Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2008 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 1628 |
Besprekingen
31/12/2008
Vrouwelijke allochtone schrijvers uit moslimgemeenschappen zijn nog een relatief nieuw fenomeen. Maar ook in ons taalgebied verschijnen nu regelmatig waargebeurde verhalen door en over geïmmigreerde moslimvrouwen. Het gedwongen huwelijk, het thema van De importbruid, is intussen bekend. Maar toch springt deze autobiografisch gekleurde debuutroman van Hülya Cigdem (1975) er als getuigenisliteratuur uit. Dat heeft vooral te maken met de openhartige toon, de frisheid en het lef waarmee de schrijfster haar gefictionaliseerde alter ego Rüya tot leven wekt.
Net zoals haar hoofdpersonage Rüya was Cigdem pas dertien toen haar huwelijk met een Turkse jongen uit Tilburg gearrangeerd werd. Ze was vijftien toen ze trouwde en uit Turkije verhuisde om bij haar schoonfamilie in Tilburg in te wonen. Een jaar later werd ze moeder. Ze werkte in een naaiatelier, volgde Nederlandse avondlessen en schopte het ondanks veel obstakels tot communicatiemedewerker en freelance journalist. In een dankwoord verduidelijkt Cigdem dat ze helaas niet kan zeggen dat haar boek enkel fictie is.
De openingszin: "Ik zit me dood te vervelen op mijn eigen bruiloft", zegt al veel over de directheid waarmee Cigden haar personage neerzet. Rüya is een ongedurig tienermeisje. Soms is ze het slachtoffer van haar eigen spitse geest. Of van haar talent om zichzelf en anderen genadeloos nauwkeurig te observeren. Het vertelstandpunt en taalgebruik in de roman evolueren mee met de emotionele, culturele en intellectuele groei van deze levenslustige, rebelse bakvis. De importbruid is vooral een bildungsroman.
Het leven als importbruid "in eigendom" van de schoonfamilie, is een harde leerschool. Rüya die op vrijheid had gerekend als getrouwde vrouw, moet zich onderwerpen aan de wil van haar "kaynana", haar veeleisende schoonmoeder, die als de dood is voor de roddelende Turkse gemeenschap. Rüya ontdekt dat "wat de traditie wil" vaak niet overeenstemt met wat de godsdienst voorschrijft. Haar nieuwe inzichten leiden uiteindelijk tot "de onverdraaglijke pijn van verscheurd worden door tradities, cultuur en geloof aan de ene kant, en de mogelijkheden die het leven in Nederland me biedt om over mijn eigen leven te beschikken aan de andere."
De importbruid is een moedige roman. Cigdem gaat de taboes niet uit de weg en schrijft openlijk over de seksuele verlangens van haar jonge protagoniste. Ze doet geen enkele poging om Rüya beter voor te stellen dan dat ze is. Vaak leidt Rüya's verregaande onwetendheid tot treffende staaltjes ironie. Zoals bij haar eerste gesprek met Nederlanders die haar vragen waarom ze geen hoofddoek vraagt. "Ze verwarren Turkije met Iran", denkt ze bij zichzelf. Of die passages waarin ze de pil lukraak slikt omdat ze de bijsluiter niet kan lezen. Met voorspelbare gevolgen. De schrijfster kiest consequent voor genante en pikante waarheden. Moraalridders zullen haar die grote eerlijkheid niet in dank afnemen, maar die durf maakt haar als schrijfster juist extra interessant en geloofwaardig. Een knap, eigenzinnig debuut dat hopelijk ook in het Turks vertaald wordt. [Chris Meplon]
Trix Westeneng
Op 15-jarige leeftijd trouwt de in Ankara wonende Rüya met de Turks/Tilburgse Kaan. Rüya denkt door dit huwelijk haar vrijheid tegemoet te gaan. Hierin komt zij bedrogen uit. Volgens de Turkse traditie woont het stel bij de ouders van Kaan. Rüya’s schoonmoeder deelt de lakens uit en beslist in alles. Van enige zelfstandigheid is geen sprake, zelfs niet nadat zij een dochtertje heeft gekregen. Rüya merkt dat de Turkse gemeenschap in Tilburg de oude tradities koestert en dat (schoon)dochters scherp in de gaten worden gehouden, opdat zij de familie-eer niet schaden. Tegen de stroom in weet Rüya zich toch te ontwikkelen. Deze autobiografische roman laat haarscherp zien wat het betekent om verscheurd te worden door tradities, cultuur en geloof aan de ene kant, en de mogelijkheden die het leven in Nederland biedt om over een eigen leven te beschikken, aan de andere kant. In deze goed geschreven debuutroman wordt over veel kleine dagelijkse dingen uitgewijd. Niettemin wordt er een zekere spanning opgebouwd en interesse gewekt. Hülya Cigdem (1975) kwam op haar vijftiende naar Nederland. Na een cursus Nederlands deed zij de studie journalistiek in Tilburg. Zij werkt als communicatiemedewerker en als freelance journalist bij verschillende bladen. Vrij kleine druk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.