Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ludion, 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 700 CLARYSSE |
Besprekingen
31/12/2008
De herleving van de schilderkunst in de laatste decennia betekent niet dat ze opnieuw onproblematisch wordt gevonden. Wie nu schildert, ziet in zijn werk een vorm van onderzoek, vaak juist naar de zeggingskracht, de retoriek en de betekenis van het beeld. In dat kader past ook het werk van Johan Clarysse (geb. 1957). Hij schildert figuratief in meer dan één betekenis van het woord. Als motieven kiest hij letterlijk vaak herkenbare afbeeldingen, gebaseerd op stills uit films van Hitchcock, Wang Kar-Wai, Resnais, Bergman e.a. Die worden vlak en in een beperkt aantal tinten nageschilderd. Losgemaakt uit hun context, krijgen deze beelden van meestal geëmotioneerde personages iets bevreemdends. De eenduidige betekenis van hun handeling of emotionele reactie staat op de helling, de toeschouwer voelt zich geprikkeld om nieuwe contexten te verzinnen. Daar laat Clarysse het echter niet bij. In sjabloonachtige letters voorziet hij de filmstills van een eenregelige tekst, veelal een vraag: "Why is it not necessary to understand women?", "Does reality equal appearance?", "On parle toujours mal quand on n'a rien à dire", "Laugh and be gentle to the unknown". Op het eerste gezicht hebben tekst en beeld weinig met elkaar te maken. Een tweede uitdaging voor de kijker wordt dus ze met elkaar te verbinden. Hier schuilt iets problematisch in. In plaats van de vervreemding te intensiveren, zorgt de lezing van het beeld samen met de tekst uiteindelijk weer voor een reductie van het beeld. Het maakt de oorspronkelijke irritatie van het veelduidige beeld ongedaan. In ander werk, o.m. een reeks 'Semana Santa', gebaseerd op een boeteprocessie in Zuid-Spanje, laat Clarysse de beelden voor zich spreken. De paradoxale realiteit van nagespeeld en echt lijden, mythisch-religieuze traditie en hedendaagse werkelijkheid wordt a.h.w. filmisch in beeld gebracht.
De monografie toont naast dit meestal paginagroot afgebeeld werk (meer dan zeventig reproducties), ook een paar fotografische projecten: twee portretfoto's van een woedend schreeuwende jonge man en een dito jonge vrouw, als verkiezingsaffiches aangeplakt op straatpanelen in Roeselare (voorzien van het opschrift Joh. 7 en Matt. 5), en een reeks portretfoto's van mannelijke adolescenten, waarover in rode drukletters de benaming van een gemoedstoestand (moedig, opgewonden, angstig...) of van een psychofarmacon (clozapine, haldol, xanax...) is gedrukt. Een procedé dat eerder (en veel sterker) is gehanteerd door John Baldessari. Überhaupt heeft het werk van Clarysse iets parasitairs, zowel in de afhankelijkheid van filmbeelden als in de schilderstijl, die geregeld aan Luc Tuymans doet denken.
De monografie bevat een heldere inleiding van Marc Ruyters, een hoogdravend commentaar van Stef Van Bellingen, en een lang gesprek tussen Johan Clarysse en psychoanalyticus Filip Geerardyn, waarin zoveel thema's worden aangesneden en zoveel algemeenheden los van het werk worden gedebiteerd dat het zijn slagkracht verliest. Ondanks de voorbeeldige opmaak en de overvloed aan afbeeldingen, is er slechts weinig in dit nogal mechanische oeuvre dat echt raakt en naar de keel grijpt. Het allerlaatste beeld doet dat wél. Het paneeltje toont links een gehangene die bengelt naast een toiletpot, rechts een monochroom bruin vlak. Over beide helften heen staat in witte sjabloonletters het woord 'peinture', vier letters aan elke kant. Uit deze confrontatie van pijn, kwelling en schilderkunst, van figuratie en abstractie, kijken en wegkijken, blijkt dat er in Clarysse misschien een originelere schilder schuilt dan hij tot nog toe heeft laten zien. [Erik de Smedt]
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.