerd is. Paperback, normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.