The excellence
Seth
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Oog & Blik, cop. 2003 |
MAGAZIJN : STRIPS VOLWASSENEN: ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : SETH |
31/12/2004
De tekenstijl in Ventilatoren doet denken aan het werk van Hergé. Hergé is een van de grote voorbeelden van de in Canada geboren striptekenaar Seth (geb. 1962), pseudoniem van Gregory Gallant. Hij roept in klare lijnen de kleuren en geuren van de jaren '40 en '50 op, de periode waar zijn hart naar uit gaat. Het ritme is traag en de enscenering heeft allerminst het haastige en benauwende van vele moderne stripverhalen. Seth voert je mee in de dramatiek van alledag. Geen heldenverhalen of passionele romances, maar de beslommeringen en verlangens van gewone mensen die hun wereld zo klein en overzichtelijk mogelijk houden.
In Ventilatoren, waarin twee delen uit de reeks 'Clyde Fans' gebundeld worden, geeft Seth andermaal uitdrukking aan zijn bewondering voor de esthetiek van de jaren '50 en toont hij hoe het hanteerbare en voorspelbare levensritme in die periode doorkruist wordt door de vooruitgang die alles groter en sneller maakt; de mens blijft daarbij zijn eigen beperkte en machteloze zelf. Seth: "Ik kwam op het idee voor 'Clyde Fans' doordat ik een winkel in Toronto kende die zo heette. Tien jaar lang liep ik er langs. Ik keek altijd naar binnen en zag dan een gedempt verlicht kantoor met aan de muur een foto van twee mannen. Ik begon te fantaseren wat daar voor verhaal achter zat. Uiteindelijk kwam ik uit op twee broers die een winkel runnen."
Het eerste deel is gesitueerd in 1997. Een oude man, Abraham, sloft pratend over het verleden doorheen het huis. De lezer sloft mee en graaft mee onder het stof naar een doodgewone en fascinerende geschiedenis. 's Mans bewegingen verlopen nauwgezet volgens een vast patroon: "Gek hoe lang iemand kan blijven doen wat hij altijd heeft gedaan, hoe onnozel het ook is." Terwijl hij gewichtig verslag doet van wat de krachten van een goede verkoper zijn, vertellen zijn bewegingen waarom hij dat zelf niet is geworden. Het lijkt alsof de man gewoon lekker voor zich uit kletst, ware het niet dat hij een zeer helder beeld ophangt van wat hem getekend en overwonnen heeft.
Die wisselwerking tussen tekst en beeld is tegelijkertijd vervreemdend en realistisch. Het is een soort spiegel waarin je niet wil kijken, tegelijkertijd word je geraakt en bewogen door het getoonde. Heel beklemmend is hoe de aan routine verslingerde zakenman door de tijd wordt ingehaald. Hij is niet in staat om deel te hebben aan de snelle maatschappelijke en economische ontwikkeling in de jaren '50. De televisie bijvoorbeeld "vertegenwoordigde, een mentaliteit, een reeks keuzes die mij buitensloot." En: "Soms zit ik hier en denk aan alle facturen, bestelbonnen en kwitanties... weggestopt in oude archiefkasten of in bundels opgetast in pakhuizen; broos papier over de hele provincie verspreid. Geel afval met mijn handtekening erop. Die fragmenten bewijzen de wereld dat ik ooit bestond. Het lijkt me dat die papieren een zinvollere relatie met de buitenwereld hebben dan ik". Zijn verhaal vertelt niet alleen over de teloorgang van de kleinhandel, maar ook over de teloorgang van kleine overzichtelijke gemeenschappen waar mensen elkaar kenden.
Abrahams verhaal wordt aangevuld met de geschiedenis van zijn jongere broer Simon, waarvoor een sprong terug in de tijd wordt gemaakt naar het jaar 1957. Simon wordt door zijn broer aangespoord om als vertegenwoordiger op pad te gaan. Hij is echter niet overtuigd van zijn product, slaagt er niet in om de kleinste blijk van afwijzing te overwinnen. Het ingeprente verkoopspraatje smelt weg door zijn eigen onzekerheid en door de onvoorspelbaarheid van de klanten. Simon ziet geen lijn in de afwijzing en kan er niet op inpikken. Zijn lichaamstaal wordt excellent uitgetekend. Gaandeweg weerspiegelt zijn houding elke afwijzing die tijdens de reis werd uitgesproken. De zaak die voor Abraham een veilige schuilplaats is waar je de illusie dat alles aan vaste regels gebonden is in stand kunt houden, is voor Simon een gevangenis. Maar ook de incommunicatieve Simon zoekt houvast in een passie. "Ik neem aan dat we allemaal, nogal willekeurig, iets zoeken om ons leven zin te geven. Iets om ons bestaan te rechtvaardigen." Hij verzamelt bijzondere ansichtkaarten, rariteitenkaarten, hij is vastbesloten er een boek over te schrijven. Hij wordt gefnuikt wanneer iemand anders eerder komt met een boek over hetzelfde onderwerp. Hoe moet hij zijn bestaan nu nog rechtvaardigen?
Opvallend is de knappe psychologisering en uittekening van ouderdom: "Je verandert niet als je oud wordt. Laat je door niemand wijsmaken dat het wel zo is."
Ventilatoren is een benauwend verhaal over levensangst, over een verlammende angst voor veranderingen, een angst die steeds meer mensen in een op hol geslagen samenleving dreigt te verpletteren. Terwijl Abraham uitlegt over welke kwaliteiten je vroeger diende te beschikken om te overleven, geeft hij ook aan wat je vandaag vooruit moeten helpen. Je gaat de overlevingskansen van de mens(elijkheid) daardoor niet erg hoog inschatten. [Marita Vermeulen]
K.W. Cuperus
Ooit was Clyde Fans een klein, maar bloeiend familiebedrijf. De ventilatoren verkochten goed. De gebroeders Abe en Simon Matchcard onderschatten evenwel de opkomst van de airconditioning en dat betekende uiteindelijk de doodsteek voor hun onderneming. Het is 1997. In het eerste hoofdstuk van deze striproman vertelt Abe - weemoedig terugkijkend - hoe het is gegaan, terwijl hij door het reeds lang gesloten bedrijf wandelt. Een tweede hoofdstuk speelt in 1957. De lezer ziet de verlegen Simon volkomen mislukken als handelsreiziger. De plot van beide hoofdstukken is vrij simpel en de verhaaldelen kabbelen rustig voort. Het gaat er bij deze 'graphic novel' dan ook niet zozeer om wat er wordt verhaald, maar om hoe het wordt verteld. De Canadese auteur (geboren in 1962) weet de ietwat sobere sfeer van de jaren vijftig treffend en op welhaast literaire wijze over te brengen. De nostalgisch ogende, halfrealistische zwartwittekeningen met detailrijke decors zijn voorzien van een blauwe steunkleur. Gericht op de volwassen stripliefhebber.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.