De fatale driehoek : intriges en liefdesperikelen rond Pol Pot : roman
Peter Fröberg Idling
Peter Fröberg Idling (Auteur)
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Vermist |
Nieuw Amsterdam, cop. 2009 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : FROB |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Nieuw Amsterdam, cop. 2009 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 2647 |
31/12/2009
Cambodja, land van rijstvelden en prachtige tempels. Uitgegroeid tot een exotische vakantiebestemming waar zowel luxe- als rugzaktoeristen aan hun trekken komen. Een land met een rijke cultuur en een turbulente geschiedenis. Een bevolking met de eeuwige glimlach, waarachter echter een dramatisch verleden schuilgaat. Cambodja is immers ook het toneel geweest van een van de meest trieste gebeurtenissen uit de Oosterse geschiedenis: de verschrikkelijke uitwassen van de Cambodjaanse revolutie onder leiding van de immer lachende Pol Pot en zijn Rode Khmer. Begin dit jaar startte in de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh onder internationale belangstelling het eerste proces tegen een leider van de gevreesde Rode Khmer. Na lang uitstel is het tribunaal van start gegaan met het vervolgen van kaderleden die deel uitmaakten van het regime van Pol Pot. Een regime dat bijna twee miljoen doden, een kwart van de toenmalige bevolking, op haar geweten heeft door executie, foltering, slavenarbeid, gebrek aan medische voorzieningen, hongersnood. De killing fields staan in schril contrast met de foto's uit de vakantiebrochure. Sinds de start komt het proces enkel nog aan bod in de gespecialiseerde media. De geringe aandacht heeft uiteraard te maken met het feit dat de gruwelijkheden al dertig jaar geleden plaats hadden. Wie, buiten de Cambodjanen zelf, herinnert zich Pol Pot nog?
Peter Fröberg Idling brengt met De glimlach van Pol Pot een literaire reportage van de Cambodjaanse revolutie aan de hand van een zeer originele invalshoek. De basis van zijn reportage is immers het bezoek dat vier Zweedse intellectuelen in 1978 aan de Democratische Republiek Kampuchea (de toenmalige naam voor Cambodja) brachten. Hun reisverslag prees de Cambodjaanse revolutie met lofbetuigingen. Het was het voorbeeld van de perfecte revolutie, gedragen door het volk. Die getuigenissen staan in schril contrast met de intussen algemeen gekende en erkende realiteit. Hoe is het mogelijk dat vier intellectuelen twee weken in een land rondrijden zonder de werkelijkheid op te merken? Hoe kon het regime van Pol Pot hen zo gemakkelijk een rad voor de ogen draaien? En hoe kijken de vier Zweden nu, dertig jaar na datum, terug op hun Cambodjaanse missie? Idling probeert met zijn boek een antwoord te vinden voor de ideologische verblinding waar deze onderzoekers het slachtoffer van werden.
Democratisch Kampuchea is waarschijnlijk het ergste regime uit de moderne tijd geweest. Dat had veel te maken met de enorme ideologische drijfveer. Zelfs de Chinese premier Zhou Enlai maande Pol Pot begin 1975 lessen te trekken uit China's fouten en stapsgewijs te werk te gaan. Het tegenovergestelde gebeurde: de Khmers wilden succesvoller zijn dan wie ook. In april 1975 werd de voltallige bevolking van de hoofdstad Phnom Penh gedeporteerd en tewerkgesteld op het platteland. Opzichters van de rijstplantages moesten recordoogsten binnenhalen. Ze vreesden voor hun leven als ze de streefcijfers niet zouden halen. De minste of geringste ontrouw aan de revolutie leidde tot een enkele reis vuurpeloton.
Dit soort ontsporingen kon men niet enkel bij de Rode Khmer terugvinden, maar Democratisch Kampuchea spande wel de trieste kroon met het hallucinant aantal slachtoffers. In augustus 1978 was ca. een kwart van de Cambodjaanse bevolking dood of de dood nabij. Het regime zorgde ervoor dat deze realiteit aan de Westerse bezoekers werd onttrokken. Ze wilden het koste wat het kost een goede indruk maken. Voor de doodsbange lokale opzichters stond een bezoek van West-Europese vriendschapsverenigingen gelijk aan een bezoek van Pol Pot zelve. Zou hij er zelf zijn ingetrapt?, vraagt Idling zich af. Of had hij de tekens weten te duiden? Hij is zo discreet om te antwoorden dat hij het niet weet. Hij is een kind van een andere tijd.
De opzet van dit boek is ontzettend sterk. Idling staaft zijn vertrekvraag met impressies, krantenberichten, getuigenissen en interviews. Ook de dagboekfragmenten van de Zweedse delegatie worden gebruikt. Idling gaat niet uit van een schuldvraag; hij zoekt naar een verklaring voor de hallucinante kloof tussen de verschrikkelijke werkelijkheid en de geromantiseerde, revolutionaire voorstelling ervan. Door het gebruik van verschillende bronnen geeft Idling een totaalbeeld. Politieke geschiedenis wordt verweven met sterke, menselijke getuigenissen en net dat is de kracht van dit boek. De schrijfstijl van Idling is bij momenten poëtisch en laat je niet toe om het boek opzij te leggen. De auteur ondervraagt bovendien niet enkel het verleden, hij zorgt er tegelijk ook voor dat we onze eigen perceptie van de actualiteit in vraag durven stellen. Ideologische verblinding is immers van alle tijden.
Over Cambodja en de Rode Khmer is veel geschreven. Idling onderscheidt zich door zijn invalshoek, zijn onderzoeksmethoden en bijzondere schrijfstijl. De glimlach van Pol Pot werd terecht onthaald als een klein meesterwerk. Deze literaire documentaire is tegelijkertijd bloedstollend en mooi. Een buitengewoon fascinerende reis door verleden en heden. [Danielle Hennaert]
Dr. H.W. Bomert
De regering van de Rode Khmer in Cambodja (1975-'78) onder leiding van Pol Pot is een van de meest mensonterende regimes in de moderne geschiedenis: de toenmalige leiders lieten toe dat ongeveer twee miljoen van hun eigen onderdanen (een vijfde van de bevolking) omkwamen door honger, ziekte of executie. Niettemin waren toen - en zijn ook nu - sommige weldenkende mensen overtuigd van het positieve van dat regime. De auteur, een Zweed die jarenlang in Cambodja heeft gewoond, gaat op zoek naar het antwoord op de vraag hoe een delegatie van een Zweedse vriendschapsvereniging in 1978 op bezoek in Cambodja, nooit het ware gezicht van Pol Pot c.s. heeft willen (of kunnen) zien. Het boek biedt een onalledaagse geschiedschrijving en een fascinerend verslag van die zoektocht, gebaseerd op meer verhaallijnen in veelal korte, caleidoscopische, impressionistische hoofdstukken: de geschiedenis van het moderne Cambodja; de opkomst van de communistische Rode Khmer; de al dan niet naïviteit van de buitenlandse bezoekers; en de erfenis van en verwerking van het gruwelijke verleden in het huidige Cambodja.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.