Ongehoorde symfonie : een overzicht van de geschiedenis en de filosofie van de klassieke muziek
André Klukhuhn
André Klukhuhn (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Bakker, 2008 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 905.2 KLUK XXL |
31/12/2008
De titel van dit boek verwijst naar de tweekoppige Romeinse god Janus. Net zoals Janus heeft de mens twee aanzichten: een rationeel en een emotioneel. De westerse traditie is in grote mate gebouwd op het uit elkaar houden van die twee. Rationaliteit leidt ons tot kennis en inzicht, terwijl emoties de zaken doorgaans gewoon vertroebelen. André Klukhuhn maakt zich sterk dat deze tweedeling niet terecht is en dat er naast het rationele kennen ook een gevoelsmatig kennen mogelijk is, dat we niet mogen negeren. Bovendien sluiten beide benaderingen elkaar niet uit, integendeel: ze vullen elkaar aan. Daarmee trapt Klukhuhn natuurlijk een beetje een open deur in, want de emoties hebben de voorbije twintig jaar een revival gekend in de filosofie, die het opmerkelijkst is in het denken van Martha Nussbaum (die een paar keer wordt vermeld).
Zoals Klukhuhn in zijn inleiding aangeeft, heeft hij geen specialistisch boek willen schrijven. Zijn decennialange praktijkervaring heeft hem met veel kennisgebieden in aanraking gebracht. Hij weet van alles een beetje en van niets heel veel. Daardoor meent hij in staat te zijn om verschillende inzichten en benaderingen samen te brengen in een synthese die, hoewel ze soms kort door de bocht gaat (wat hij zelf erkent), toch bruggen probeert te slaan tussen de verschillende wetenschappen en kennisgebieden. Die benadering is op zich lovenswaardig. Eclecticisme is altijd riskant, maar indien het goed wordt aangepakt, levert het bijna altijd vruchtbare of onverwachte inzichten op. Alleen heeft Klukhuhn zich toch enigszins vertild aan dit boek. Een eerste bezwaar is dat het gewoon teveel is. Achthonderd bladzijden worden al snel een moeras waarin de lezer verdrinkt, vooral omdat Klukhuhn zich bezondigt aan teveel anekdotiek, flaptekstsamenvattingen van andermans inzichten en tientallen overbodige citaten. Soms vult hij hele alinea's met een hele reeks citaten uit alle tijden en alle takken van het menselijk bedrijf om ons zo 'varianten' op een bepaald inzicht te bieden. Dat is soms zeer vermoeiend. Hij gaat gezwind door de literatuur, de filosofie, de wetenschap en de kunsten heen, maar zijn uiteenzettingen hebben al te vaak de allure van een Reader's Digest waar de lezer geen kant mee op kan. Zijn uiteenzetting over Kant is bv. volkomen ontoereikend voor de specialist en veel te algemeen en nietszeggend voor de leek. Dat laatste is een vaak voorkomend euvel in dit soort boeken, maar het kan worden voorkomen door een goede redactie.
Een derde euvel is dat de lezer vaak het gevoel krijgt dat het boek geen pointe heeft. Dat heeft voor een stuk te maken met de massieve omvang, maar ook met het feit dat Klukhuhn veel debatten en vragen presenteert zonder ooit een stevige conclusie te formuleren. Men vraagt zich al te vaak of wat nu het standpunt van de auteur eigenlijk is. We hoeven daarentegen echt niet te weten wat iedereen over alles heeft gemeend te moeten menen. Dit boek was veel sterker geweest op de helft van de huidige omvang. Klukhuhns soms nogal losse stijl met veel te lange zinnen helpt ook niet veel. Daar staat tegenover dat de auteur uiteraard heel veel informatie bij elkaar heeft gebracht, waardoor je (mede dankzij de index) wel leuk allerhande weetjes kunt gaan opzoeken. Je kunt ook capita selecta lezen over een bepaald onderwerp of over een specifieke auteur om er snel iets over te weten te komen. Vermoedelijk zal het boek op die manier de meeste diensten bewijzen. En wie op een luie strandvakantie iets wil lezen dat je om de tien bladzijden uit handen kunt leggen maar dat toch intelligent is, zal met dit boek op zijn wenken worden bediend. Maar dit is een boek dat in deze vorm nooit zou zijn gepubliceerd indien de auteur niet al naambekendheid genoot: daarvoor is het te weinig gefocust en zapt het teveel van hot naar haar, waardoor je als lezer nooit de drang tot voortlezen voelt. Men begint aan dit boek met ontzag voor Klukhuhns eruditie en hooggespannen verwachtingen over de inzichten die op ons wachten. Maar deze Janus is veeleer een verzameling dan een synthese van kennis, wat ons ontzag in niet geringe mate tempert. [Christophe Van Eecke]
Dr. D.G. van der Steen
Dit boek is een bewerkte en enigszins uitgebreide versie van 'De geschiedenis van het denken' uit 2003*, dat op zijn beurt weer een bewerkte versie was van 'Sterf oude wereld' uit 1995. De auteur, van huis uit scheikundige en van 1973 tot 2005 verbonden aan het Studium Generale van de Universiteit Utrecht, schetst met behulp van talloze citaten de geschiedenis van wetenschap, wetenschapsfilosofie en technologie, en legt daarbij voortdurend verbindingslijnen naar algemene filosofie, literatuur en beeldende kunst. De exacte achtergrond van de auteur verraadt zich in de keuze van zijn thema's en zijn behandeling van de stof begint ondanks het voortdurend herschrijven soms wat gedateerd aan te doen. Het boek bevat naast een personen- nu ook een zakenregister. Een kritische literatuurlijst ontbreekt nog steeds, maar wie meer wil weten, kan via de talrijke noten zijn weg wel vinden.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.