Frida's pijn : roman
Slavenka Drakulić
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
Vandaag gesloten
Beschikbaar
1 exemplaar
| Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
|---|---|---|
|
Magazijn |
De Geus, cop. 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 399.61 DRAK |
Besprekingen
31/12/2004
De Kroatische schrijfster en internationaal gerenommeerde journaliste verbleef voor dit boek een half jaar in Nederland om in Den Haag de processen van het Joegoslavië-tribunaal te kunnen bijwonen. Wat haar -- en velen vóór haar -- fascineert, is de vraag hoe normale mensen in extreme situaties in staat blijken te zijn tot gruwelijke misdaden. In veertien opstellen pleit ze voor een leven met de waarheid, die voor het tribunaal in Den Haag aan het licht komt. De angst voor die waarheid is groot; wie ze in Joegoslavië reveleert, pleegt bijna zelfmoord. Het lijkt alsof we wetens en willens de ogen sluiten. In feite zijn de beulen zelf slachtoffers: ze werden bedrogen door de nationalistische ideologie van hun ouders, die vaak te bang waren om in te gaan tegen hun leiders. De processen zijn het bewijs van de ineenstorting van een samenleving die haar waarden had verloren. De schrijfster tracht zich in te leven in de geest van een van die schutters van een vuurpeloton, peilt naar Milosevics psyche, die ze ziet als banaal, platvloers, leeg, wreed. Ze benadert hem via de figuur van zijn vrouw Mira, de drijvende kracht achter hem: ambitieus, oppermachtig, levend in een eigen autistisch wereldje. In een ander stuk heeft ze het ook over de zelfmoord van de dochter van generaal Mladic (Srebrenica!), die niet kon leven met de waarheid over haar vader. Ze heeft lof voor Biljana Plavsic, de enige vrouw die werd beschuldigd van oorlogsmisdaden en die, moediger dan haar mannelijke collega's, haar verantwoordelijkheid opnam.
Hoe kon het zover komen? Het belangrijkste is al of niet rationele redenen aan te dragen voor haat, het demoniseren van het object van de haat, hem van zijn individualiteit beroven. Vandaar het besluit van de schrijfster: wij zijn het zelf geweest die ons lieten inpakken.
De ironische epiloog schetst de roerende samenhorigheid van de misdadigers in de gevangenis van Scheveningen. Als je dat ziet is de conclusie duidelijk: hun eenheid en broederschap maakt elk offer van hun aanhangers betekenisloos. Het betoog van Drakulic is indrukwekkend, pregnant geschreven, zonder diepzinnig gepsychologiseer, maar recht op de lezer af. [Jos Van Damme]
Dr. H.W. Bomert
Hoe komt het dat mensen - veelal mannen, soms vrouwen - in tijden van oorlog in staat zijn extreme gruweldaden (moord, verkrachting, foltering) te begaan, terwijl het zo op het oog 'normale' mensen zijn? Deze vraag stelt Drakulic, zelf afkomstig uit voormalig Joegoslavië, zich naar aanleiding van de oorlogen op de Balkan. Zij heeft tal van geruchtmakende zaken voor het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag intensief gevolgd (naast beruchte gevallen als Milosevic, ook minder bekende zaken) en zij kent de Balkan, zijn geschiedenis en zijn bewoners. Het heeft een even fascinerend als verontrustend verhaal opgeleverd. Het zijn niet alleen pathologische misdadigers die tot oorlogsmisdrijven in staat zijn; vaker gaat het om gewone mensen die onder druk van de oorlogsomstandigheden (angst, door anderen opgelegde dwang, stress) tot extreem gedrag vervallen. Ook de geschiedenis (een door de jaren heen opgebouwd ressentiment, het opgroeien in een van leugens, propaganda en verheerlijking van geweld aan elkaar hangende maatschappij) speelt een grote rol.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.