Cantatas
Johann Friedrich Fasch
Jörg Friedrich (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Globe, 2004 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 928.6 FRIE XXL |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Globe, 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 928.6 FRIE |
31/12/2004
De Nederlandse vertaling van Der Brand (2002), het historische meesterwerk van de Duitse historicus Jörg Friedrich, liet even op zich wachten, maar de internationale discussies die het monumentale werk bij overlevenden en latere generaties wist op te roepen, zijn nog lang niet geluwd. Nooit eerder werd het onderwerp van de geallieerde bombardementen op nazi-Duitsland zo grondig en uitgebreid belicht en geanalyseerd vanuit alle mogelijke invalshoeken en standpunten.
De vraag wie uiteindelijk agressor was ten overstaan van wie en wie slachtoffer werd van al dan niet militair of strategisch verantwoord geweld, is een vraag waarop geen enkelvoudig antwoord, los van nuancering en relativering, kan gegeven worden. De auteur hanteert als historicus alvast een prijzenswaardige objectiviteit. Hij onderkent dat de militaire agressie die uitging van naziluchtbombardementen vóór en bij aanvang van de Tweede Wereldoorlog op burgerlijke doelwitten zoals Guernica (Spanje), Coventry (Engeland), Warchau (Polen) en Rotterdam, en de onverbiddelijke houding van Hitler en zijn handlangers, die zeker na 1942 de totale oorlog met alle middelen en op alle fronten afkondigden, rechtstreeks hebben geleid tot een 'oog om oog, tand om tand'-reactie aan geallieerde zijde. De cruciale vraag blijft echter of naties die zich opwerpen humaan en democratisch te zijn, het recht hebben terroristische daden gesteld door vijandelijke militairen te vergelden met terreur gericht tegen de burgerbevolking op vijandelijk gebied. Met het oog op de hedendaagse ontwikkelingen in de escalerende oorlog in Irak, is deze vraag meer dan ooit aan de orde.
Uit deze beklemmende historie blijkt hoe militairen dankzij de kennis en de inzichten van wetenschappers na verloop van tijd slaagden in een wat in abstracte vaktermen werd omschreven als 'optimale doelmatigheid', maar wat in wezen neerkwam op een georchestreerde gruwel van dood, verminking en vernieling, met een intensiteit en een grootschaligheid waarbij Dantes hel verbleekt.
In de overzichtelijk gestructureerde hoofdstukken openbaart de auteur op uiterst bevattelijke wijze de veelheid aan facetten -- zowel menselijk, tactisch als technisch -- die bij deze massale operaties een rol speelden. Naast allerlei informatie over de ontwikkeling van vliegtuigen, bommen, jachtvliegtuigen, samenstelling van een bemanning, navigatiemiddelen en methodes, wordt vooral uitvoerig stilgestaan bij de desastreuze gevolgen van de talloze raids op de bevolking en de onvoorstelbare verwoesting die ze aanrichtten in duizenden steden en dorpen. Getallen vertellen maar half het verhaal: 30 miljard kg. aan spring- en brandbommen veroorzaakte de dood van een half miljoen burgers, waaronder 75.000 kinderen onder de 14 jaar, en vernietigde een cultureel erfgoed dat zich niet in geld laat uitdrukken. Veel wranger echter zijn de aan de hand van getuigenverklaringen opgeroepen beelden van pijn en leed: volwassen lichamen die onder invloed van intense hitte verschrompelden tot poppen van nauwelijks één meter; of lijken die in een schuilkelder onder hevige luchtdruk en hitte samenklonterden tot één onontwarbaar kluwen waar ten slotte machines aan te pas kwamen om ze uit elkaar te halen. Ook het lot van de talloze piloten, die manmoedig de levensgevaarlijke opdrachten aanvaardden, gemotiveerd om het einde van de oorlog te bespoedigen door er nog meer dood en vernieling aan toe te voegen, en hun superieuren, die in hoofdkwartieren de lijnen uitzetten en de doelwitten aanduidden in de vaste overtuiging dat zij de wereld eens en voorgoed van het 'beest' zouden bevrijden, werd niet vergeten.
De brand vertelt over de inferno's van Dresden en Hamburg, die in het collectieve geheugen gegrift staan, maar ook over de vernietiging van talloze minder bekende steden als Darmstadt, Krefeld, Dortmund, Kassel, over de mensen die ze vernietigden, die er het leven lieten, en hen die de verschrikking overleefden en die nu een halve eeuw na de feiten de gelegenheid kregen hierover te getuigen in hun rol van slachtoffer.
Meer dan ooit legt dit boek de onzin van het oorlogsbedrijf bloot door aan te tonen dat het nazibeleid van agressie, onderdrukking en terreur zijn doel miste door de weerzin en het verzet die het bij anderen opriep, en hoe de koele, psychologische berekening van Britten en Amerikanen, erop gericht dat vergelding en terreur de burgerbevolking zou aanzetten tot massale rebellie tegen het naziregime, de noodlijdende bevolking juist weer in de armen van nazi-organisaties dreef.
De Brand is een magistraal werk, dat dient opgevat als een les voor de mensheid; een les waar hedendaagse machthebbers en geüniformeerde heren blijkbaar nog steeds geen oren naar hebben. [Staf Schoeters]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.