All things must pass [2 discs]
George Harrison
George Mustert (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Actmedia, 2008 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : JOEGOSLAVIE 945.6 |
31/12/2009
Van moord tot genocide, van gijzeling tot uitroeiing, de aanklacht die door het Joegoslavië-Tribunaal wordt geformuleerd tegen Radovan Karad?ic is lang. Na de Dayton-vredesakkoorden van 1995 duikt hij jarenlang onder tot hij in juli 2008 wordt opgepakt op een bus in Belgrado. Dan vertrekt de Nederlandse tv-journalist George Mustert om ter plaatse te onderzoeken hoe de Montenegrijnse boerenzoon oorlogsmisdadiger kon worden.
Karad?ic was in de eerste plaats een aandachtszoeker met een minderwaardigheidscomplex die erg vatbaar bleek voor de invloed van zijn foute vrienden. Waar dat complex vandaan komt, komen we in dit boek niet te weten, maar dat Karad?ic voortdurend de aandacht zoekt, mag wel blijken uit zijn 'carrière'.
Als hij in 1960 naar de grootstad Sarajevo trekt, kiest hij voor een job met aanzien: dokter. Daarnaast wil hij bij de lokale intellectuelen graag indruk maken met zijn verzen. Collega-dichter Marko Ve?ovic noemt hem een luie Montenegrijn die liever over poëzie sprak dan eraan werkte. Karad?ic specialiseert zich in neurotische afwijkingen en depressies, ziektes waar hij zelf aan leek te lijden, zo getuigen kennissen. Later, als hij zich in de hoogste Servische politieke regionen begeeft, noemt hij zichzelf een van de beste psychiaters en dichters van Joegoslavië. Maar Radovan is in de eerste plaats een fantast.
In de jaren '80 begint hij een luxeleventje te leiden in de hoge Servische politieke kringen. In die periode publiceren een aantal Servische intellectuelen een Memorandum waarin ze oproepen tot de hereniging van alle Serviërs in één staat. Ene Slobodan Milo?evic weet wat hem te doen staat. Jovan Ra?kovic, "de vader van de genocide" en psychiater die zijn medische bevindingen zal gebruiken om het volk te mobiliseren, overtuigt Karad?ic van de Servische zaak. De oorlogsstokers komen steeds vaker bij hem over de vloer en doen Karad?ic geloven dat hem belangrijke taken wachten. Op 6 april 1992 wordt Bosnië onafhankelijk en vestigt Karad?ic zich in Pale, boven Sarajevo. Hij wordt verkozen tot president van Republika Srpska, een aparte politieke entiteit binnen Bosnië. De etnische zuivering van de Republika en het beleg van Sarajevo kunnen beginnen. Mustert illustreert vervolgens uitvoerig de Servische oorlogsmisdaden.
Karad?ic geniet van zijn status. Hij beslist over leven en dood, daar in het arendsnest van Pale. Als oorlogsprofiteur rijft hij overal geld binnen. In het Westen wordt hij rijkelijk ontvangen tijdens diplomatieke onderhandelingen.
Na Dayton blijft Karad?ic bij zijn gezin in Pale wonen, maar na een tijdje duikt hij onder, hoewel hij nog lang de lakens blijft uitdelen in de plaatselijke politiek. Een belangrijk argument voor Karad?ic' verdediging is de deal die er zou bestaan met de Amerikaanse topdiplomaat Richard Holbrooke die hem beloofde dat hij niet voor het Tribunaal zou moeten verschijnen. Toch zullen er in de daaropvolgende jaren pogingen worden gedaan om Karad?ic op te pakken, de ene al stunteliger dan de andere. Het is duidelijk dat invloedrijke inheemse (en angstige uitheemse?) krachten de oorlogscrimineel beschermen. Alweer geniet Radovan: de hele wereld zit achter hem aan en niemand kan hem pakken. Net zoals wanneer hij zich als de alternatieve genezer Dragan Dabic in Belgrado vestigt: hij vindt het heerlijk om in zijn lokale kroeg Het Zottenhuis een wijntje te drinken onder zijn eigen portret.
Musterts boek vormt naast een eerste poging tot Karad?ic-biografie ook een mozaïek aan verschillende getuigenissen over Karad?ic: van zijn moeder, zijn vroegere Sarajeefse buren, zijn vrouw en kinderen, de ex-collega's, patiëntes ("hij heeft me gered"), buitenlandse diplomaten ("een hoffelijke gastheer") en anderen. Jammer dat de weinige illustraties snel bijeen lijken gegoogled. Voor wie meer portretten wil lezen van oorlogsmisdadigers uit de Balkan is er ook Slavenka Drakulic' Ze zouden nog geen vlieg kwaad doen (De Geus, 2003). [Sven Peeters]
Wim Mantje
De journalist George Mustert vertrok direct na de arrestatie van Karadzic naar Servië om onderzoek te doen voor deze biografie. Het boek vertelt over de verschillende rollen die Karadzic in zijn leven heeft gespeeld, hoe hij als provinciaal uit Montenegro naar Sarajevo kwam. Hij zou er lange tijd als psychiater in een kliniek werken; ondertussen probeerde hij als dichter naam te maken. Succes in zijn leven kwam echter pas later, in zijn politieke carrière; hier kwamen de duistere kanten van zijn karakter ook steeds meer aan het licht. Karadzic bleek zich tot een medogenloze nationalist te ontwikkelen en met zijn natuurlijke charmes wist hij lange tijd ongehinderd zijn agenda af te werken. Duizenden mensen vonden de dood, met als dieptepunt de genocide in Srebrenica. Nadat door het tribunaal in Den Haag zijn arrestatie was bevolen, bleef Karadzic nog dertien jaar uit handen van de autoriteiten. Het boek geeft een fascinerende weergave van de vele gezichten van Karadzic, verantwoordelijk voor de ergste oorlogsmisdaden in het Europa van na de Tweede Wereldoorlog. Met enkele foto's en kaartjes in kleur, een lijst van personen en eindnoten. Een uitstekende, toegankelijke en actuele biografie over Karadzic.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.