Op zoek naar de verloren tijd. Proust 1, De kant van Swann : script & werkboek
Eric de Kuyper
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Augustus, cop. 2007 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 4883 |
31/12/2008
De legendarische figuur Mata Hari blijft voor inspiratie zorgen. Na thrillerauteur Tomas Ross, die de geheimen rond haar dood verwerkte in De Tranen van Mata Hari (Cargo, 2007), wijdt nu ook Céline Linssen (geb. 1958) haar debuutroman Duet aan deze beroemde danseres en vermeende dubbelspionne. Mata Hari werd in 1876 in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle. Na de scheiding van haar echtgenoot, kapitein Rudolph MacLeod, vestigde ze zich als de naaktdanseres Mata Hari (Maleis voor 'zon') in Parijs. Optredens in mondaine locaties als Monaco, Wenen en de Scala in Milaan volgden. Haar illustere levenswandel en contacten met hogere militairen en leden van het corps diplomatique, versterkten de mythe alleen nog maar. Haar wilde levensstijl en fantasie werden haar uiteindelijk fataal. Na een proces in Frankrijk werd ze in 1917 ter dood veroordeeld wegens spionage voor Duitsland. Het is in deze laatste maanden van Mata Hari dat Linssen haar roman laat afspelen.
Locatie is Saint-Lazare, de illustere vrouwengevangenis van Parijs. De dodencel krijgt met de bloedmooie en uiterst geraffineerde Mata een ongewone inwoonster. Aanvankelijk weigert ze alle contact, en de gevangeniskost is evenmin aan haar besteed. De ontmoetingen met haar bejaarde advocaat en een geroutineerde gevangenisarts zijn de laatste strohalm en haar enige contacten met de buitenwereld. Haar bewaakster is Soeur Léonide, een jonge non. Na dagen van stilte groeit er enig contact tussen beide vrouwen, die dag en nacht verschillen. De zinderende liefdesbrieven die Mata aan een Russische kapitein schrijft, brengen de non in verwarring. Er treedt een merkwaardige symbiose op tussen beide vrouwen: de flamboyante Mati aanvaardt haar doodsvonnis, terwijl de jonge non geleidelijk de sensitiviteit en vitaliteit van haar gevangene overneemt.
Linssen schrijft sinds enkele jaren filmscenario's. Al jaren leurt ze met haar Mata Hari-biografie, een project dat maar niet gefinancierd raakte. Ten lange leste bewerkte ze haar eigen scenario tot een roman. Met het levensverhaal van Mata Hari als uitgangspunt brouwt Linssen een fascinerende compositie rond twee vrouwen, die uitmondt in een mooi duet waarin leven en dood hand in hand gaan. De portrettering van de danseres is fijngevoelig en sober, en getuigt van een sterk empathisch vermogen. Linssen vermengt fictie met historische feiten over het Parijs van rond de eeuwwisseling (het bombardement op Parijs wordt bv. om verteltechnische redenen met een jaar opgeschoven). De escapades van Mata als archetype van de femme fatale worden uiterst beeldend beschreven, zonder veel gemoraliseer of zwaarmoedigheid. Het is alsof Linssen het mysterie zoveel mogelijk intact wil houden. In hoofdstuk tien neemt Linssen integraal een brief van haar protagoniste op als hommage aan de danseres. "Dood is niets, leven trouwens ook niet. Sterven, slapen, overgaan in niets, wat maakt het uit? Alles is een illusie", dat waren de laatste woorden die Mata Hari volgens de overlevering uitsprak voor ze door een vuurpeloton bekogeld werd. Bidden wou ze nog steeds niet: haar godsdienst was illusionisme, en dat beoefende ze tot haar laatste adem met zwier en overtuiging. Wie het antwoord wil vinden of deze Friezin nu echt een dubbelspionne was, zal in Duel niet aan zijn trekken komen. Liefhebbers van verfijnd psychologisch proza kunnen echter likkebaarden. [Laurent Meese]
Drs. J. Hetebrij
Debuutroman van de vertaalster en schrijfster van filmscenario's (1958). Het boek is niet louter historisch, maar de auteur heeft de feiten over Mata Hari gebruikt als inspiratiebron. In deze indrukwekkende roman wordt de laatste levensfase van Mata Hari gevolgd, terwijl ze vastzit in de vrouwengevangenis Saint-Lazare in Parijs. Ze wordt gevangengezet in de dodencel omdat ze is beschuldigd van spionage en landverraad. In deze cel wordt ze verzorgd door een jonge non. Beide vrouwen vertellen om en om hun verhalen, die in eerste instantie weinig overeenkomsten lijken te hebben: Mata Hari is wars van religie, terwijl de non geen weet heeft van het wereldse leven en de oorlog. De zinnelijke lichtekooi en de ascetische non blijken echter naar elkaar toe te groeien en leren elkaar begrijpen en waarderen. Linssens roman zit subtiel en erg goed in elkaar. Haar taalgebruik is sensueel, vloeiend en poëtisch tegelijk. Langzamerhand wordt duidelijk dat Mata Hari niet aan haar straf kan ontkomen, al blijft het de vraag of ze daadwerkelijk schuldig is. Boeiend en fascinerend tot en met de laatste zin. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.