Faust : een en twee
Johann Wolfgang von Goethe
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2001 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : TONEEL : VONG |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Wereldbibliotheek, 2003 |
Woord Toneel : 885 GOET |
4 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Volume | Plaats in de bib |
---|---|---|---|
Magazijn |
Wereldbibliotheek, 2003 |
|
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 13056 |
Aanwezig |
Wereldbibliotheek, cop. 1982 |
|
GOET VONG |
Magazijn |
Wereldbibliotheek, 1949 |
2 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DUIT 887 GOET |
Magazijn |
Wereldbibliotheek, 1949 |
1 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DUIT 887 GOET |
31/12/2002
Faust, het verhaal van de man die een pact aanging met de duivel, is - wat heet - een complex dichtwerk. Deze nieuwe Nederlandse vertaling verandering in brengen. Zijn vertaling is de eerste die zich baseert op de tekstkritische editie van de Faust uit 1994. Posthuma vertelt in zijn nawoord hoe "net als bij de restauratie van de Sixtijnse Kapel [...] tal van nieuwe kleuren en motieven zichtbaar [zijn] geworden." Goethe wordt al lang beschouwd als een vernieuwer van de Duitse taal, en daar poogt de vertaler rekening mee te houden. Bovendien -- en dat is minder geweten -- vermocht Goethe het als geen ander zijn personages levendig te houden én was hij een schitterend humorist. Posthuma pleit in zijn vertaling dan ook voor een ondogmatische houding tegenover de brontekst. In tegenstelling tot eerbiedige versoverzetters van vroeger, kiest hij voor een doelpubliekgerichte benadering, een houding die trouwens aansluit bij de moderne vertaaltheorie. A fortiori lijkt het hem erom te doen deze tekst zonder meer bruikbaar te maken voor het hedendaagse theater. Zo hoopt hij het starre beeld dat de Faust-cultus ons heeft overgeleverd van deze klassieker te ontkrachten en de oorspronkelijke frisheid en spontaniteit te doen herleven.
Na zo'n veelbelovende programmaverklaringen ga je toch nieuwsgieriger lezen. En inderdaad, deze nieuwe vertaling levert niets dan verrassingen op. De bekende scène in de Auerbachkeller in Leipzig werd grondig afgestoft en schittert door liedjes dolkomische liedjes(adaptaties) en replieken. Het intermezzo 'Walpurgisnachtsdroom' is onder Posthuma's hand -- en met behulp van zijn aantekeningen -- weer een meesterlijke satire. Hetzelfde geldt voor de beginscène in het keizerlijk paleis. Soms neigt de vertaler zelfs tot adaptatie, maar het werkt.
Sommige van Posthuma's vertaalkeuzes zullen zeker kritiek over zich heen krijgen. Vooral in Mefistofeles' heeft hij zich uitgeleefd. Plastischer wordt de tekst daarmee: "Ik ken alleen het ploeterend mensenspul" ('Ich sehe nur, wie sich die Menschen plagen'). Een ver afgelegen land wordt bij Posthuma "Verweggistan".
De Faust is een moeilijk werk. Een behulpzame reeks aantekeningen gidst de argeloze lezer en "daarbij mocht best een laagje van het Homerische patina worden opgeofferd." Steeds houdt de vertaler zijn publiek in het achterhoofd, waar nodig actualiseert hij verwijzingen en verklaart hij terwijl hij vertaalt. Posthuma is een waaghals, maar wel een die een schitterende beheersing van het Nederlands kan voorleggen, en die zijn risico's weloverwogen neemt. Zo slaagt hij in zijn doel, nl. de bijna tweehonderd jaar oude tekst voor onze tijd weer lees- en speelbaar maken. Uitgever Athenaeum Polak & Van Gennep heeft bovendien voor een wel bijzonder aantrekkelijke vormgeving gezorgd. Het boek zit de bekende gouden omslag en een mooie cassette. Daarnaast werd het verlucht met lithografieën van Delacroix voor Faust I en met tekeningen voor deel twee die Max Beckmann in zijn Amsterdamse ballingschap in de jaren '30 maakte. Zo werd het boek schitterend kunstobject. Kortom, een werk dat je eerbiedig in je bibliotheek zet. En met een taalvirtuositeit die je zal uitnodigen het ook op je nachtkastje te leggen. [Kris Lauwerys]
Redactie
Nederlandse vertaling van de beide delen van Goethe's hoofdwerk, waarin professor Faust door zijn ontembare kennisdrang en honger naar belevenissen een pact met de duivel sluit, nadat God met de duivel een weddenschap is aangegaan. Een klassiek meesterwerk, dat het verdient in de Nederlandse taal voorhanden te zijn. Beide vertalers volgen het oorspronkelijke metrum zo getrouw mogelijk, wat een prestatie van formaat is. Desondanks zijn ze gedateerd, de vertalingen stammen uit 1911 en 1920. Het oorspronkelijke werk klinkt krachtiger en moderner. De geest der tachtigers die nog over deze vertalingen van Adama van Scheltema en Van Suchtelen zweefde werd in de recente nieuwe vertaling van Ard Posthuma* verdreven. De uitgave is overigens verder onberispelijk met een inleiding over de vertaling en inleidingen van de vertalers over de betekenis en wordingsgeschiedenis. Uitgebreide annotaties geven de nodige verdieping voor de geïnteresseerde lezer die het Duits niet machtig is. Van Deel 1 zijn nog twee andere vertalingen: van A.A. Steenbergen uit 1878* en van Antonie Donker uit 1962.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.