De memoires : gedreven door een overtuiging
Leo Tindemans
Leo Tindemans (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lannoo, 2009 |
VOLW. : NON FICTIE : 333.2 TIND |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lannoo, 2009 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 333.2 TIND |
31/12/2009
Zeven jaar geleden publiceerde ex-premier Leo Tindemans zijn memoires (De Memoires: gedreven door een overtuiging, Lannoo 2003), met daarin al een hoofdstuk met als titel 'Een politiek testament?'. Omdat medewerkers van toen teleurgesteld waren over de geringe aandacht die ze in die memoires kregen, besloot Tindemans om nu ook zijn dagboek te publiceren.
Dit nieuwe politieke testament is een dikke pil van meer dan 600 pagina's. Na een woord vooraf met een aantal beschouwingen over de christendemocratie, de Belgische monarchie en de internationale politiek, volgt het zgn. 'Dagboek van een minister', dat Tindemans bijhield in zijn lange carrière als minister van Buitenlandse Betrekkingen (1981-1989). De dagaantekeningen werden meestal 's avonds of op het vliegtuig aan het papier toevertrouwd, en bieden dus een ongefilterde commentaar op gebeurtenissen en personen. De voormalige premier is zich bewust van het risico dat dergelijke snelle aantekeningen inhouden, want "[h]et gevaar vanuit een egocentrische ingesteldheid louter epidermale reacties te registreren, is niet denkbeeldig" (1 april 1986).
Toch bevatten deze talloze snapshots een schat aan informatie over het politieke reilen en zeilen in de woelige jaren '80. Het beeld dat de lezer vanuit de coulissen krijgt, is niet altijd even fraai. Het parlement is een praatbarak, een herberg zelfs waar het niet gaat om de inhoud maar wel om wie het hardste roept: "Hevig getier en geroep. Ik vraag me soms af waar ik zit ? en of mijn moeder me niet zou hebben verboden me zo te encanailleren als ze dit had gezien!" (19 juli 1986). Ook de eigen partij wordt niet gespaard: het bestuur weet niet waar het met de partij heen moet, een partij die "profielloos, beginselloos, karakterloos en willoos is geworden". Als 'Mr. Europe' liggen Europese zaken Tindemans natuurlijk nauw aan het hart, maar ook daar is de eensgezindheid ver te zoeken. Er is natuurlijk de weerbarstige en hautaine Margaret Thatcher, die het politieke elan van Europa probeert te vertragen, maar er zijn ook de Grieken, die van hun conferenties een rommeltje maken en alleen aan hun eigen agenda denken: "Destijds met zijn zessen kon er nog worden gepraat. Met Groot-Brittannië, Griekenland etc. is dat bijna niet meer mogelijk. Zij willen hun mening opleggen".
Binnen de eigen Belgische regering valt op hoe geïsoleerd de positie van Tindemans is. Een isolement dat nog vergroot wanneer de liberalen vanaf Martens VII vervangen worden door de socialisten. Opvallend is ook hoe belangrijk de rol van de media is: vaak verbaast de minister zich over berichten die er in de pers worden verspreid. Aan bod komen de hatelijke desinformatie van het Zaïrese persagentschap Azap en de grote achterdocht omdat iemand uit de regering zelf blijkbaar iets heeft gelekt.
Toch blijft Tindemans in zijn dagboekaantekeningen altijd zijn eigen beleefde zelf: we vinden geen haatproza of grote frustratie, wel teleurstelling en berusting. De aantekeningen bevatten niet zelden verwijzingen naar felicitaties die hij niet heeft gekregen maar wel verdiend. Dat is allicht ook het ergerlijkste aan het hele dagboek: nergens komt er twijfel naar boven, en in geen enkele aantekening vinden we enige vorm van zelfkritiek. Tindemans benadrukt wel graag dat hij bepaalde zaken (zoals de opstand in China in 1989) had voorspeld of dat hij deze of gene uitspraak lang geleden ook al had gedaan. Hij lijkt daarom wel op een koning in het land der blinden: het gaat de verkeerde kant op, het niveau van het politieke personeel (zowel internationaal als nationaal) is middelmatig, het onbegrip en de onkunde zijn groot. "Bij ons bestaat nu eenmaal geen intellectueel klimaat," zo lezen we, of nog: "In heel Vlaanderen zijn er in het domein van de buitenlandse politiek geen twee chroniqueurs die je 'moet' lezen. Als een of andere journalist zich met de materie inlaat, blijkt hij vaak slecht geïnformeerd en meestal ook vooringenomen. Politieke cultuur? Zin voor geschiedenis? Feitenkennis? Kom nu, dat hebben we niet. Waartoe zou het in Vlaanderen dienen?" (22 december 1985).
Over de legendarisch geworden rivaliteit tussen Martens en Tindemans zal de lezer in het dagboek niet zoveel terugvinden, of je moet echt tussen de regels lezen, bv. wanneer het gaat over de nogal droge manier waarop Tindemans zijn ontslag moet nemen ("een brief is niet nodig"). Misschien moeten we wachten op de dagboekaantekeningen die Tindemans bijhield tijdens zijn turbulente premierschap?
De lectuur van het dagboek is niet zo evident voor lezers die de periode zelf niet hebben meegemaakt, maar de redacteurs van het boek hebben dit opgevangen door aan het begin van elk kalenderjaar een kort overzicht te geven van de belangrijkste gebeurtenissen en door elke eigennaam kort te situeren in een zeer uitgebreid notenapparaat achteraan. De auteur voegt zelf ook cursieve commentaar toe, maar dit gebeurt helaas slechts sporadisch. [Stefan Moens]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.