Het uur bij Tuur
Riet Wille
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Clavis, 2008 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : Peuterboeken
Huisdieren |
31/12/2009
Van hun geboorte tot twee jaar evolueren baby's en peuters in een verrassend snel tempo. Ze leren rechtop zitten, kruipen, zelfstandig lopen en klimmen, én ze leren de taal die in hun omgeving wordt gesproken. Het is algemeen bekend dat de omgang met boeken bij de vroege taalverwerving van cruciaal belang is. Kinderen aan wie veel wordt voorgelezen uit prentenboeken hebben een grotere woordenschat. Ze leren al spelend vaardigheden, zoals gebruikmaken van de context en voorspellen wat komen gaat. Die vaardigheden zullen ze meenemen als ze later zelfstandig teksten leren lezen.
Ouders willen het beste voor hun kinderen en boekjes om peuters woordjes te leren worden dan ook gretig gekocht. Van de supermarkt tot in de betere boekhandel staan ze tentoongesteld: boeken in alle formaten met kleurrijke prenten, soms ook met flapjes en voelplaatjes. Het aanbod is groot, maar vaak vraag ik me af of de auteurs hun doelgroep wel voldoende voor ogen hadden.
Om met boeken te kunnen omgaan moeten baby's en peuters een aantal vaardigheden en inzichten verwerven. Vooreerst moeten ze ontdekken dat boeken er zijn om te 'lezen' en niet om mee te handelen, dus niet om stuk te scheuren en in de mond te steken. Baby's kunnen dit nog niet. De boekjes die bedoeld zijn voor heel jonge kinderen moeten dus tegen een stootje kunnen, niet giftig zijn, liefst (af)wasbaar en hanteerbaar voor peuterhandjes. Pas als peuters voldoende beseffen dat je in boeken kijkt, kan er geoefend worden in het omslaan van de bladzijden en het benoemen van wat ze op de prenten zien. In dit stadium ontdekken de kinderen immers dat de prenten in boeken
In een volgend stadium, na het oefenen in het benoemen van voorwerpen en gebeurtenissen op losstaande prenten, ontdekken de kinderen geleidelijk aan dat afzonderlijke prenten in een boek met elkaar in relatie staan en samen een verhaal vormen. Peuters en kleuters doorlopen deze stadia niet op dezelfde wijze. Veel hangt af van de aanwezigheid van prentenboeken in hun jonge leven en van de manier waarop ze worden voorgelezen.
Bij de meeste boeken die ik in deze bijdrage bespreek vormen de prenten op de bladzijden een losstaand geheel, er is nog geen verband tussen de prenten op de opeenvolgende bladzijden, ze vormen geen verhaal. Peuters worden uitgenodigd om de voorwerpen en de gebeurtenissen te benoemen. In één reeks geven de boekjes reeds aanzetten tot verhaalbegrip doordat er in tekst en illustraties links worden gelegd tussen de opeenvolgende bladzijden.
De drie boekjes met kleuter Victor als centraal figuurtje helpen jonge kinderen bij de overgang van plaatjes kijken op los van elkaar staande prenten naar het volgen van een doorlopend verhaal in opeenvolgende prenten. In de drie boekjes kunnen de allerjongsten gewoon kijken naar de prent en luisteren naar de bijhorende tekst, maar de kinderen ontdekken geleidelijk aan ook dat ze verbanden kunnen leggen tussen de prenten. In Victor en zijn dieren zie je op de opeenvolgende prenten dat er in en rond het huis van Victor een aantal dieren leven: een hondje, een poesje, een konijntje, een visje en een vogeltje. Op elk plaatje vertelt Victor wat hij en de dieren samen doen: het hondje geeft hem een pootje, hij speelt met balletjes met de poes, hij geeft worteltjes aan het konijntje, kijkt hoe het visje zwemt en aan het vogeltje voert hij zaadjes. Op de laatste prent zie je Victor met al zijn dieren. De tekst luidt: "Victor en zijn dieren hebben samen veel plezier / Kijk maar eens hoe ze lachen."
In Victor in de tuin volgen de peuters het spel van Victor in zijn tuin: hij geeft de bloemen water, hij speelt in zijn zandbak en met de bal, hij geeft zaadjes aan de volgeltjes en rijdt met zijn fiets door de tuin. Ook hier kunnen alle plaatjes afzonderlijk worden bekeken, maar zit er toch al een eerste aanzet om de opeenvolgende prentjes als één geheel te zien. Victor aan zee beschrijft in tekst en illustraties de typische activiteiten van een kleuter op het strand. Victor speelt met zijn bootje in het water, hij bouwt een zandkasteel, houdt een vlieger vast, raapt schelpjes en... likt aan een ijsje.
De sobere, kleurrijke tekeningen en de voor elke peuter herkenbare taferelen, nodigen uit om zelf ervaringen te vertellen over spelen in de tuin en aan zee en over hun lievelingsdieren. De uitgever vermeldt de leeftijdsaanduiding "voor peuters vanaf 12 maanden". Op die leeftijd zullen de meeste kinderen nog geen links leggen tussen de verschillende taferelen. Vanaf twee jaar kunnen de meeste kinderen dit wél en bieden deze boekjes leuke gespreksstof over eigen ervaringen. [Anita Wuestenberg]
Greetje Hoff
In dit hardkartonnen vierkante prentenboekje met twee afgeronde hoeken speelt Victor achtereenvolgens met zijn hondje, poes, konijn, vis en vogeltje. Allemaal kunnen ze iets: een pootje geven, ballen, zwemmen, enz. Op de laatste pagina staan ze samen te lachen. Deeltje in een reeks prentenboeken, waarbij verschillende thema’s als dagelijks leven, emotie, de wereld en taalontwikkeling aan de orde komen. Dit boekje valt in de categorie: vaardigheden. De vrolijkgekleurde, eenvoudige afbeeldingen tonen Victor met weinig details en steeds dezelfde gezichtsexpressie: een 'big smile'. Rechts de prenten en links drie regeltjes simpele tekst in een cursieve letter. Door de afmeting is het geschikt om samen te bekijken en voor te lezen in een een op een situatie met peuters vanaf ca. 1,5 jaar. Tegelijkertijd verschenen 'Victor in de tuin' en 'Victor aan zee'*.
Kim Wezenbeek
ua/an/22 j
Na de reeks rond Kleine Leon geeft Clavis nu een kans aan Victor. Victor is net als Leon een klein jongetje dat de wereld leert kennen. Hij houd bijvoorbeeld veel van dieren. Hij speelt met ze, geeft hen te eten, knuffelt ze. Hond, poes, vis, vogeltje en konijn: ze zien hem allemaal graag komen. “Victor en zijn diertjes hebben samen veel plezier. Kijk maar eens hoe ze lachen.”, schrijft Daenen. Ongetwijfeld is de wereld van Victor heel herkenbaar voor onze peuters, maar het figuurtje Victor is weinig overtuigend. Hij lacht immers niet alleen wanneer de dieren blij rond hem staan, hij lacht gewoon altijd. Eigenlijk verandert zijn mimiek niet, en dat maakt hem onecht. Jammer, want het gegeven is best leuk. Welk kind is niet gefascineerd door dieren?
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.