De erecode : hoe morele revoluties plaatsvinden
Kwame Anthony Appiah
Kwame Anthony Appiah (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Bakker, 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 905.2 APPI |
31/12/2007
Onze tijd is rijp voor kosmopolitisme: dat is de grondstelling van de Ghanese cultuurfilosoof Appiah in dit lezenswaardige boek. Nu we leven in een tijd van globalisering, mogen we ons niet langer opsluiten binnen de protectionistische grenzen van de natiestaten. We moeten dringend een nieuwe ethiek ontwikkelen die steunt op respect en begrip tussen de volkeren. Hoe meer we met vreemden in contact komen, hoe meer we ontdekken dat we allemaal anders zijn, ook al behoren we tot dezelfde soort. Onze taal en onze cultuur binden ons onvermijdelijk aan voorkeuren en normen die zich diep in onze persoonsstructuur inschrijven. Maar dat betekent niet dat we ons niet kunnen openstellen voor andere culturen en hun waarden respecteren. Het Ghanese Asantageloof in geesten en hekserij houdt bv. een heel andere manier in om met de wereld om te gaan dan de wetenschappelijke benadering van de westerse culturen. Maar is dat geloof per se minderwaardig? Het brengt zeker andere gevoelens, morele interpretaties, taboes enz. tot stand die het moeilijk maken elkaar te verstaan, en daarom is discussiëren met vreemden ook erg lastig. We geven nl. een ander gewicht aan morele waarden en aan de betekenis van woorden. Denk maar aan de wijze waarop mannen in de Arabische wereld en grote delen van Centraal- en Zuid-Azië geloven dat hun eer verbonden is met de kuisheid van hun zusters, hun dochters en hun vrouwen.
Kosmopolitisme is geen kwestie van een universalisme dat ervan uitgaat dat er slechts één waarheid is. Dat is de denk- en werkwijze van het fundamentalisme, zowel bij christenen als bij de islam. Kosmopolitisme is eerder de aanvaarding dat alle culturen hun eigen waarden en normen hebben. Toch is het geen relativisme, want om met elkaar in harmonie te kunnen leven, moeten we uitgaan van het primaat van de praktijk, en daarbij hoeven we het niet eens te zijn over de onderliggende waarden. Van belang is te leren samenleven in alledaagse situaties. De acceptatie van abortus, de waardering van homoseksualiteit, de gelijkheid tussen mannen en vrouwen, het zijn verschuivingen die mogelijk zijn geworden vanuit die dagelijkse praktijk waarin mensen met elkaar zijn omgegaan. Discussiëren over waarden leidt meestal tot twistwoorden, agressief gedrag, tegenstelling, uitsluiting, imperialisme. Zijn er dan geen algemene waarden nodig? Ongetwijfeld, maar dat is een kwestie van delicate gesprekken. We moeten ons in ieder geval hoeden voor abstracte discussies. De uitgangspunten voor een transcultureel gesprek zijn zaken die worden gedeeld door mensen die in gesprek zijn met elkaar. Een houdbaar kosmopolitisme verzacht het gesprek over verschillen met respect voor de mensen zelf. Als de vreemdeling niet langer alleen in de verbeelding bestaat, maar echt en aanwezig is, en we met hem een menselijk, maatschappelijk leven delen, leren we elkaar ten slotte ook begrijpen. Wellicht zullen we dan ook leren inzien welke verplichtingen we t.o.v. elkaar hebben om de samenleving menswaardiger te maken voor allen.
Appiahs boek levert een boeiende bijdrage aan het zo noodzakelijke transculturele gesprek. Het is bovendien ook onderhoudend omdat het niet vertrekt vanuit theoretische concepten, maar vanuit concrete ervaringen en levenscontexten waarin mensen met elkaar omgaan. De auteur stelt de spanningen van onze hedendaagse maatschappij duidelijk aan de orde en plaatst ze in een perspectief dat hoopgevend en stimulerend is. [Willy Deckers]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.