Hoe maakt u van uw tuin of balkon een vogelparadijs en waarom?
Nico de Haan
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ploegsma, cop. 2006 |
Jeugdinfo (groen): Natuur - Planten - Dieren
Vogels |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ploegsma, cop. 2006 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE :
Vogels |
31/12/2006
Ontdekgidsen
9+ is een heerlijke categorie om informatieve boeken voor te maken, want kinderen zijn dan heel leergierig en volop leesvaardig. Door gezin en school worden ze tegenwoordig bovendien gestimuleerd om zoveel mogelijk te 'ervaren', bv. natuurelementen in de bos-, zee- en wat-allemaal-niet-klassen. Het aanbod natuurboeken voor deze leeftijd is dan ook gigantisch. Ze bestaan uit een combinatie van 'kennismaken', 'activiteiten' en 'determineren', en verschillen in de klemtoon die ze leggen op een van die drie aspecten.
Natuurdetective
De reisorganisatie ANWB brengt een nieuwe reeks natuurboeken op de markt onder de noemer 'Natuurdetective', met voorlopig drie titels. De oorspronkelijke Engelstalige reeks, 'Smithsonian Nature Activity Books', wordt door het Smithsonian museum en Dorling Kindersley uitgegeven, en bevat voorlopig nog twee andere titels: Rock and fossil hunter en Nature ranger. De Engelstalige reeks wordt bij 8+ aangeboden, terwijl ANWB voor de vertalingen de ruime leeftijdsaanduiding van 7 tot 12 jaar hanteert. Om deze boeken volledig te begrijpen, moeten jongeren echter al over een voldoende hoog niveau van lezen en kennis beschikken, en lijkt 9+ de meest aangewezen leeftijd.
In alle titels van deze reeks wordt gealludeerd op het concept 'activiteit'. Deze gidsen streven geen systematisch overzicht na, noch leggen ze de klemtoon op het determineren van soorten, maar willen jongeren via activiteiten laten kennismaken en in 'contact' brengen met vogels, insecten en sterren. Zoekopdrachten, knutselprojecten en experimenten zetten ertoe aan insecten en vogels te lokken en te bestuderen, of sterren(beelden) te ontdekken aan de hemel. In Sterrenspeurder komen iets meer experimenten voor: bepaalde fenomenen, zoals de wervels en strepen op Jupiter of de werking van een tweetrapsraket, worden nagebootst met simpele middelen. Bijna alle activiteiten in deze boekjes zijn gekend in de non-fictieliteratuur voor jongeren: het maken van voedertafels en nestkastjes voor vogels, onschadelijke methodes om insecten te vangen en te manipuleren, het ineenzetten van sterrenkaarten en -klokken etc. Op zich niet veel nieuws dus, maar alle projecten worden wel heel goed aangebracht, in duidelijke stappen en illustraties, in een heel aantrekkelijke lay-out.
Die lay-out volgt de huisstijl van Dorling Kindersley, die zo bekend geworden is met de reeks 'Ooggetuigen'. Hoofdstukken van telkens twee bladzijden, korte stukken tekst, met veel kopjes, steeds wisselend geschikt rond grote illustraties, met kleinere beelden ertussen. Details in de illustraties worden aangeduid en geannoteerd. In deze natuurdetectives hangen de verschillende tekstfragmenten beter aaneen dan in vele andere uitgaven van Dorling Kindersley het geval is. Dat heeft natuurlijk met de sterke focus op activiteiten te maken, maar ook inhoudelijk weten de auteurs, die toch grote onderwerpen moeten behandelen, een sterke eenheid te bewerkstellingen. Vooral Sterrenspeurder van Ben Morgan valt in die zin op. David Burnie stond in voor de twee dierenboekjes en weet de voornaamste anatomische en ethologische kenmerken van insecten en vogels te duiden. Bij Insectenjager kun je echter een groot vraagteken plaatsen, wanneer de auteur liefst twintig pagina's wijdt aan spinnen en andere kriebelbeestjes die niet tot de insecten behoren. Burnie geeft dat onderscheid natuurlijk wel aan, maar het blijft verwarrend, ook wanneer hij die non-insecten gewoon opneemt in zijn determinatiegids. Ik had liever nog wat meer insecten gezien, want nu heeft de auteur heel wat soorten en opmerkelijk gedrag links laten liggen.
Systematiek en determinatie vormen toch ook een onderdeel van deze reeks. De auteurs geven in tabellen aan hoe je soorten kunt onderscheiden, en in de uitklapbare flappen komen determinatiegidsen van de 88 sterrenbeelden, en een kleine 130 insecten en vogels. De dieren worden opgedeeld volgens habitat, en de gidsen laten zeker toe de frequentst voorkomende insecten en vogels te determineren. Voor de sterrenbeelden ben je natuurlijk beter af met je sterrenkaart, maar de flappen geven mooi de silhouetten weer van de ingebeelde sterrenfiguren.
Kortom, een aantrekkelijke reeks, die haar intentie om activiteiten te benadrukken volledig waarmaakt. Voorbij de uitstekende vormgeving merk je echter toch een overwegend klassieke aanpak en een zekere ongelijkheid in het informatiegehalte. Voor de Nederlandse vertaling werden de hoofdteksten niet bewerkt. Vooral voor Vogelkijker is dat jammer: we zien hier iets te veel vogels passeren die je nooit in Europa zult kunnen spotten.
