Roger Raveel
Roland Jooris
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ludion, 2005 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 700 RAVEEL XXL |
31/12/2006
Roger Raveel (geb. 1921) is vooral bekend als schilder, maar ook zijn ruimtelijk werk en bibliofiele uitgaven gelden als belangrijke pijlers in zijn artistieke carrière. Dat Raveel ook een begaafd graficus is, is op zich geen nieuws: al in de jaren '60 begon hij de mogelijkheden af te tasten van het medium dat hem tot op heden is blijven fascineren. Wel nieuw is dat het complete grafische werk van Raveel nu in één boek bijeengebracht werd: Roger Raveel: het grafische oeuvre. Een 'catalogue raisonnée' die qua tekstuele omkadering aan de magere kant is, maar Raveels grafiek wel mooi, zorgvuldig en volledig in beeld brengt.
Het boek maakt deel uit van een grootschalig publicatieproject, dat als eindresultaat een breed uitgewerkte oeuvrecatalogus van de kunstenaar beoogt. In 2003 bracht Ludion al Roger Raveel: schilderijen 1934-1967 op de plank, het indrukwekkende eerste deel van dat project. En we kunnen nog heel wat verwachten: zijn tekeningen, zijn recente schilderijen (na 1967), zijn ruimtelijk werk... Op die manier zullen we binnen afzienbare tijd een volledig overzicht van het werk van Raveel in boekvorm in huis kunnen hebben.
De uitgave rond het grafische oeuvre werd samengesteld door Octave Scheire, Raveels huisbiograaf, die ook de inleiding voor zijn rekening nam -- een hink-stap-sprongtekst van amper vier en een halve bladzijde. Dat klinkt armzalig wanneer je bedenkt dat het om een kunstenaar gaat die intussen 85 wordt en een oeuvre heeft opgebouwd dat bijna acht decennia omspant. Ik weet het, Scheire concentreert zich uiteraard op de grafische carrière van Raveel en voor een omvangrijkere uiteenzetting over de kunstenaar en zijn kunst kan je elders terecht, maar toch valt deze minimale contextualisering niet altijd zo goed uit. Sommige werken kunnen immers best een woordje uitleg verdragen. Om er even iets uit te lichten: we krijgen nergens op de een of andere manier commentaar bij een niet onbelangrijk boekje dat Raveel in 1983 publiceert: Roger Raveel tekent over het tekenen van Roger Raveel (Kalamiteit, 1983). Je komt zelfs niet te weten of en wanneer daar iets over gezegd of geschreven is. Maar goed, laat ons kijken naar wat we wél krijgen: een exhaustief overzicht van alle prenten die ooit door Roger Raveel zijn gemaakt. We treden de schatkamer binnen via de coverillustratie: daarop staat een reproductie van de kleurenlithografie 'Groene poort', voorstellende een gesloten (groene) deur, die hier onwillekeurig doet denken aan een gepantserde kluisdeur. Van links uit het beeld komt er een grijpende hand aan, een typische 'Raveelhand' -- wit blind en zwart omrand. Die zal de kluis openen en de schat aan grafisch werk voor ons ontsluiten.
Het boek reproduceert om en bij de 350 prenten, waaronder enkele vergeten stukken, waar de kunstenaar zelf het bestaan niet eens meer van vermoedde. We beginnen bij Raveels eerste academische studies, etsen uit de vroege jaren '40, waarin het waarnemingstekenen centraal staat. Deze tekeningen worden door Octave Scheire als onbelangrijk en schools in de marge geschoven. En het moet gezegd: Raveel krast hier als het ware via een academisch aangeleerd observatiemodel in zijn etsplaat, wat -- zoals dat meestal gaat met deze manier van tekenen -- vrij saaie en gekunstelde resultaten geeft. Maar het moet voor de jonge kunstenaar een manier geweest zijn om het materiaal te leren kennen en naar zijn hand te zetten. Na die schoolse drukexperimenten laat Raveel de grafiek een hele tijd links liggen. Pas vanaf 1965 wordt zijn belangstelling voor het medium weer aangewakkerd. Die opnieuw opkomende interesse heeft te maken met verschillende factoren: enerzijds is er de tijdgeest waarin de massamedia steeds meer aan belang winnen, anderzijds krijgt Raveel de behoefte om zijn Nieuwe Visie een zo ruim mogelijke bekendheid te geven. Naast het etsen gaat hij zich nu ook op andere disciplines binnen het medium toeleggen. Eerst richt hij zich naar de kleurensteendruk. Vanaf 1970 keert hij terug naar het etsen, maar brengt daar nu ook kleur in aan. Op die manier krijgen zijn etsen een erg picturaal karakter. Nog later (ca. 1980) experimenteert hij met de houtsnede en als laatste verdiept hij zich in de zeefdruk, een techniek waarop hij zich tot vandaag is blijven concentreren.
Van deze uitgesponnen evolutie krijgen we een mooi overzicht in een lange reeks prachtige reproducties. Die zijn van zulk een uitmuntende kwaliteit dat je de verschillen in techniek recht uit de bladzijden kan proeven. Wie goed kijkt, ziet bovendien in elke techniek heel genuanceerd een andere 'soort' Raveel aan het werk. Binnen de steendruk en de zeefdruk blijft hij bv. het dichtst bij zijn schilderkunst, zijn picturale werk. De ets dwingt hem logischerwijs tot een meer lineaire manier van werken -- is het toevallig dat we uit die laatste techniek vaak het meest abstracte werk zien ontstaan? Ook als er poëzie aan te pas komt lijkt Raveels neiging tot abstractie groter te worden. Speelde hier de angst om te vervallen in een louter illustratief werken? Voor dit soort vragen of bedenkingen moeten we echter elders zijn: reflectie over het werk is noch de troef noch de betrachting van deze uitgave. Maar daar staat tegenover dat de prentkunst van Raveel in dit boek schittert in haar grote verscheidenheid en meesterschap. [Iris Paschalidis]
Han Kobes
De schilder en graficus Roger Raveel (1929-) wordt gezien als een van de belangrijkste hedendaagse kunstenaars van België. Doodgewone onderwerpen uit zijn woonplaats Machelen vormen de rode draad in zijn oeuvre. Een schutting, een tuin, een vrouw bij de waslijn… alledaagser kan het niet. Minder triviaal is zijn vervreemdende, fantasievolle weergave van dit alles, in vitale kleuren en met toevoeging van ontregelende, abstracte elementen. ‘Nieuwe Visie’ noemt hij zijn werkwijze die ook navolging vindt in Nederland. In dit boek is voor het eerst het complete grafische oeuvre van Raveel gecatalogiseerd met een korte introductie op het onderwerp. Ruim 350 werken zijn afgebeeld in kleur en chronologisch gerangschikt. Daaronder zijn ook bibliofiele uitgaven als ‘Genesis’ met gedichten van Hugo Claus (door sterke verkleining is de tekst echter moeilijk te lezen). De gegevens bij de werken zijn uitgebreid, zo wordt onder meer het aantal drukken, proefdrukken en uitgever vermeld. Met lijsten van tentoonstellingen en publicaties. Een verzorgde, nauwgezette en vooral complete uitgave.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.