Weggaan
Tahar Ben Jelloun
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : BEN |
31/12/2009
Tijd en werkelijkheid kunnen niet meer met elkaar overweg". Zo werkt het in het hoofd van de moeder van de verteller van deze autobiografische roman van de Marokkaanse schrijver Tahar Ben Jelloun. In het poëtisch mooi uitgebouwde en emotioneel geladen verslag van de laatste maanden in het leven van deze dementerende vrouw, tekent een op dat ogenblik 65-jarige auteur een ontroerend portret van een "hoopje mens met een onbetrouwbaar geheugen". Een "ongeletterde maar niet onbeschaafde" vrouw die drie keer trouwde en vier kinderen grootbracht, die nu om beurten thuiskomen om haar laatste momenten op te fleuren.
"Ik verzamel uren en dagen, ik buk me en raap ze stukje bij beetje op", zegt ze, terwijl ze denkt dat ze leeft in het geboortejaar van de zoon die naast haar zit. Hij kwam in 1944 ter wereld in Fez, de stad waar ze ook zelf het levenslicht zag en het grootste deel van haar jeugd doorbracht. Het is echter 2002 en we zijn in Tanger, waar ze ooit met haar derde echtgenoot en de twee kinderen van haar vorige huwelijken naartoe trok voor een moeizaam en armoedig leven aan de zijde van een man die haar kleineerde omdat hij zijn eigen verwachtingen niet kon waarmaken. Ze wordt nu verzorgd door twee vrouwen die haar bestelen en de kinderen voortdurend onder druk zetten om meer geld te geven voor het onderhoud. Die komen mondjesmaat en horen haar klachten gelaten aan en luisteren naar het verhaal van haar "herinneringen die heen en weer schieten als vissen op het droge". Zolang deze verhalen enige consistentie hebben, krijgen we flashbacks die in cursief haar vroegere leven memoreren, maar als de verwarring echt toeslaat wordt die ook zichtbaar in de zinsbouw, die steeds chaotischer en ongrijpbaarder wordt.
Als tegenhanger zijn er de beschouwingen van de schrijver zelf, die o.m. het gebeuren met zijn moeder afzet tegen de wijze waarop zijn Zwitserse vriend Roland de laatste levensfase van zijn moeder beleeft en dat clichématig vergelijkt met de wijze waarop in onze contreien ouderen in bejaardentehuizen worden 'gedumpt'. "Wat een verval!", is zijn toch wat merkwaardige commentaar, dat geheel voorbijgaat aan het feit dat dit alles te maken heeft met het bestaan van een sociale zekerheid die de verzorging en de gezondheidszorg van de hele bevolking op zich heeft genomen in plaats van dit over te laten aan de goede wil en de materiële mogelijkheden van de burgers zelf. Met de kwaliteit van het ouderenrespect en de gehechtheid aan elkaar heeft dat weinig te maken, zoals overigens overduidelijk blijkt uit het verhaal zelf, waarin de onderlinge relaties al even zelden getuigen van veel medeleven als elders in de wereld. Los daarvan is dit een ontroerende ode van een zoon aan de eenvoudige, diepgelovige en liefhebbende vrouw die zijn moeder was, opgesteld in een prachtige beeldende taal, rijk aan oude wijsheden en aforismen. [Jan Baes]
Paulien Andriessen
Het levensverhaal van de analfabete moeder van de schrijver in Marokko; de oorspronkelijk Franse titel luidt dan ook 'Sur ma mère'. Ben Jelloun vertelt over haar geheugenverlies aan het eind van haar leven, ze heeft Alzheimer, en over haar jeugd en haar huwelijken in Marokko aan het begin van haar leven. Tahar Ben Jelloun, geboren in Fez,1944, is een belangrijk Marokkaanse schrijver; hij woont en werkt in Parijs. Zijn roman 'Gewijde Nacht' won de Prix Goncourt in 1987. In 2004 ontving hij de International IMPAC Dublin Literary Award voor 'Een verblindende afwezigheid van licht'. 'Yemma' leest gemakkelijker dan zijn andere boeken; het heeft een herkenbaar thema en is vol zorg en met veel liefde geschreven. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.