Vogelontdekgids
Wel volledig 'inheems' is de Vogelontdekgids van Nico de Haan en Elwin van der Kolk. Op het eerste gezicht lijkt het een heel klassieke gids, omwille van de geschilderde illustraties, maar niets is minder waar. Nico de Haan, misschien wel de grootste vogelaar van Nederland, slaagt erin een gids volledig op maat van een jongerenpubliek te maken. Het boekje past in de werking van WILDzoekers, een Nederlandse natuurclub voor jongeren van 8 tot 16 jaar. Het zal niet die volledige leeftijdsgroep aanspreken, maar vooral het jongere segment ervan. Vogelaars ouder dan 12 jaar wensen nl. al veel cijfermatige gegevens, en die ontbreken volledig in deze gids, net als de gebruikelijke zinnen in telegramstijl. Wat we krijgen zijn verhalende portretten van 120 inheemse vogels, gepresenteerd per habitat, waarin de opvallendste anatomische en ethologische kenmerken worden toegelicht. Elwin van der Kolk schildert de vogels in zachte kleuren en fijne lijntjes. Hij varieert in wat hij uitbeeldt: een etende vogel, een vlucht, kuikentjes, een markant nest, anatomische details. De vlucht van sommige vogels wordt verder met pijltjes aangegeven. Tekst en tekening zijn erop gericht om de vogels zo vlug en goed mogelijk te herkennen. Er worden boeiende kadertjes ingelast met weetjes en activiteiten, en aan het eind komt nog een overzichtje van relevante websites: de homepages van de auteurs, van natuurclubs etc.
Minder spectaculair dan de 'Natuurdetective'-reeks, maar inhoudelijk beter onderbouwd, mag deze Vogelontdekgids vernieuwend in zijn verhalende aanpak genoemd worden. Niet dat deze gids de weg inslaat van de 'literaire non-fictie voor de jeugd', maar De Haan wendt duidelijk meer stilistische variatie aan dan we in determinatiegidsen gewoon zijn. In drie paragrafen, met sprekende kopjes, zet hij een miniportretje neer waarin de opvallendste kenmerken van de vogel in kwestie in fraaie volzinnen, met rake vergelijkingen en humor neergezet worden. [Chris Bulcaen]
N. van den Berg
Prachtige verzameling in Noordwest-Europa (vaak) voorkomende vogels gerubriceerd volgens biotoop. Op elke pagina wordt in heel eenvoudige begrijpelijke bewoordingen een uitleg gegeven over opvallende gedragskenmerken, uitleg over voedselvergaring, zang, vlucht, partnerschap, zorg voor de jongen, domesticatie, soortgebonden instinctieve kenmerken, biotopische voorkeuren enz. De meest in het oog springende kenmerken worden belicht en ondersteund met heel reëel uitgevoerde gekleurde tekeningen. Keurige biotooprangschikking met dito dwarsverbanden naar soorten en ondersoorten. Middels iconen wordt aangegeven in welke biotopen een vogel nog meer voorkomt. De meest relevante informatie heb je in een oogwenk onder ogen. Veelvuldig gebruikte rubrieken als 'Weetjes' en 'Doen' in kaders geven bijzondere extra informatie en zelfs internetverwijzingen. Uitermate handzaam boekje voor kinderen vanaf ca. 9 jaar voor op school, in clubverband, voor thuisgebruik en zeker voor op vakantie. De auteur is bekend van radio (Vroege vogels) en tv. Met register.
Tanja Maes
ua/an/22 j
Nico de Haan is de bekendste vogelaar van Nederland. Hij werkt voor radio en tv (‘Vroege vogels’ en ‘Natuurlijk Nico’), geeft cursussen en zet zich in voor de vogelbescherming. Samen met illustrator Elwin van der Kolk maakte hij deze zeer geslaagde Vogelontdekgids. Het boek is zeer verzorgd uitgegeven en nodigt je dadelijk uit om verder te bladeren en op zoek te gaan naar een verrekijker. Kinderen kunnen zelfstandig aan de slag en hebben geen voorkennis nodig. De vogels worden onderverdeeld in vier groepen: 1. stad, tuin en park, 2. boerenland, 3. bos en hei, 4. moeras, rivier en strand. Dat maakt het alvast wat gemakkelijker om de vogel die je zoekt terug te vinden. Aan de hand van een pictogrammensysteem zie je in één oogopslag waar deze vogels nog kunnen voorkomen. Je kan ongeveer 120 exemplaren vinden in de gids. Bijzondere eigenschappen worden niet vergeten: speciale geluiden, manier van vliegen, ... Ook zijn er heel veel weetjes en doe-tips opgenomen in het boek. Zo kom je te weten of een vogel kan ruiken, hoe je vogelgeluiden kan opnemen, wat je kan doen om meer vogels naar je tuin te lokken, en - voor wie er niet vies van is - hoe je braakballen ontrafelt. De teksten zijn eenvoudig maar zeer goed geschreven. Er werd bewust gekozen om illustraties in plaats van foto’s te gebruiken. Dat geeft de illustrator de kans om specifieke eigenschappen van een vogel beter in beeld te brengen. Het boek sluit af met een register. Wie er na dit boekje niet genoeg van kan krijgen, kan een kijkje nemen op de websites die achteraan in het boek vermeld staan. Voor iedereen die interesse heeft in vogels is dit een zeer dankbaar boek. Ook volwassenen zullen hier nog veel uit leren. Het boek werd in 2007 bekroond met een Zilveren Griffel.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.