Vesalius : een beroemd anatoom gevangen in de intriges van het Spaanse hof : historische roman
Joris Tulkens
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Houtekiet, 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : TULK |
00/00/0000
In 1993 verscheen bij uitgeverij Manteau het boek In de ban van Mohammed. Christenhond tussen moslims is een herziene en uitgebreide versie daarvan.
Het boek verhaalt het leven van de Diestenaar Nicolaas Cleynaerts. Het is de 16e eeuw, de rooms-katholieke theologie is niet meer de evidentie zelf en wordt in vraag gesteld, zowel door theologen zelf (Erasmus en Luther) als door de economische en militaire ontwikkelingen. Buiten de rooms-katholieke leefwereld zijn er nog andere manieren van geloven. Het is in deze wereld dat Cleynaerts in Leuven gaat studeren. Hij zal het taalonderwijs vernieuwen door de taal op een natuurlijke manier te onderwijzen, niet vanuit de theorie en haar regels maar vanuit de dagelijkse praktijk. Maar in die tijd was zich bezighouden met taal gevaarlijk, want de tekstkritiek kon ook op de Bijbel zelf toegepast worden. Zijn leven eindigt met een fiasco. Hij wordt hoogmoedig en wil, nadat hij de Arabische taal geleerd heeft, op zijn eentje Afrika bekeren. Maar onduidelijk blijft of dat wel zo is: Tulkens suggereert dat hij sympathie voor de islam gehad zou hebben en daarom door de inquisitie vermoord zou kunnen zijn.
Cleynaerts is een figuur geweest die twijfelde tussen het traditionele geloof en de kritische kennis van het humanisme. Zoals Tulkens hem beschrijft, krijg je echter nooit vat op hem: nergens hoor je hem denken, twijfelen, aftasten. Cleynaerts wordt enkel langs de buitenkant beschreven. De grote passie van zijn hoofdfiguur -- het kennen van de Arabische taal -- komt slechts op het einde van het boek aan bod, terwijl dit essentieel is. En wat hij met die kennis wilde doen, komt ook al niet uit de verf. Tulkens kent immers te weinig van het Arabisch en zelfs van de islam om dit alles levendig en fascinerend te beschrijven. De paar wetenswaardigheden die hij weet op te dissen, zijn nogal schamel. En nochtans zou dit de kern van het verhaal moeten zijn: een katholiek theoloog die de islam en de Arabische taal wil leren kennen en waarderen.
Tulkens heeft een ik-verhaal opgebouwd, maar dikwijls is het perspectief verkeerd: het kind heeft de ogen van de volwassene en de hoofdfiguur een psychologie van iemand uit de 20e eeuw. Het boek is bijzonder vlot geschreven en aangenaam om lezen, maar het bevat heel wat historische onnauwkeurigheden en stelt op intellectueel vlak weinig voor. [Johan Velter]
Redactie Vlabin-VBC
De Vlaamse classicus en auteur Joris Tulkens is al langer gefascineerd door Nicolaas Cleynaerts (1496-1542), een nu vrij onbekende figuur, maar in zijn tijd internationaal gerenommeerde classicus, vroege arabist en humanistische theoloog uit Diest die o.a. een controversieel pleidooi hield voor een vreedzame dialoog tussen christenen en moslims. Over Cleynaerts stelde Tulkens eerder al een tentoonstellingscatalogus en een cd-rom samen, en schreef hij de roman 'In de ban van Mohammed' (1993*). In deze nieuwe historische roman herwerkt hij dat boek - een gegeven dat we slechts terloops te horen krijgen in het nawoord. De aanleiding is de vondst van een Arabische bron waarin gesuggereerd wordt dat Cleynaerts door de Inquisitie tot de brandstapel werd veroordeeld. Tulkens herschreef zijn verhaal in dat opzicht, en kan daarmee de controversiële aard van Cleynaerts levensproject scherper stellen, maar het einde laat hij open. Tulkens laat Cleynaerts zelf zijn leven vertellen, en de nadruk ligt op de vele gebeurtenissen en reizen in dat rijkgevulde leven, eerder dan de inhoud van zijn geschriften en dialoog met de Islam. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.