In zee gaat niets verloren
L.H. Wiener
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : WIEN |
31/12/2006
Of het ook L.H. Wiener zelf menens is weten we niet, maar zijn alter ego Victor van Gigch schrijft in het begin van De verering van Quirina T. stellig dat hij bezig is aan zijn laatste boek. Het is in ieder geval een uitermate recapitulerende roman geworden, met veel ex- en impliciete verwijzingen naar zijn vroeger werk. Bovendien worden hier rekeningen vereffend die in Wieners oeuvre al een hele tijd open stonden. Met de ondertussen bejaarde dame Catharina van Nyenbeek, die het hoofd van de jonge Victor al te heftig op hol had gebracht, en met de seksheks Maria Drommel, door wier dubieuze aanpak hij de menselijke seksualiteit leerde kennen op een wijze die voor zijn hele latere liefdesleven noodlottig was. Zo traumatiserend was die mislukte inwijding zelfs dat Wiener er enkel in het Engels over kan schrijven, zorgvuldig vermijdend dat de taal van zijn moeder (buiten zijn dochter de enige vrouw waarover hij met onversneden liefde schrijft) niet bezoedeld wordt. Daarna is er slechts een verlangen naar wraak, en dat krijgt in deze roman o.a. gestalte in ontstellend wrede en misogyne brieven naar een minnares, waarin de pornografische (on)lust en de liefdeloosheid het verlangen naar verlossing en loutering nauwelijks kunnen verbergen. Naast de uitputtende strijd der seksen komen ook de andere gebruikelijke Wiener-onderwerpen weer aan bod, zoals zijn schrijver- en leraarschap, en wordt het in zijn vorige roman Nestor aarzelend begonnen vaderportret verder uitgewerkt.
Niet alleen vanuit thematisch oogpunt heeft Wiener met De verering van Quirina T. de kroon op zijn oeuvre gezet, ook formeel gezien is het een hoogtepunt. Meer nog dan zijn vroegere werk is deze roman een verhelderend en complex boek over Dichtung und Wahrheit, waarin de schrijver werkelijkheid en verbeelding virtuoos in elkaar over laat gaan. Wiener lijkt de bizarre kronkels van de menselijke geest te volgen, waarin de beleving van het heden voortdurend doorkruist of zelfs ingepalmd wordt door al dan niet gefantaseerde mijmeringen of herinneringen, wensdromen of akelige visioenen. Lijkt, zeg ik, omdat de grillige structuur van ons (onder)bewustzijn uiteindelijk alleen maar zichtbaar kan worden gemaakt in een omzichtig geconstrueerde literaire werkelijkheid, die fundamenteel verschilt van de 'machteloze chaos' die het leven is. Wiener is geen naïef autobiograaf die zijn leven denkt te kunnen navertellen, hij is er zich van bewust dat werkelijkheid gemaakt moet worden. In die zin is literatuur voor hem werkelijker dan het leven zelf. Hij wil zijn 'fictieve leven' transformeren tot zijn 'werkelijke bestaan' in zijn romans, en stelt zonder de minste ironie dat mensen elkaar alleen in de literatuur echt kunnen vinden. Tegenover de wrange misogynie, het (soms hilarisch) pessimisme en een bijwijlen benauwend solipsisme staat dat geloof in de kracht van literatuur, dat Wiener met deze roman op een overtuigende en aangrijpende manier in de praktijk heeft gebracht. Het maakt ook dat het met dit oeuvre nog niet gedaan kan zijn: wil Wiener werkelijk in leven blijven, dan zal hij verder moeten schrijven. [Koen Van Baelen]
Drs. W.A. Fasel
Victor van Gigh, een bijna gepensioneerde leraar Engels, keert terug naar zijn geboortedorp om daar in het reine te komen met zijn verleden. Zijn onvermogen om met mensen samen te leven en zijn hang naar fatale jonge vrouwen wijt hij aan gebeurtenissen in zijn jeugd, geconcentreerd in een paar jaren toen hij als jongen vriendschap sloot met een kind van rijke ouders. Langzaam spat niet alleen zijn geconstrueerde verleden, maar ook zijn heden uit elkaar als hij in een gesprek met de moeder van die jongen, haar rekenschap komt vragen. Niets blijkt echter zoals hij dacht dat het was. Een voor de hoofdpersoon, alter ego van de schrijver, ontluisterend boek, waarin met niets ontziende eerlijkheid een verleden wordt ontrafeld. De constructie van het boek, dat veelvuldig het pad van het heden verlaat om het verleden te ondergaan, is soms iets te gekunsteld, maar het boek is zo dwingend geschreven als de hoofdpersoon de oude vrouw ondervraagt. Hoewel de schrijver soms iets te veel voor eigen genoegen schrijft, is het opnieuw een sterke roman van de nog steeds ondergewaardeerde Wiener (1945). Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.