Zure regen : de georganiseerde vernietiging
Jozef Schildermans
Jozef Schildermans (Auteur), Hilde Sels (Auteur), Marleen Van der Molen-Willebrands (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ITALIE 629.63 SCHI |
31/12/2008
Over Antonius Magirus, de auteur van het Koocboec oft Familieren keukenboec uit 1612 is weinig bekend. Of 'Magirus' zijn echte naam was of een pseudoniem ? Magirus betekent 'kok' in het Grieks ? is evenmin geweten. Vast staat dat hij een levensgenieter was met een grote kennis van de gastronomie, uit de hogere burgerij stamde, vermoedelijk een klassieke opvoeding had genoten, uit Brabant afkomstig was, contacten onderhield met Italië en het Leuvense universitaire milieu, en het Latijn en het Italiaans beheerste. Tot die conclusie komen de historici-publicisten Jozef Schildermans en Hilde Sels en de neerlandica-diëtiste Marleen Willebrands in deze hertaalde tekstuitgave van het Koocboec.
Magirus' Koocboec was het vijfde kookboek dat in de Nederlanden werd gedrukt en was bij zijn verschijning vernieuwend te noemen voor het genre. Ten eerste kopieerde Magirus niet zomaar recepten uit andere kookboeken, zoals zijn voorgangers hadden gedaan, maar vertaalde en bewerkte hij recepten uit Bartolomeo Scappi's Opera dell'arte del cucinare uit 1570, het belangrijkste kookboek uit de Italiaanse renaissance. Magirus deelde de recepten opnieuw in volgens bereidingswijze, en moeilijk verkrijgbare Italiaanse ingrediënten verving hij door ingrediënten uit onze contreien. Ten tweede profileerde Magirus zich expliciet als kookboekenschrijver door recepten in of uit te leiden met zijn persoonlijke appreciaties en door veelvuldig te schrijven in de ik-vorm. Ten derde presenteert Magirus zijn kookboek niet als een losse verzameling recepten, maar toont hij door de veelvuldige kruisverwijzingen tussen de recepten aan dat er een duidelijk achterliggend plan was. Op het niveau van de recepten betekent dat een heldere beschrijving van de bereidinsgwijze en een nauwkeurige vermelding van de hoeveelheid van de ingrediënten. Een verdere vernieuwing was de opname van basisrecepten, bv. voor deeg, waaraan wordt gerefereerd vanuit de andere recepten. Het beoogde publiek bestond uit dames van de gegoede burgerij in de steden van de Nederlanden die op een spaarzame, maar niet al te zuinige manier lekker wilden koken.
Deze tekstuitgave is populair-wetenschappelijk van opzet en mikt op een breed publiek van culinair en culinair-historisch geïnteresseerden. Voor de eerste categorie lezers zijn vooral de hedendaagse bewerkingen van dertig van de 170 originele recepten bedoeld. De tweede categorie krijgt in de inleidende hoofdstukken een schat aan informatie over de auteur en zijn tekst, de historische achtergronden waartegen dit kookboek moet worden begrepen, en de culinaire gereedschappen en technieken uit de tijd van het Koocboec. De tekstuitgave zelf presenteert de teksten en de 170 recepten van het Koocboec in een hertaalde en becommentarieerde versie waarbij ik wel wat bedenkingen heb. De inhoud van het Koocboec wordt niet aaneensluitend uitgegeven, maar wordt telkens onderbroken door verklarende besprekingen en commentaren van de bezorgers en illustraties uit andere contemporaine werken. Door die aanpak verwerft de lezer een beter begrip en kennis van de historische achtergronden en van de producten en de kookwijze die door Magirus worden behandeld, zonder zich door een hermetisch commentaarapparaat te moeten worstelen. Een verklarende woordenlijst verduidelijkt moeilijk vertaalbare woorden en begrippen. Een concordantietabel tussen de kookboeken van Magirus en Scappi, een persoonsnamenregister, een bibliografie en een notenapparaat bieden bouwstenen voor een meer wetenschappelijke benadering van de tekst.
Afgezien van de merkwaardige manier waarop wordt omgesprongen met de historische basistekst en waarop ik in het bestek van deze korte recensie onmogelijk kan ingaan, ontsluit deze uitgave een culinair-historische waardevolle tekst van de zuidelijke Nederlanden. Na Magirus zou het immers tot 1775 duren eer met de Kok-Almanach opnieuw een in het Zuiden geschreven Nederlandstalig kookboek zou worden gedrukt. [Edward Vanhoutte]
Redactie Vlabin-VBC
Deze tekstuitgave van het 'Koocboec oft familieren keukenboec' van Antonius Magirus uit 1612 werd bezorgd door neerlandica/diëtiste Marleen Willebrands en historici Jozef Schildermans en Hilde Sels. Magirus' Koocboec was het vijfde kookboek dat in de Nederlanden werd gedrukt en was bij het verschijnen behoorlijk vernieuwend. Zo vertaalde en bewerkte Magirus recepten uit Bartolomeo Scappi's 'Opera dell'arte del cucinare' uit 1570, het belangrijkste kookboek uit de Italiaanse renaissance. In de inleidende hoofdstukken krijg je een schat aan achtergrondinformatie. Daarna volgt het hertaalde kookboek, telkens onderbroken door commentaren, zwart-witillustraties etc. Verder krijg je ook enkele hedendaagse bewerkingen van de originele recepten. Achteraan volgen een verklarende woordenlijst, een concordantietabel tussen de kookboeken van Magirus en Scappi, een persoonsnamenregister, een bibliografie en een notenapparaat. Afgezien van de merkwaardige manier waarop de hertaling zich verhoudt tot de historische basistekst, biedt dit populairwetenschappelijk boek een culinairhistorisch waardevolle tekst. Gedrukt in een superkleine letter
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.