India verlaten : een anti-reisboek
Evert Jan Groeskamp
Evert Jan Groeskamp (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Deventer, cop. 2006 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 961 GROE |
31/12/2007
Waarom 'de laatste wereldreis' ? Omdat na het reizen ter wille van machtsuitbreiding, kennisvergaring en toerisme, alleen nog het reizen overblijft ten bate van het intellectuele totaaloverzicht, het streven naar 'wereldwijsheid' ; waarna het niet meer mogelijk is een nieuw concept te verzinnen. Dat is de niet van eigendunk gespeende opvatting van de auteur van deze 800 bladzijden dikke turf. E.J. Groeskamp neemt zich voor de relevantste cultuurgebieden in de wereld te bezoeken om na te gaan of, en in welke mate zij de potentie in zich dragen om de wereld een filosofisch houvast te bieden ; of zij in andere woorden competitief zijn voor de westerse drang tot beheersing. Zijn eerste halte is Turkije, het land dat 'de brug tussen oost en west' wordt geheten en, luidens de conclusie van de auteur, dat ook is. Zijn volgende halteplaats is Syrië, waar de islamitische cultuur naar we vernemen nog niet heeft gecapituleerd voor de verlokkingen van het westen. Dan gaat het verder naar Iran, waar het felst weerstand wordt geboden aan de westerse culturele opmars. Daarna komt, in deel twee, 'de Boeddhistische Archipel', met Sri Lanka als eerste pleisterplaats. India wordt overgeslagen, Thailand is de volgende stop. De conclusie : "Ik heb gedronken van de hedendaagse boeddhistische cultuur, en hield er een bittere smaak aan over". Na een relatief kort intermezzo in Maleisië en Singapore (waarvan het eindoordeel al bijna van tevoren vaststond) belanden we in deel drie, de oosterse islam', dat wil in dit geval zeggen : Indonesië. Redelijk goed bestand tegen de westerse pletgolf, zo vernemen we. Naar Australië (deel vier) werd er in de eerste plaats gegaan omwille van de aboriginals. Maar daarvan blijft, zoals iedereen weet, niet veel over. Om onduidelijke redenen wordt nadien ook Nieuw-Zeeland aangedaan, wellicht om het restantje Maori-cultuur dat er zou zijn; maar zelfs dat restantje is moeilijk te ontdekken. Vervolgens gaat de tocht zowaar naar Tahiti, met de bedoeling na te gaan of er wel degelijk, zoals een of andere cultuuroptimist zegt, 'culturele beïnvloedingsprocessen' met het Westen zouden zijn. Niet dus. In deel vijf belanden we in Zuid-Amerika ? Chili, Argentinië, Brazilië ? waarvan het westerse karakter overduidelijk is. De algemene conclusie luidt dat, op de islamitische na, alle culturen hopeloos verwesterd zijn ? wat niet echt een baanbrekende constatering kan worden genoemd. Als u dan denkt dat we rond zijn, volgt in een epiloog nog een trip naar het Paaseiland met zijn mysteries. Die mysteries worden in een handomdraai opgelost. Als toemaatje volgt ten slotte "voor de liefhebbers" een uitgebreide versie van Groeskamps cultuurtheorie, die in beknopte vorm al eerder in het boek aan bod kwam.
Over het schrijven van dit volumineuze werk heeft de auteur zowat tien jaar gedaan. Het geheel afwegend zijn er zowel een aantal plus- als minpunten. De pluspunten betreffen de vlotte schrijfstijl, de afwisseling tussen belerende en beschrijvende passages, de helderheid van het betoog, en de tentoongespreide eruditie op antropologisch en maatschappijkritisch gebied. Minpunten zijn de betweterige, soms ietwat hautaine manier van presenteren, de al te makkelijke manier waarop conclusies worden getrokken of deuren ingetrapt, en natuurlijk ? maar dat is van een andere orde ? de moeite die het vereist om zo'n excessief dikke paperback geopend in de hand te houden. Leerzaam is dit boek alleszins. [Hugo Van Hoecke]
Drs. R. de Vries
De tijd van de ontdekkingsreizen naar nog niet in kaart gebrachte gebieden ligt al weer geruime tijd achter ons. Via de moderne technologie van remote sensing is geen plekje op aarde meer onbespied. Op het culturele vlak valt echter nog genoeg te ontdekken. De auteur, een bibliothecaris, vertrekt voor een reis van zes maanden rond de wereld en laat zich verrassen. Het boek is meer dan een reisverslag. Een essay over cultuurverschillen, vervreemding en zelfontdekking, welvaart en armoede. Het bevat historische, sociologische en filosofische beschouwingen. Het is een beschrijving van de confrontatie tussen het ik en de ander, tussen het eigene en het vreemde. En bovenal een confrontatie tussen de verwachting en de werkelijkheid. De auteur toont aan dat de algemene menselijke cultuur kan worden onderverdeeld in een zevental wereldculturen die fundamenteel van elkaar verschillen. Uitgangspunt van deze kloeke uitgave is de theorie van het cultuurparadigma van Samuel Huntington. Verder wordt voortgebouwd op de wereldsysteemtheorie van Immanuel Wallerstein en de toekomstvisie van Francis Fukuyama. Met een katern kleurenfoto's, literatuurlijst en register. Eerder verscheen van deze auteur 'India verlaten'.*
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.