De verdwijnkunstenaar
F. Starik
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Nieuw Amsterdam, cop. 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 5580 |
31/12/2009
Dat ben ik: de man die niets is gebeurd tot men hem komt vertellen wat er voorgevallen is. Een man die in tweedehands abstracties leeft, de gastspeler, die de regels van het spel niet helemaal begrepen heeft, de man die niet werkelijk deelneemt, omdat hij geen deel van het team uitmaakt, iemand die niet lang zal blijven, geen kans op de hoofdprijs maakt, iemand die, meer nog dan anderen, voorbijgaat."
Deze ik is het hoofdpersonage van het boek; hij heet F, een dode letter waar hij maar een punt heeft achter gezet. 255 bladzijden lang zien we hoe het leven van deze dode letter vorm krijgt door te kijken; kijken hoe het leven aan hem voorbijgaat, hoe mensen van en naar de winkel lopen, hoe mensen in een gouden luxekooi zitten opgesloten. De Gouden Kooi is een tv-programma waar onbekende Nederlanders in een waas van decadentie het hoogst denkbare kunnen bereiken: een bekende Nederlander worden. Wie zich wil onderscheiden van de massa, moet gezien worden! F. ziet hen, allemaal: de Kleinste Buurman, die fietst met zijn vrouw achterop, de Grote Dikke van beneden, het Libelle-meisje, de man die met zijn hond toevallig door de camera loopt. Het zijn allemaal onzichtbare gastspelers van dit leven die door F. worden geregistreerd en begroet: "Dag buurman, dag buurvrouw..."
Maar niet alleen mensen worden geregistreerd, ook zeven merken deodorant, tien soorten zwabbers en alle winkels in de wijk worden zorgvuldig beschreven. Dit alles doet F. op uiterst laconieke wijze die afstandelijkheid en kritische zin suggereert, maar ook heel wat mededogen. F. gaat immers ook zelf helemaal op en verliest zich zelfs in het consumentisme; hij koopt branchevreemde producten, dingen die je niet nodig hebt, maar waarnaar je wel schijnt te verlangen, de gekste dingen eerst: een bouwpakketolifant, een eierkoker voor zes eitjes... Zijn opgaan in dat consumentisme gaat echter zover en met zo'n traagheid dat hij een heel leven kan vullen met de observatie van al die vreemde producten en zo zelf een soort branchevreemd product wordt. Hij houdt als enige halt bij de dingen en daar zou het door hem beschreven café 'Eindpunt verlangen' de uitgelezen plek voor kunnen zijn ? maar dit café gaat uiteraard verloren. De 'verlangenkwekende' machine moet immers verder. F. trekt zich dan maar terug in zijn kamer.
De gastspeler zit ingenieus in elkaar. In een eerste deel maken we kennis met alle buren, op afstand uiteraard, vanuit een observatiepositie. Van het hoofdpersonage komen we alleen te weten dat hij een dichter is. In een tweede deel komen alle winkels in de wijk aan bod, het derde deel gaat over de contradictie tussen de naturelle pose van televisiemensen en de gemaaktheid van een toevallige voorbijganger die plots ontdekt 'gefilmd' te worden. Pas in het vierde deel komen we de naam te weten van de ik-figuur, zijn liefdes, zijn jeugd als beginnend kunstenaar in een kraakpand. In deel vijf komen dan alle werelden samen: de supermarkten, de slechte afhaalchinees, De Gouden Kooi, de buurtmensen, de draagtassen, de recyclage van gebruikte producten.
Starik creëert een wonderlijke wereld waarin het dagelijkse leven tot kunst wordt verheven. Hij doet dit met veel humor en een onwaarschijnlijk oog voor detail. Hier is duidelijk een dichter aan het woord die een subtiel evenwicht weet te hanteren tussen oprechte verbazing en kritische ironie t.o.v. zijn omgeving. Op de duur wordt het echter ook wel eens té veel om alles te moeten volgen wat die buitenstaander registreert en zou je graag eens uit die gouden kooi ontsnappen. [Suzanne Vrints]
Jos Radstake
Van beeldend kunstenaar en dichter F. Starik (1958), voorheen behorend tot de Maximalen, verscheen opnieuw een roman (de vorige dateert van vijftien jaar geleden). Hoofdpersoon F. (meer naam heeft hij niet, maar ook hij is dichter en beeldend kunstenaar) bewoont een etagewoning in de Staatsliedenbuurt in Amsterdam. Hij vertelt over zijn leven en zijn omgeving. Minutieus en minimalistisch beschrijft hij zijn dagelijkse bezigheden en zijn buurtgenoten, die worden aangeduid met beperkende etiketten. Er gebeurt weinig in dit boek, niettegenstaande het voorkomen van een nare brand aan het einde. Het is beschrijvingskunst van niveau, in een droge stijl geschreven, vol inhoudelijke parallellie en evenwicht in de diverse hoofdstukken. Als tegenhanger van de minimale gebeurtenissen fungeert het bekijken van het televisieprogramma De Gouden Kooi. Dit boek speelt met 'De aantekeningen van Malte Laurids Brigge' van R.M. Rilke. In deze roman van Starik is de dagelijksheid tot een monument verheven. Een wonderlijk en te bewonderen boek. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.